Yumen

Yumen
玉门
ilustracja
Państwo

 Chiny

Prowincja

Gansu

Prefektura

Jiuquan

Powierzchnia

13 307 km²

Populacja (1999)
• liczba ludności


199 811

Nr kierunkowy

0937

Kod pocztowy

735200

Tablice rejestracyjne

甘F

Plan Yumenu
Położenie na mapie Chin
Mapa konturowa Chin, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Yumen”
Ziemia39°49′17,27″N 97°34′13,61″E/39,821464 97,570447
Strona internetowa
Portal Chiny

Yumen (chiń. 玉门, pinyin: Yùmén) – miasto na prawach powiatu w północnych Chinach, w prowincji Gansu, w prefekturze miejskiej Jiuquan. W 1999 roku liczba mieszkańców miasta wynosiła 199 811[1]. Ośrodek wydobycia i przetwórstwa ropy naftowej, przemysłu chemicznego, spożywczego oraz hutnictwa metali nieżelaznych[2].

Historia

Obszar dzisiejszego Yumenu dostał się po raz pierwszy pod panowanie chińskie w końcówce II wieku p.n.e. W V wieku n.e. miejscowość została przejęta przez północną dynastię Wei i znana była wówczas pod nazwą Huiji. W 581 roku przywrócono nazwę Yumen. W czasach dynastii Tang Yumen uzyskało status powiatu z siedzibą w pobliskim Chijinzhen (赤金镇). W drugiej połowie XVIII wieku miasto zostało zajęte przez Tybetańczyków, którzy sprawowali kontrolę nad tymi terenami przez 70 lat. Do końca rządów dynastii Tang miasto czerpało korzyści ze swojego położenia na trasie Jedwabnego Szlaku, jednak wraz z rozwojem transportu morskiego zaczęło tracić na znaczeniu. Po upadku dynastii Tang, w 907 roku Yumen wcielono do tanguckiego państwa Xixia. Za rządów dynastii Ming obszar powrócił pod władanie Tybetańczyków i Chińczycy odzyskali kontrolę nad nim dopiero we wczesnym okresie panowania Qingów, którzy przywrócili powiat Yumen[3].

Dwa wydarzenia w latach 30. i 40. XX wieku doprowadziły do ożywienie miasta. Pierwszym była budowa autostrady do Urumczi, która była główną drogą zaopatrzenia w czasie wojny chińsko-japońskiej w latach 1937–45. Po 1949 roku autostrada została wyremontowana a równolegle do niej poprowadzono linię kolejową Lanzhou–Urumczi[3]. Drugim ważnym wydarzeniem było odkrycie złóż ropy naftowej w 1939 roku w Laojunmiao niedaleko Yumenu[4]. Znaczne ilości ropy wydobywano już od 1941 roku, jednak wydobycie na dużą skalę rozpoczęto dopiero po 1949 roku[3]. W latach 50. odkryto jeszcze większe złoża a w późniejszym okresie wybudowano rurociąg naftowy o długości 800 km, łączący Yumen z Lanzhou[5].

Przypisy

  1. China County & City Population 1999. China Historical GIS. [dostęp 2011-06-11]. (ang.).
  2. Yumen, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2011-06-11].
  3. a b c Yumen, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2011-06-11] (ang.).
  4. Andrzej Maryański, Andrzej Halimarski: Chiny. red. Hanna Krzysztofik. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1980, s. 299. ISBN 83-01-00952-7.
  5. Andrzej Maryański, Andrzej Halimarski: Chiny. red. Hanna Krzysztofik. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1980, s. 173. ISBN 83-01-00952-7.

Media użyte na tej stronie

China edcp location map.svg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of China.

EquiDistantConicProjection : Central parallel :

  • N: 36.0° N

Central meridian :

  • E: 104.0° E

Standard parallels:

  • 1: 30.0° N
  • 2: 42.0° N

Latitudes on the central meridian :

  • top: 57.0° E
  • center: 37° 29′ N
  • bottom: 17.96° N
Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Location of Yumen within Gansu (China).png
Autor: Croquant, Licencja: CC BY 3.0

Location of Yumen City (pink) within Jiuquan Prefecture (yellow) and Gansu province of China

Map drawn in september 2007 using various sources, mainly :

玉门市玉泽湖公园,湿地 Yuzehu Park, wetland, Yumen, Gansu Province, Aug 2017.jpg
Autor: 颜邯, Licencja: CC BY-SA 4.0
玉门市玉泽湖公园,湿地,摄于2017年8月