XXXV Brygada Piechoty (II RP)

XXXV Brygada Piechoty
Historia
Państwo	II Rzeczpospolita
Rozformowanie	1921
Działania zbrojne
wojna polsko-bolszewicka Bitwa pod Mławą
Organizacja
Rodzaj wojsk	piechota
Podległość	18 Dywizja Piechoty

XXXV Brygada Piechoty – jednostka taktyczna odradzającego się Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej.

Wchodziła w skład 18 Dywizji Piechoty.

Działania brygady

Klęska brygady pod Iwaszczukami i Sitnem

24 lipca 1920 dowódca brygady nakazał 42 pp z trzema bateriami nacierać na głównym kierunku z Iwaszczuk, przez wzgórze 245 w kierunku na Chotyń. 9 pułk strzelców granicznych wsparty dwiema bateriami miał maszerować na Zabokrzyki i dalej na Boratyn i Korytno. Dwa bataliony 144 pp z dwiema bateriami miały obsadzić przejścia przez rzekę Płaszewkę. Szwadron 6 pułku ułanów prowadzić miał działania rozpoznawcze. Kompania saperów, pozostająca przy sztabie brygady, miała po zakończeniu natarcia fortyfikować pozycję obronną na wschód od rzeczki^[1].

Już na wzgórzu 245 nieprzyjaciel stawił opór. 42 pułk piechoty nie zdołał przełamać jego obrony. Później nieprzyjaciel uderzył wzdłuż Płaszewki na 9 pułk strzelców granicznych. Strzelcy graniczni zaczęli się cofać, a odwodowy 144 pułk piechoty nie był w stanie udzielić wojskom pierwszego rzutu udzielić pomocy. XXXV Brygada rozpoczęła odwrót na Iwaszczuki^[2].

9 pułk strzelców granicznych i 42 pułk piechoty wraz z taborami, częściowo w bezładzie, skupiły się w Iwaszczukach. Części 42 pp i 144 pp z artylerią obsadziły wzgórze na południe i zachód od wsi. W wyniku nieprzyjacielskiej szarży dowódca brygady wraz z całym sztabem dostał się do niewoli. Oddziały 144 pp i artylerii oraz batalion I/42 pp z dowódcą pułku majorem Zagórskim broniły się, lecz ostatecznie musiały rozpocząć odwrót w kierunku południowym. Nieprzyjaciel ze wszystkich stron okrążał maszerującą brygadę. Brygada wycofała się do Sitna. 144 pp poniósł w tych walkach duże straty. Z Sitna już w bezwładzie grupy żołnierzy wycofywali się ku pociągowi pancernemu „Pionier”. Dzięki działaniu pociągu pancernemu nie doszło do całkowitego rozbicia brygady.

Inna grupa wycofywała się wzdłuż szosy na Krupiec i dotarła na tyły XXXVI Brygady^[3] i dalej kierowała się do Krupca. Na tę grupę uderzyła pościgowa brygada nieprzyjacielskiej jazdy, otwierając równocześnie ogień artylerii na Krupiec. Równocześnie część batalionu II/49 pp i 1/18 pap przeszła do kontrataku i zmusiła nieprzyjaciela do odwrotu za wzgórze. Krupiec trzymany był przez 49 pp i 1/18 pap aż do usunięcia wszystkich taborów i zorganizowania obrony Radziwiłłowa przez dowódcę dywizji^[4].

Brygada w ofensywie nad Bugiem

W nocy z 30 września na 1 października 1920 Rosjanie wycofali większość sił sprzed odcinka Grupy gen. Krajowskiego, pozostawiając jedynie drobne oddziały, które cofając się niszczyły wszystkie mosty. 1 października XXXV BP przełamała opór nieprzyjaciela i stanęła na linii Dobrostawka – Pogost. Dowództwo XXXV BP rozlokowało się w Dobrostawce^[5].

Struktura organizacyjna

Żołnierze brygady

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Franciszek Adam Arciszewski: Ostróg - Dubno - Brody. Walki 18 Dywizji Piechoty z konną armią Budionnego (1 lipca - 6 sierpnia 1920) (reprint). Oświecim: Wydawnictwo „Napoleon”, 2016. ISBN 978-83-65652-00-3.
• Bartosz Zakrzewski: 18 Dywizja Piechoty WP w wojnie polsko-sowieckiej. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2016. ISBN 978-83-7543-415-6.
• Julian Stachiewicz: Działania zaczepne 3 armji na Ukrainie. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1925.