Xu Fuguan

Xu Fuguan
ilustracja
Nazwisko chińskie
Pismo uproszczone徐复观
Pismo tradycyjne徐復觀
Hanyu pinyinXú Fùguān
Wade-GilesHsü Fu-kuan

Xu Fuguan (ur. 31 stycznia 1904, zm. 1 kwietnia 1982) – chiński myśliciel i filozof neokonfucjański.

Urodził się w prowincji Hubei, w ubogiej rodzinie chłopskiej. Odebrał staranne wykształcenie, z nadzieją pracy w charakterze nauczyciela, bieda zmusiła go jednak do służby w wojsku[1]. W latach 1930-1931 studiował nauki wojskowe w Japonii[2], gdzie, pod wpływem pism Hajime Kawakamiego, zwrócił się ku marksizmowi. W trakcie wojny chińsko-japońskiej (1937-1945) przez pewien czas przebywał jako wysłannik Czang Kaj-szeka w bazie komunistów w Yan’anie[1].

W 1944 roku poznał w Chongqingu Xionga Shili, pod wpływem którego zwrócił się ku studiom konfucjańskim. Po przejęciu władzy przez komunistów w 1949 roku uciekł wraz z rządem kuomintangowskim na Tajwan, gdzie pracował jako redaktor w gazecie Minzhu pinglun i od 1955 roku wykładał literaturę chińską na Tunghai University[1]. Ze względu na coraz ostrzejszą krytykę władzy został w 1969 roku usunięty z uczelni i zmuszony do opuszczenia kraju[1]. Wyemigrował do Hongkongu, gdzie został wykładowcą New Asia College[2]. Wśród jego prac znajdują się m.in. Xueshu yu zhengzhi zhijian (1956), Zhongguo yishu jingshen (1966) i trzytomowa Lianghan sixiangshi (1972-1979)[1].

Ujmując całościowo dzieje chińskiej myśli, Xu wskazywał na naczelne miejsce konfucjanizmu, krytykując współczesne sobie tendencje do jego marginalizacji i wszechobecnej okcydentalizacji kultury. Za najważniejsze dla filozofii uważał wypływające z konfucjanizmu nauki na temat natury ludzkiej[3]. Dostrzegając potrzebę modernizacji i przyswojenia pewnych elementów kultury zachodniej, głosił jednak jej kompleksową krytykę, odrzucając m.in. demokrację, psychoanalizę, komunizm i pozytywizm logiczny[1]. Wskazując na zbieżność pewnych pojęć w chrześcijaństwie i konfucjanizmie, np. miłości z ren, Xu akcentował jednak dzielące obydwa systemy fundamentalne różnice, m.in. brak pojęcia Boga w filozofii chińskiej czy rozbieżność chrześcijańskiego ekskluzywizmu z konfucjańskim inkluzywizmem[3].

Przypisy

  1. a b c d e f Encyclopedia of Chinese Philosophy. edited by Antonio S. Cua. New York: Routledge, 2003, s. 811-812. ISBN 0-415-93915-0.
  2. a b David Elstein: Democracy in Contemporary Confucian Philosophy. New York: Routledge, 2015, s. 67. ISBN 978-0-415-83440-7.
  3. a b Xinzhong Yao: Konfucjanizm. Wprowadzenie. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2009, s. 258. ISBN 978-83-233-2602-1.

Media użyte na tej stronie