Yokosuka K4Y

Yokosuka K4Y1

Yokosuka K4Y (Wodnosamolot Szkoleniowy Marynarki Wzór 90) – japoński wodnosamolot pływakowy z okresu międzywojennego i drugiej wojny światowej. Samolot służył do szkolenia podstawowego pilotażu wodnosamolotów w Japońskiej Cesarskiej Marynarce Wojennej, niewielka liczba tych samolotów trafiła także na rynek cywilny. Samolot nie miał amerykańskiej nazwy kodowej.

Tło historyczne

Począwszy od 1925 standardowym samolotem szkolenia podstawowego Marynarki Japońskiej był Yokosuka K1Y używany w dwóch wersjach - z podwoziem kołowym (K1Y1) i pływakowym (K1Y2)^[1]. W 1930 Marynarka wyraziła chęć zastąpienia K1Y nowym samolotem, zadanie podjęli komandor podporucznik Jiro Saha i inżynier Tamefumi Suzuki który zaprojektowali bardzo nietypowy jak na Japonię samolot^[1][2]. Zaprojektowany przez Sahę i Suzukiego samoloty był pierwszym japońskim samolotem z kadłubem ze spawanych rur stalowych oraz, bardzo nietypowo na konstrukcję japońską, był napędzany chłodzonym powietrzem silnikiem rzędowym^[1].

Opis konstrukcji

Yokosuka K4Y1 był jednosilnikowym, dwupłatowym wodnosamolotem z podwójnymi pływaki^[1]. Kadłub miał konstrukcję stalową ze spawanych rur, skrzydła miały konstrukcję drewnianą, cały samolot był kryty płótnem^[1]. Pływaki samolotu miały konstrukcję metalową^[1].

Dwa prototypy napędzane czterocylindrowym silnikiem rzędowym Hatakaze o mocy 90 KM, wersje produkcyjne otrzymały siedmiocylindrowe, chłodzone powietrzem silniki gwiazdowe typu Gasuden Jimpu 2 o mocy 130-160 KM z dwupłatowym śmigłem o stałym skoku^[1][2].

Samolot mógł być używany z podwoziem kołowym, ale wszystkie operacyjne samoloty szkolne miały podwozie pływakowe^[1]. Jego rozpiętość skrzydeł wynosiła 10,90 metrów, długość 9,05 metrów (wodnosamolot) lub 8,191 metrów (wersja lądowa), a wysokość 3,51 metrów (wodnosamolot) i 3,25 metrów (wersja lądowa)^[1][2]. Powierzchnia skrzydeł wynosiła 29,5 metrów kwadratowych^[1].

Załogę stanowiły dwie osoby - instruktor i uczeń siedzący w dwóch otwartych kokpitach w układzie tandem (jeden za drugim)^[1].

Masa własna samolotu wynosiła 740 kilogramów, a masa startowa do 990 kilogramów^[1][2].

Prędkość maksymalna na poziomie morza wynosiła 88 węzłów (163 km/h), prędkość przelotowa 50 węzłów (93 km/h), a prędkość lądowania 43 węzły (80 km/h)^[3]. Pułap operacyjny wynosił 3460 metrów, czas wejścia na wysokość 3000 metrów wynosił 29 minut i 30 sekund^[3]. Zasięg wynosił do 170 mil morskich (315 kilometrów), maksymalny czas lotu do 3,5 godzin^[3].

Historia

Dwa prototypy samolotu zostały ukończone i oblatane w 1930, samolot został uznany za udany i nadający się na samolot treningu podstawowego^[1][2]. Jeszcze przed wejściem samolotu do produkcji zdecydowano o zmianie silników na bardziej praktyczne Gasuden Jimpu o mocy 130 KM^[1]. Wersja produkcyjna otrzymała krótki oznaczenie K4Y1 i długie oznaczenie Wodnosamolot Szkoleniowy Marynarki Wzór 90^[1][2].

Niewielka liczba tych samolotów została także sprzedana na rynek cywilny^[1]. W czasie wojny K4Y1 służył jako wodnosamolot szkolenia podstawowego^[1], samolot nie posiadał amerykańskiej nazwy kodowej.

Łącznie zbudowano 211 samolotów tego typu: dwa prototypy, 154 sztuk w zakładach Watanabe w latach 1932-39 i 53 w zakładach Nippon Hikoki w latach 1939-40^[3][2]

Przypisy

Bibliografia

• René J. Francillon: Japanese Aircraft of the Pacific War. Londyn: Putnam, 1979. ISBN 0-370-30251-6.
• Robert C. Mikesh, Shorzoe Abe: Japanese Aircraft, 1910-1941. Annapolis, Md.: Naval Institute Press, 1990. ISBN 1-55750-563-2.