Yasunari Kawabata

Yasunari Kawabata
川端 康成
Ilustracja
Yasunari Kawabata przy pracy, 1946
Data i miejsce urodzenia

14 czerwca 1899
Osaka

Data i miejsce śmierci

16 kwietnia 1972
Zushi

Narodowość

japońska

Dziedzina sztuki

literatura

Yasunari Kawabata (jap. 川端 康成 Kawabata Yasunari; ur. 14 czerwca 1899 w Osace, zm. 16 kwietnia 1972 w Zushi) – prozaik i poeta japoński, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za 1968 rok[1] jako pierwszy pisarz japoński[2].

Życiorys

Urodził się w Osace w bogatej i wykształconej rodzinie. Jego rodzice zmarli, kiedy miał 3 lata, parę lat później zmarła jego babcia, a tuż po niej jedyna siostra, co wywarło wielkie piętno na jego życiu i twórczości.

W latach 1920–1924 studiował literaturę japońską na Tokijskim Uniwersytecie Cesarskim. Poznał tam Kana Kikuchiego (dziennikarz, dramaturg, pisarz), który zaprosił go do pracy w redakcji Bungei Shunjū, a po studiach w 1924 r. wraz z pisarzem Riichi Yokomitsu (1898–1947) założył pismo Bungei Jidai. Stało się ono ośrodkiem nowej orientacji literackiej, nazwanej neosensualizmem. W swoim eseju programowym Kankaku katsudō – kaikyū bungakusha shokui (Działalność zmysłów – klasowi panowie literaci, 1925) Yokomitsu zaliczył do niego: futuryzm, ekspresjonizm, kubizm, dadaizm, symbolizm, a przede wszystkim te ich aspekty, które służyły odnowie widzenia świata i zmianie środków artystycznych[3].

Pierwszy sukces pisarski odniósł w 1925 r. autobiograficznym opowiadaniem Izu no odoriko (jap. 伊豆の踊子 Tancerka z Izu).

W 1931 r. ożenił się i zamieszkał w Tokio.

W czasie II wojny światowej zajmował się pracą naukową i podróżował po Mandżurii.

W latach 1948-1965 był prezesem japońskiego PEN Clubu. Wtedy też opublikował swoje najsłynniejsze powieści – Tysiąc żurawi (jap. 千羽鶴 Senba-zuru) i Głos góry (jap. 山の音 Yama no oto), które przyniosły mu w 1959 r. prestiżowy Medal Goethego we Frankfurcie, a w 1968 r. Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury.

Pod koniec życia był bardzo schorowany. W 1972 r. – dwa lata po samobójstwie swojego przyjaciela, Yukio Mishimy – również odebrał sobie życie.

Twórczość

  • Dziennik szesnastolatka (jap. 十六歳の日記 Jūrokusai no nikki; 1925)
  • Tancerka z Izu (jap. 伊豆の踊子 Izu no odoriko; 1926)
  • Ozdoby uczuć (jap. 感情装飾 Kanjō sōshoku; 1926)
  • Krystaliczne fantazje (jap. 水晶幻想 Suishō gensō; 1931)
  • Pieśń liryczna (jap. 抒情歌 Jojōka; 1932)
  • Ptaki i zwierzęta (jap. 禽獣 Kinjū; 1935)
  • Kraina śniegu (jap. 雪国 Yukiguni; 1935-1937)
  • Tysiąc żurawi (jap. 千羽鶴 Senbazuru; 1949)
  • Głos góry (jap. 山の音 Yama no oto; 1949-1954)
  • Meijin - mistrz go (jap. 名人 Meijin; 1951) – powieść opowiadająca o ostatniej grze wielkiego mistrza w go
  • Jezioro (jap. みづうみ Mizuumi; 1954)
  • Śpiące piękności (jap. 眠れる美女 Nemureru bijo; 1961)
  • Piękno i smutek (jap. 美しさと哀しみと Utsukushisa to kanashimi to; 1961-1963)
  • Stara stolica (jap. 古都 Koto; 1962)

Przypisy

Bibliografia

  • Mikołaj Melanowicz: Historia literatury japońskiej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA, 2011. ISBN 978-83-01-16431-7. OCLC 802091768.
  • W kręgu «Yukiguni». Język i sztuka pisarska Kawabaty Yasunariego, red. Romuald Huszcza, Katarzyna Sonnenberg-Musiał, Aleksandra Szczechla, WUJ, Kraków 2020, str. 327, ISBN 978-83-233-4878-8.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

NobelP2.png
Alfred Nobel from public domain photo, in circle. (Photo taken 1896 or earlier).
Yasunari Kawabata c1946.jpg
Kawabata at work at his house in Nagatani of Kamakura