Yesterday (piosenka The Beatles)
Singel zespołu The Beatles z albumu Help! | ||||
Strona B | „Act Naturally” (1965) | |||
---|---|---|---|---|
Wydany | 13 września 1965 (Stany Zjednoczone) | |||
Nagrywany | 14 czerwca 1965 | |||
Gatunek | pop • rock | |||
Długość | 2:03 | |||
Wydawnictwo | Capitol (Stany Zjednoczone) | |||
Producent | ||||
Format | płyta winylowa (7”, 12”) | |||
Singel po singlu | ||||
wydanie amerykańskie | ||||
| ||||
wydanie brytyjskie | ||||
|
Yesterday – ballada soft rockowa[1] napisana przez Paula McCartneya i oryginalnie wykonywana przez The Beatles. Choć autorem piosenki jest McCartney, to oficjalnie za jej twórców uznaje się duet Lennon/McCartney.
Utwór jest najczęściej coverowaną piosenką w historii muzyki (ponad 3000 razy).
Popularność
Kompozycja łącząca elementy muzyki klasycznej z rock and rollem, uznawana za przełom w historii rocka. Niedługo później podobny styl stał się częstym zjawiskiem w muzyce popularnej. Dla Beatlesów był to natomiast początek eksperymentalnego stylu, jak również koniec czerpania ze standardów muzyki rockowej[2].
W 2011 roku utwór został sklasyfikowany na 13. miejscu listy 500 utworów wszech czasów czasopisma „Rolling Stone”[1].
„Yesterday” jest najczęściej coverowaną piosenką w historii[3]. Tylko do 1972 doliczono się 1186 coverów tego utworu[4], łącznie istnieje ich co najmniej 3 tys. Swoje interpretacje „Yesterday” nagrali m.in. Ray Charles, Tom Jones, Brenda Lee, Frank Sinatra i Dionne Warwick[4].
Geneza utworu
McCartney stworzył melodię w oparciu o dźwięki, które mu się przyśniły. Pierwszych kilka odtworzył na fortepianie tuż po przebudzeniu, po czym wymyślił kolejne fragmenty[5]. Początkowo McCartney miał podejrzenia, że jest nieświadomym plagiatem dawniej zasłyszanej muzyki, ponieważ uznał ją za zbyt piękną i łatwą jednocześnie. Z tego powodu usiłował od znajomych uzyskać informację, czy kiedykolwiek słyszeli tę melodię, a robił to na tyle często, że dla części z nich stało się to męczące. Początkowo piosenka nie miała tekstu, a McCartney jak wielokrotnie wcześniej, zaczął śpiewać przypadkowe frazy pasujące do melodii. Tak stworzony tekst zaczynał się od słów Scrambled eggs / Oh darling how I love your legs, a McCartney nie umiał wymyślić docelowego tekstu, aż do wakacji w maju 1965 roku, gdy wyjechał do Portugalii z Jane Asher. To wówczas uznał, że piosenka opierać się powinna na sugestywnym słowie yesterday, następnie uznał za konieczne wykorzystanie słowa suddenly. Do tych dwóch słów McCartney dobrał rymy i szybko opracował zarys całego tekstu.
Nagrywanie
Do nagrywania utworu doszło po półtora roku od początku jego powstawania[2]. Utwór był nagrywany w studiu Abbey Road 14 i 17 czerwca 1965. Istnieją dwie sprzeczne relacje o przebiegu sesji, z których najczęściej cytowaną pozostaje wersja, według której McCartney nagrał „Yesterday” sam, nie próbując angażować pozostałych członków The Beatles[6]. Inne źródła podają, że cały zespół próbował początkowo opracować aranżację kompozycji na różne instrumenty (m.in. perkusję i organy), a George Martin najpierw przekonał muzyków, by utwór grał tylko McCartney na swojej gitarze akustycznej Epiphone Texan, a później zaproponował dodanie podkładu wykonanego przez kwartet smyczkowy. Nie ulega jednak wątpliwości, że ostatecznie w nagrywaniu nie brał udziału żaden z członków The Beatles poza McCartneyem[7][8].
Gitarę i śpiew nagrano w dwóch podejściach 14 czerwca 1965[9][10]. Drugie wykonanie, z dołączonym podkładem smyczkowym, przeznaczono do publikacji[10]. Zapis pierwszego podejścia został później umieszczony na albumie kompilacyjnym Anthology 2. Słychać w nim pomyłkę McCartneya, który zamienia kolejność dwóch wersów (There's a shadow hanging over me/I'm not half the man I used to be,)[9].
Wydanie
McCartney miał trudności z namówieniem pozostałych członków zespołu do umieszczenia „Yesterday” na albumie. Twierdzili oni, że utwór nie pasuje do ich ówczesnego wizerunku, gdyż jest zupełnie niepodobny do innych wydanych w tym okresie piosenek The Beatles. Z tego względu John Lennon, George Harrison i Ringo Starr odmówili zgody na publikację singla w Wielkiej Brytanii. Na brytyjskiej liście przebojów nie notowano więc wykonania oryginalnego, jednak w pierwszej dziesiątce zestawienia znalazł się cover autorstwa angielskiego piosenkarza Matta Monro[8].
W Stanach Zjednoczonych piosenka została wydana początkowo na stronie B singla „Act Naturally”, gdyż utwór ten zawierał śpiew Ringo – najbardziej popularnego wówczas w Stanach beatlesa. W wyniku olbrzymiego sukcesu „Yesterday”, kolejność ścieżek w następnych seriach została zmieniona. Singiel trafił na listę przebojów czasopisma „Billboard” Hot 100 29 września 1965, by 9 października rozpocząć miesięczny pobyt na szczycie zestawienia. Piosenka utrzymywała się w zestawieniu przez 11 tygodni. Milion sprzedanych egzemplarzy osiągnięto w ciągu 5 tygodni. Przez 8 lat od wydania singla, „Yesterday” było najczęściej odtwarzanym utworem w amerykańskich radiostacjach.
4 marca 1966 na brytyjskim rynku muzycznym pojawił się minialbum The Beatles zatytułowany Yesterday. Oprócz tytułowego utworu, znalazły się na nim także „Act Naturally”, „You Like Me Too Much” i „It’s Only Love”. Wydawnictwo trafiło na listę przebojów 12 marca. 26 marca znalazło się na szczycie listy, gdzie pozostało przez kolejne 2 miesiące. 15 czerwca tego samego roku piosenka znalazła się na opublikowanym tylko w Stanach Zjednoczonych albumie Yesterday and Today[11].
8 marca 1976 wytwórnia Parlophone wydała w Wielkiej Brytanii „Yesterday” na singlu. Na stronie B znalazł się utwór „I Should Have Known Better”. Piosenka osiągnęła 8. pozycję na Official Singles Chart Top 100 (była notowana od 13 marca, pozostając na liście 7 tygodni)[12]. Tego samego dnia Parlophone wydała także reedycje wszystkich dotychczasowych brytyjskich singli The Beatles. Powodem takiego posunięcia było zbliżające się wygaśnięcie kontraktu wytwórni z zespołem.
Przypisy
- ↑ a b 500 Greatest Songs of All Time – The Beatles, 'Yesterday' (ang.). rollingstone.com. [dostęp 2014-09-14].
- ↑ a b Jacek Kurek: Bitelsi a duch romantyzmu. W: Unisono w wielogłosie, 3 : Rock a korespondencja sztuk. Radosław Marcinkiewicz (red.). Sosnowiec: GAD Records, 2012, s. 123–133, seria: Materiały konferencyjne – Unisono. ISBN 978-83-61637-18-9.
- ↑ His Magical, Mystical Tour (ang.). www.time.com. [dostęp 2009-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-13)].
- ↑ a b Dariusz Michalski , Lennon, Wydawctwo Art „B” Press, 1991, s. 165, ISBN 83-900107-4-7 .
- ↑ Robert Sankowski: 50 lat temu Paul McCartney nagrał swoją najsłynniejszą piosenkę. W: Gazeta Wyborcza [on-line]. wyborcza.pl, 2015-08-07. [dostęp 2015-08-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (28 lutego 2016)].
- ↑ Marcos Ortiz: Marcos' Beatles Page - Yesterday. 2005. [dostęp 2006-01-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2000-03-07)].
- ↑ Heather Mallick: Past Perfect. The Globe and Mail, 2000-11-22. [dostęp 2017-08-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2001-12-22)].
- ↑ a b Richie Unterberger: Review of Yesterday. [dostęp 2006-01-14].
- ↑ a b (1994) Album notes for Anthology 2 by The Beatles, 10 [booklet]. London: Apple Records (31796).
- ↑ a b Mark Lewisohn: The Beatles Recording Sessions. New York: Harmony Books, 1988, s. 59. ISBN 0-517-57066-1.
- ↑ Bruce Eder: The Beatles Yesterday...and Today (ang.). allmusic.com. [dostęp 2014-09-14].
- ↑ Singles for 'Yesterday' (ang.). officialcharts.com. [dostęp 2014-09-14].