Yehiel De-Nur

Yehiel De-Nur podczas procesu Adolfa Eichmanna w 1961, Jerozolima

Yehiel De-Nur lub Dinur[a], właśc. Jechiel Fajner (ur. 16 maja 1909 w Sosnowcu, zm. 17 lipca 2001 w Tel Awiwie) – żydowski pisarz, więzień niemieckiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz.

Życiorys

Podczas II wojny światowej De-Nur przez dwa lata był więźniem niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz. W 1945 roku zamieszkał w Izraelu, gdzie został pisarzem-historykiem, pisząc kilka prac po hebrajsku pod pseudonimem „Ka-Tzetnik 135633” (czasami: „K. Tzetnik”). Ka-Tzetnik znaczy „Kacetnik” (od niemieckiego Konzentrationslager – obóz koncentracyjny). 135633 to numer, który wytatuowano na przedramieniu De-Nura w obozie koncentracyjnym.

Jego prace dokumentują nazistowskie okrucieństwo. Pod pseudonimem pisał do momentu ujawnienia jego tożsamości podczas procesu Adolfa Eichmanna w 1961 roku. Zmarł w 2001 roku na raka.

Najsłynniejszą książką 135633 jest Dom lalek[1] (1956), opisujący oddziały rozkoszy (niem. Freudenabteilung), nazistowski układ – żydowskie kobiety zmuszane do świadczenia usług seksualnych w obozach koncentracyjnych. Sugerował, że bohaterką książki jest jego młodsza siostra, której nie udało się przeżyć Holocaustu. W innej z książek, Piepel, w której naziści seksualnie wykorzystują młodych chłopców, sugerował podobnie, że bohaterem opisanych wydarzeń był jego brat, zmarły w obozie koncentracyjnym[2]. Dwadzieścia lat później wokalista Ian Curtis nazwał swój zespół Joy Division, nawiązując do wydarzeń opisanych w książce.

W 1976 roku Dinur został poddany eksperymentalnej psychoterapii przy użyciu LSD, którą zastosował dr Jan Bastiaans. Powodem były powracające koszmary i depresja. Wizje doświadczone podczas terapii stały się kanwą książki Shivitti[3].

Twórczość

  • Atrocity
  • Dom lalek (ang. House of Dolls)
  • Star Eternal
  • Shivitti: A Vision
  • Piepel

Uwagi

  1. ↑ „De-Nur” w języku hebrajskim oznacza „w ogniu”

Przypisy

  1. ↑ Dinur Yehiel (pseud. Ka-tzetnik): Dom Lalek. przekł. (z angielskiego) Andrzej Horodeński. Warszawa: „Orbita” Spółka Wydawniczo-Poligraficzna, 1992, s. 285. ISBN 83-7034-080-6.
  2. ↑ http://www.sandrawilliams.org/katz/ka-tzetnik.html.
  3. ↑ The Bastiaans Method of Drug-Assisted Therapy.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Yehiel Dinur Katzetnik.jpg
Yehiel Dinur Katzetnik, a prosecution witness at the trial of Nazi war criminal Adolf Eichmann, at Beit Ha'am in Jerusalem.
Information from USHMM: Witness Yehiel De-Nur Katzetnik testifies during the trial of Adolf Eichmann. [Photograph #65286] Date: Jun 7, 1961 Locale: Jerusalem, Israel Credit: USHMM, courtesy of Israel Government Press Office Copyright: Public Domain