Xu Xiangqian

Xu Xiangqian

徐向前

marszałek (元帥)
Data i miejsce urodzenia	8 listopada 1901 Wutai, Cesarstwo chińskie
Data i miejsce śmierci	21 września 1990 Pekin, Chiny
Przebieg służby
Siły zbrojne	Chińska Armia Ludowo-Wyzwoleńcza
Stanowiska	Minister Obrony Narodowej ChRL (1978–1981)
Główne wojny i bitwy	powstanie w Nanchangu, wojna chińsko-japońska, chińska wojna domowa
Późniejsza praca	działacz polityczny
Odznaczenia

Xu Xiangqian

Xu Xiangqian w latach 30.
Data i miejsce urodzenia	8 listopada 1901 Wutai
Data i miejsce śmierci	21 września 1990 Pekin
Minister obrony narodowej Chińskiej Republiki Ludowej
Okres	od 26 lutego 1978 do 6 marca 1981
Przynależność polityczna	Komunistyczna Partia Chin
Poprzednik	Ye Jianying
Następca	Geng Biao
Wicepremier Chińskiej Republiki Ludowej
Okres	od 5 marca 1978 do 10 września 1980
Przynależność polityczna	Komunistyczna Partia Chin
Wiceprzewodniczący Komitetu Obrony Państwa
Okres	od 29 września 1954 do 17 stycznia 1975
Przynależność polityczna	Komunistyczna Partia Chin
Szef sztabu generalnego Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej
Okres	od października 1949 do października 1954
Poprzednik	Zhou Enlai
Następca	Nie Rongzhen

Xu Xiangqian (ur. 8 listopada 1901, zm. 21 września 1990^[1]) – chiński wojskowy, marszałek ChRL.

Życiorys

Urodził się w Wutai w prowincji Shanxi w rodzinie niewielkich posiadaczy ziemskich. Ukończył szkołę średnią w Taiyuan, następnie pracował jako nauczyciel. W działalność polityczną zaangażował się w 1915 roku, kiedy Japończycy zmusili prezydenta Chin Yuan Shikaia do akceptacji tzw. Dwudziestu jeden żądań, cedujących na rzecz Japonii dotychczasowe niemieckie koncesje na terytorium Chin. W 1924 roku wyjechał do Kantonu, w którym wstąpił do Kuomintangu i rozpoczął studia na Akademii Whampoa. Po jej ukończeniu z patentem oficerskim w 1925 roku zaciągnął się do Narodowej Armii Rewolucyjnej i wziął udział w walkach z Chen Jiongmingiem^[1], a następnie w ekspedycji północnej.

Po wyzwoleniu przez oddziały Kuomintangu Wuhanu został wykładowcą w tamtejszej Akademii Wojskowo-Politycznej. W tym okresie zainteresował się marksizmem i w 1927 roku wstąpił do Komunistycznej Partii Chin. Po rozłamie między Kuomintangiem a komunistami dowodził nieudanym powstaniem robotniczym w Kantonie, a następnie prowadził działalność w jednej z baz komunistycznych na wybrzeżu Guangdongu. Po jej rozbiciu wiosną w 1928 roku przeniósł się do Hubei, gdzie współpracował z siłami Zhanga Guotao. Po klęsce w starciach z siłami rządowymi w 1932 roku Xu i Zhang przenieśli się do północnego Syczuanu. W trakcie Długiego Marszu obydwaj nie przyłączyli się do grupy Mao Zedonga i Zhu De, samodzielnie usiłując przebić się na północ alternatywną drogą przez Xikang. W trakcie tej wędrówki stracili większość ludzi w starciach z lokalnymi oddziałami muzułmańskimi.

Po ostatecznym dotarciu do bazy w Shaanxi w połowie 1937 roku resztki jego oddziałów zostały wcielone do wojsk Liu Bochenga i oddelegowane na front do walki z Japończykami. Wiosną 1939 roku Xu wysłano do Shandongu, w którym miał zorganizować partyzantkę antyjapońską. Z powodu słabego zdrowia w 1941 roku wrócił jednak do Yan’anu i przebywał tam do 1946 roku, z dala od linii frontu^[1].

Po wznowieniu w 1946 roku chińskiej wojny domowej dowodził oddziałami walczącymi na terenie Shanxi. W kwietniu 1949 roku rozbił przeważające liczebnie siły Yan Xishana i zajął Taiyuan. Po utworzeniu Chińskiej Republiki Ludowej został członkiem sztabu generalnego armii, ale ze względu na problemy zdrowotne nie brał aktywnego udziału w życiu publicznym. W 1955 roku został mianowany jednym z dziesięciu marszałków ChRL. W 1959 roku wybrany zaś wiceprzewodniczącym Centralnej Komisji Wojskowej, którym pozostawał do 1987 roku^[2].

W styczniu 1967 roku został członkiem Biura Politycznego KPCh, lecz z powodu krytyki rewolucji kulturalnej poddano go szykanom i usunięto z tego gremium w 1969 roku^[2]. Po śmierci Mao Zedonga w 1976 roku poparł rozprawę z bandą czworga. W 1977 roku wszedł ponownie w skład Politbiura, w którym zasiadał do 1987 roku^[2]. W okresie rządów Deng Xiaopinga piastował urząd wicepremiera (1978-1980) i ministra obrony (1978-1981). W 1989 roku był przeciwny użyciu wojska do stłumienia protestów na placu Tian’anmen.

Przypisy

Bibliografia

• Christopher Lew, Edwin Pak-wah Leung: Historical Dictionary of the Chinese Civil War. Lanham: Scarecrow Press, 2013. ISBN 978-0-8108-7873-0.