X Brygada Piechoty (II RP)
| ||
| Historia | ||
| Państwo |  II Rzeczpospolita | |
| Sformowanie | 1919 | |
| Rozformowanie | 1921 | |
| Dowódcy | ||
| Pierwszy | gen. ppor. Leon Pachucki | |
| Działania zbrojne | ||
| Wojna polsko-bolszewicka | ||
| Organizacja | ||
| Rodzaj wojsk | Piechota | |
| Podległość | 5 Dywizja Piechoty 18 Dywizja Piechoty | |
| Skład | 19 Pułk Piechoty Odsieczy Lwowa 40 Pułk Piechoty Dzieci Lwowskich | |
X Brygada Piechoty (X BP) – brygada piechota Wojska Polskiego II RP.
Brygada sformowana została w maju 1919, w składzie 5 Dywizji Piechoty. W 1921 brygada została rozformowana, a jej dowództwo przemianowane na dowództwo piechoty dywizyjnej.
Walki brygady
5 czerwca 1920 wojska polskie rozpoczęły odwrót z Ukrainy. X BP cofała się razem z 2 Armią gen. Raszewskiego. W czerwcu została wzmocniona 105 pp i broniła pozycji nad rzekami Słucz i Horyń. 5 lipca współdziałała z 18 DP gen. Franciszka Krajowskiego i stanowiła jej południowe skrzydło w akcji na Ostróg-Dubno. Od 30 czerwca do 5 lipca broniła Zasławia. 5 lipca współdziałała z 18 DP gen. Franciszka Krajowskiego i stanowiła jej południowe skrzydło w akcji na Ostróg-Dubno. Prowadząc działania opóźniające od 6 do 25 lipca broniła Krzemieńca i Białokrynicy. Będąc w składzie 6 Armii brała udział w zwycięskiej bitwie z armią konną pod Brodami. Podczas dalszego odwrotu osłaniała Lwów walcząc m.in. pod Toporowem, Łopatynem i Jampolem. W drugiej połowie sierpnia brygada została wycofana pod Lwów dla reorganizacji i uzupełnienia.
- Walki pod Krzemieńcem
16 lipca na odcinku X BP toczyły się ciężkie walki. O 3.00 ruszyły do walki, wsparte dwoma bateriami, I/144 pp i I/4 pspodh. Walcząc grupa dotarła na jeden kilometr od miejscowości Folwarki i tam utknęło. O 10.00 nieprzyjaciel wyprowadził kontratak z Czugale na wschodnią pozycję Krzemieńca. Po uporczywej walce i wprowadzeniu w bój wszystkich rezerw z Krzemieńca, atak odparto. o 20.00 rozgorzały walki pod Białą Krynicą i Wielką Andruhą. 19 pułk piechoty nie wytrzymał uderzenia i nieprzyjaciel zdołał wedrzeć się do koszar Białej Krynicy. Po przesunięciu rezerw z odcinka 40 pp i wprowadzeniu do walki kompanii 105 pp udało się odrzucić bolszewików. Tymczasem na prawym skrzydle pozycji krzemienieckiej polska grupa wypadowa zdołała zająć Folwarki. Własne straty – 1 oficer zabity, 3 oficerów i 30 szeregowych rannych. Walczono z dwoma brygadami sowieckiej 45 Dywizji Piechoty. Miały one zadanie bezwarunkowego zajęcia Krzemieńca[1].
- Walki brygady pod Waligórami i Komarówką
Rano 23 lipca 105 pułk piechoty z jedną baterią wyruszył z Ledóchowa do natarcia w kierunku Plaszową. W tym czasie siły główne brygady nacierały przez Dunajów na Hrada. We wsi Waligóry pułk napotkał bolszewicki oddział w sile około 450 piechoty i szwadronu Kozaków. Po kilkugodzinnej walce nieprzyjacielska piechota i kozacy rozproszyli się. Następnie pułk zajął Komnatkę i nawiązał kontakt taktyczny z 19 pp. Nacierając dalej zdobył Zieloną Komarówką. Około 18.00 nieprzyjaciel uderzył na lewe skrzydło pułku siłami kilku pułków jazdy z 2 samochodami pancernymi. 105 pułk piechoty wycofał się do stacji Poczajów, a następnie do Podkamienia. Podstawowe siły X Brygady osiągnęły w tym czasie Dunajów i Sawczyce[2].
Obsada personalna
Dowódcy brygady:
- płk Szymczuk (przed wyprawą kijowską)[3]
- gen. ppor. Leon Pachucki (do 8 VIII 1920)
- gen. ppor. Paweł Szymański (od 8 VIII 1920)
Adiutant sztabowy
- kpt. p.d. SG Tadeusz Alf-Tarczyński
Organizacja
- dowództwo X Brygady Piechoty[3]
- 40 pułk piechoty Dzieci Lwowskich
- 19 pułk piechoty Odsieczy Lwowa
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Arciszewski 2016 ↓, s. 72-73.
- ↑ Arciszewski 2016 ↓, s. 105.
- ↑ a b Stachiewicz 1925 ↓, zał.
Bibliografia
- Janusz Odziemkowski: 5 Dywizja Piechoty w dziejach oręża polskiego. Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Ajaks", 1997. ISBN 83-87103-20-9.
- Zdzisław Jagiełło: Piechota Wojska Polskiego 1918-1939. Warszawa: Bellona, 2007. ISBN 978-83-11-10206-4.
- "Księga chwały piechoty": komitet redakcyjny pod przewodnictwem płk. dypl. Bolesława Prugara Ketlinga, Departament Piechoty MSWojsk, Warszawa 1937-1939. Reprint: Wydawnictwo Bellona Warszawa 1992
- Julian Stachiewicz: Działania zaczepne 3 armji na Ukrainie. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1925.
| Rodowód | |
|---|---|
| Naczelne władze wojskowe | |
| Rodzaje sił zbrojnych | |
| Formacje |
|
| Bronie |
|
| Służby | |
| WP w 1939 | |
| Inne |
|
Media użyte na tej stronie
.svg)
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Walki pod Dubnem i Chorupaniem (14 - 19 lipca 1920)
Bitwa o Ostróg 6 -8 lipca 1920