X Batalion Saperów
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Rozformowanie | |
| Dowódcy | |
| Pierwszy | kpt. Emil Strumiński |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |
X Batalion Saperów (X bsap) – pododdział saperów Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej.
Dzieje X batalionu saperów
X baon saperów powstał w lutym 1920 roku w Brześciu z połączenia 4 kompanii inżynieryjnej Dywizji gen. Żeligowskiego i części 4 batalionu saperów[1].
Dowództwo X batalionu saperów kaniowskich powstało w październiku 1920 roku na rozkaz dowództwa 10 dywizji piechoty wówczas, gdy wszystkie kompanie tego batalionu zebrały się przy dywizji w rejonie Brześcia nad Bugiem.
W skład X batalionu saperów kaniowskich weszła „1 kompania saperów”, sformowana jeszcze na Kubaniu w 1918 roku i „2 kompania saperów”, która wyszła na front w 1919 roku z Łódzkiej kadry IV batalionu saperów.
W 1921 roku baon został włączony w skład 4 pułk saperów.
W 1925 1 kompania XXVI batalionu została wcielona do X batalionu saperów, odzyskując swą dawną nazwę „3 kompanii saperów kaniowskich"[2].
W 1929 roku, w następstwie reorganizacji wojsk saperskich, batalion został rozformowany.
Działania bojowe
1 kompania tego batalionu dzieli wszystkie losy wojenne 10 Dywizji Piechoty od Kubania poprzez Odessę, tułaczkę w Besarabii i Bukowinie, działania bojowe w Małopolsce Wschodniej latem 1919 roku, krwawe walki w rejonie Kozian i Hermanowicz w 1920 roku, ciężkie walki odwrotowe, bój na przedmościu Warszawy, i wreszcie w rejonie Zamościa i Sokala podczas pościgu za ustępującym już wrogiem.
2 kompania, pomimo że od lutego 1920 roku stale nosiła zwę „2 kompanii X batalionu saperów“, całą prawie wojnę odbyła z 4 Dywizją Piechoty, biorąc udział w walkach tej dywizji nad rzeką Uborcią w jesieni 1919 roku i zimie 1919-20 roku, a następnie we wrześniu 1920 roku — podczas odpierania Rosjan spod Lwowa na Załoźce — Wiśniowice. Najcięższy podczas wojny okres odwrotu z Ukrainy, spod Koziatyna poprzez Starokonstantynów — Zborów — aż pod Lwów, odbywa kompania z 13 Dywizją Piechoty, tak samo wypełniając dwie role: piechoty — walcząc i saperów — pracując.
3 kompania, która przyszła do 10 Dywizji w czasie jej odwrotu, przeżywa wszystkie odwrotowe niedole dywizji wraz z 1 kompanią. od Oszmiany aż po Radzymin, wykonując ciężkie zadanie saperów w takich walkach podczas forsownych przemarszów, walcząc równocześnie jako piechota[3].
Dowódcy batalionu
- kpt. Emil Strumiński - 1920[1]
- ppłk tech. Hugon Griebsch[4]
- kpt. Jerzy Ławcewicz - 1922[5]
- mjr Józef Jerzy Sochacki - p.o. 1923[6] - 1924[7]
- mjr Leopold Gabryłowicz - 1928[8])
Przypisy
- ↑ a b " Saperzy II Rzeczypospolitej... s. 29
- ↑ "Zarys historii wojennej...." s. 10-11
- ↑ "Zarys historii wojennej...." s. 11-12
- ↑ „Dziennik Personalny” (R.1, Nr 49,), MSWojsk, 22 grudnia 1920, s. 1404.
- ↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych nr 47 z 25 listopada 1922
- ↑ Rocznik oficerski 1923, s. 880
- ↑ Rocznik oficerski 1924, s. 804
- ↑ Rocznik oficerski 1928, s. 572
Bibliografia
- Wiktor Brummer, Wacław Zawadzki. Spis byłych oddziałów Wojska Polskiego. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 2 (183), 2000. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1640-6281.
- Zdzisław Józef Cutter: Saperzy II Rzeczypospolitej. Warszawa [etc.]: Pat, 2005. ISBN 83-921881-3-6.
- mjr dyp. Tadeusz Kozłowski "Zarys historii wojennej formacji Polskich 1918 - 1920" 4 Pułk Saperów
- Rocznik oficerski 1923, 1924, 1928
| Rodowód | |
|---|---|
| Naczelne władze wojskowe | |
| Rodzaje sił zbrojnych | |
| Formacje |
|
| Bronie |
|
| Służby | |
| WP w 1939 | |
| Inne |
|
Media użyte na tej stronie
.svg)
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).