Yan Huiqing

Yan Huiqing
Ilustracja
Nazwisko chińskie
Pismo uproszczone颜惠庆
Pismo tradycyjne顏惠慶
Hanyu pinyinYán Huìqìng
Wade-GilesYen Hui-ch’ing

Yan Huiqing (ur. 1877, zm. 1950), na zachodzie znany także jako W.W. Yen[1] – chiński polityk i dyplomata, pięciokrotny premier Republiki Chińskiej.

Pochodził z Szanghaju[1][2]. Ukończył szanghajską Szkołę Języków Obcych (1895) oraz studia na University of Virginia (1900), następnie był wykładowcą języka angielskiego na Uniwersytecie św. Jana w Szanghaju[2]. Posiadał także stopień w dawnym systemie egzaminacyjnym – był członkiem Akademii Hanlin[3].

W latach 1913–1920 pełnił godność ambasadora Republiki Chińskiej w Niemczech[1], z jednoczesną akredytacją w Danii i Szwecji[2]. W okresie między 1920 a 1926 rokiem pięciokrotnie pełnił urząd premiera, przez krótki czas był także tymczasowym prezydentem Republiki Chińskiej[2]. W tym czasie był członkiem delegacji chińskiej uczestniczącej w konferencji waszyngtońskiej (1921-22), która starała się wynegocjować stopniowe ograniczenia zagranicznych przywilejów w Chinach (jak eksterytorialność koncesji międzynarodowych itp.). Ustalenia konferencji służyły następnie rządom Kuomintangu jako podstawa do renegocjacji tych przywilejów po roku 1927[4].

Piastował również funkcje ministra spraw wewnętrznych, rolnictwa i spraw zagranicznych[1]. Po obaleniu w 1926 roku rządu pekińskiego przez Zhang Zuolina schronił się na terenie dzielnicy cudzoziemskiej w Tiencinie[2].

Od października 1931 do grudnia 1932 roku był ambasadorem w Stanach Zjednoczonych, jednocześnie pełniąc funkcję chińskiego przedstawiciela przy Lidze Narodów[1]. Próbował przekonać kraje zachodnie do wsparcia Chin w walce z agresją japońską[2]. Umiejętnie argumentując i odwołując się do podstawowego zadania Ligi, jakim miało być zapobieganie wojnom między członkami, Yanowi i pozostałym członkom delegacji udało się przekonać inne państwa do uznania chińskiej suwerenności w Mandżurii i integralności chińskich granic w zakresie dawnego cesarstwa qingowskiego. Prace wyznaczonej przez Ligę komisji, która potwierdziła chińskie stanowisko, nie doprowadziły do wycofania się Japonii z Mandżurii, ale przyczyniły się do tego, że większość państw nigdy nie uznała Mandżukuo[5]. W latach 1933–1936 był ambasadorem Chin w ZSRR[1]. Po wybuchu wojny domowej w 1946 roku uczestniczył w rokowaniach pokojowych z komunistami. Po utworzeniu w 1949 roku Chińskiej Republiki Ludowej pozostał w kontynentalnych Chinach[2].

Był autorem dwutomowego słownika angielsko-chińskiego[1]. Napisał także autobiografię w języku angielskim, East-West Kaleidoscope, w 2005 roku wydaną w tłumaczeniu na chiński[2].

Przypisy

  1. a b c d e f g China Yearbook. Taipei: China Publishing Co., 1969, s. 210.
  2. a b c d e f g h James Z. Gao: Historical Dictionary of Modern China (1800-1949). Lanham: Scarecrow Press, 2009, s. 408-409.
  3. Strauss 1998 ↓, s. 168.
  4. Strauss 1998 ↓, s. 157-157.
  5. Strauss 1998 ↓, s. 161-163.

Bibliografia

  • Julia Strauss: Strong institutions in weak polities: state building in Republican China, 1927-1940. Oxford New York: Clarendon Press Oxford University Press, 1998. ISBN 0-19-823342-6. (ang.)

Media użyte na tej stronie

Yan Huiqing.jpg
Yan Huiqing (Dr. W.W. Yen) (1877 - 1950)
Commander-in-Chief Flag of the Republic of China.svg
Commander-in-Chief Flag of the Republic of China, also known as "Standard of the President of the Republic of China"