Yurikamome

Linia kolejowa
Shinkōtsū Yurikamome (jap. 新交通ゆりかもめ)
Dane podstawowe
Zarządca

Yurikamome Inc.

Długość

14,7[1] km

Sieć trakcyjna

600 V (układ trójfazowy)

Prędkość maksymalna

60[1] km/h

Zdjęcie LK
Historia
Lata budowy

1989-2006[1]

Rok otwarcia

1995

Portal Transport szynowy

Yurikamome (jap. 新交通ゆりかもめ Shinkōtsū Yurikamome), ang. New Transit Yurikamome; formalna nazwa linii: Tokyo Waterfront New Transit Waterfront Line (jap. 東京臨海新交通臨海線 Tōkyō Rinkai Shinkōtsū Rinkai-sen)mała automatyczna kolej ogumiona w Tokio, obsługiwana przez Yurikamome Inc. Przebiegając przez Most Tęczowy i sztuczną wyspę Odaiba, łączy stacje Shimbashi i Toyosu. Linia uzupełnia linię metra Rinkai.

Historia

Most Tęczowy i charakterystyczna pętla 270 stopni

Linia została zaproponowana w grudniu 1982 roku w ramach 1. fazy długoterminowych projektów infrastrukturalnych dla Tokio. W sierpniu 1985 roku zawiązał się komitet na rzecz nowej linii pasażerskiej. Spółka celowa do budowy powstała 25 kwietnia 1988 roku, a w listopadzie uzyskała licencję na przewozy tramwajowe i kolejowe. Budowa rozpoczęła się w marcu 1989 roku, a otwarcie linii nastąpiło 1 listopada 1995 roku. Składała się wówczas z 11 stacji (U01-U12, bez U02 Shiodome), w tym stacji tymczasowej Shimbashi. Była pierwszym w Tokio w pełni automatycznym systemem transportu pasażerskiego. Otwarciu linii towarzyszyło sceptyczne nastawienie odnośnie do opłacalności przedsięwzięcia, którego koszt wyniósł 40 miliardów jenów. Uważano, że zapotrzebowanie będzie mniejsze od progu opłacalności (ustalonego na 80 000 pasażerów dziennie). Pierwsze miesiące kursowania przyniosły wyniki niewiele gorsze (27 000) od prognozowanych (29 000)[2].

Jednak rok później władze Tokio uruchomiły program rewitalizacji dzielnicy Odaiba, poprzez zmianę jej charakteru z mieszkalno-biurowej na rozrywkową – Rainbow Town. Do tej pory Tokio, mimo położenia nad zatoką, nie posiadało dzielnicy o takim charakterze położonej bezpośrednio nad wodą. Zdecydowaną większość nadbrzeża zajmowały bowiem instalacje portowe, magazyny itp. Otworzenie na wyspie wielu restauracji, centrów handlowych i powierzchni wystawienniczych, spowodowało, że w ciągu roku wykorzystanie Yurikamome wzrosło do 60 000 pasażerów dziennie.

W 1998 roku zmieniono nazwę spółki na krótszą Yurikamome Co. Ltd[3].

Atrakcją stała się sama kolejka, której charakterystyczny element konstrukcyjny – pętla 270 stopni, stanowiąca część Rainbow Bridge – zapewnia panoramiczny widok na Tokio i Odaibę. Pętla stanowi również część logo Yurikamome i jest odzwierciedlona w schematach ilustrujących przebieg linii[4].

22 marca 2001 roku otwarto stację Shimbashi jako stację docelową, a rok później, 2 listopada 2002, otworzono stację U02 Shiodome. Przedłużenie linii o kolejne 4 stacje, od Ariake do Toyosu, nastąpiło oficjalnie 27 marca 2006 roku. Wtedy też wprowadzono wspólne oznaczenia stacji, na wzór metra. W sierpniu 2007 roku firma operująca kolejką stała się wyłączną własnością Tokyo Rinkai Holdings Co. Ltd[3].

Nazwa linii podchodzi od japońskiej nazwy mewy śmieszki – popularnego ptaka w Zatoce Tokijskiej i oficjalnego ptaka prefektury Tokio. Na 10-lecie linii ilustrator Takehiro Fukuda stworzył postać Yurimo – czarnogłowej mewy będącej symbolem linii[5].

Od otwarcia rozkład jazdy kolejki zmieniany był 9 razy[3].

Budowa i działanie

Linia wykorzystuje technologię kolei ogumionej. Składy działają w pełni autonomicznie. Linia ma 16 stacji na długości prawie 15 km. Zajezdnia wagonów kolejki znajduje się za stacją nr 12 Ariake, nieopodal Tokyo Big Sight. Pojemność 6-wagonowych składów wynosi od 308 do 352 osób. Całość linii ma przebieg bezkolizyjny. Zarówno stacje, jak i tory, znajdują się ponad gruntem. Czas przejazdu całą linią wynosi 31 minut[2].

Przystanki i linia są monitorowane przez ponad 400 kamer wideo[6].

Tabor

Yurikamome używa taboru typu Crystal Mover firmy Mitsubishi, serii: 7000, 7200 i 7300. Wszystkie składy są 6-wagonowe[7].

Wagony serii 7300 były wprowadzone w latach 2014–2016[8]. Pierwsze jazdy próbny odbyły się latem 2013 a pierwszy skład rozpoczął normalne kursowanie 18 stycznia 2014 roku[9].

Na lata 2018–2020 planowane jest wprowadzenie kolejnych 8 składów serii 7300, w celu zastąpienia składów serii 7200[10].

Seria 7000

Skład nr 17 serii 7000, sierpień 2011 r.

Pierwsze 18 składów było wprowadzanych do użytku na przestrzeni 3 lat. Składy 1-13, o poj. 352 osób, pracowały od otworzenia kolejki. Składy 14-15 trafiły od użytku w czerwcu i lipcu 1997 roku. Składy 16-18, o poj. 338 osób, wprowadzono w marcu 1998 roku[11]. Na dzień 1 kwietnia 2016 roku w służbie pozostawały 4 (o numerach 05, 16, 17, i 18) z pierwotnych 18 składów serii 7000[12].

Nr wagonu123456
OznaczenieMc1M2M3M4M5Mc6
Sposób numeracji7xx17xx27xx37xx47xx57xx6

(„xx” – numer własny wagonu)

Seria 7200

Skład nr 21 serii 7200, marzec 2006

Na dzień 1 kwietnia 2016 roku w służbie pozostawało 8 składów (nr od 21 do 28) serii 7200[12]. Składy nr 21-23, o poj. 338 osób, rozpoczęły pracę w lutym i marcu 1999. Kolejne dwa, 24-25, w lutym 2001 roku. Ostatnie dwa, o poj. 308 osób, wprowadzono w lipcu 2005[11].

Nr wagonu123456
OznaczenieMc1M2M3M4M5Mc6
Sposób numeracji72x172x272x372x472x572x6

(„xx” – numer własny wagonu)

Seria 7300

Skład nr 31 serii 7300, październik 2013

Na dzień 1 kwietnia 2016 w służbie było 16 (numery od 31 do 46) składów serii 7300[12].

Nr wagonu123456
OznaczenieMc1M2M3M4M5Mc6
Sposób numeracji73x173x273x373x473x573x6

(„xx” – numer własny wagonu)

Wykorzystanie

Największe wykorzystanie linii, ponad 200 tys. pasażerów dziennie, miało miejsce w roku 2000. Spadło w wyniku przedłużenia do Odaiby linii metra Rinkai. Po otwarciu 4 nowych stacji w 2006 roku ilość przewozów ponownie wzrosła. Obecnie średnie dzienne wykorzystanie wynosi ok. 124 tys. pasażerów[2][3].

RokLiczba pasażerów w roku[13]Śr. liczba pasażerów dziennie
19964 131 78227 183
199723 530 81564 468
199826 117 13771 554
199928 541 35678 195
200035 347 40096 577
200138 062 278104 280
200237 810 785103 591
200336 756 460100 703
200434 549 62294 398
200532 404 98488 781
200631 482 05686 252
200733 658 46992 214
200836 178 08398 847
200937 659 619103 177
201038 862 776106 473
201136 541 208100 113
201235 000 01695 628
201339 380 688107 892

Stacje

Przebieg linii Yurikamome

Od 2006 roku każda stacja emituje zapowiedzi głosem różnych aktorów[1]. Każda stacja posiada też własny symbol graficzny[14].

StacjaLektorZnaczenie
i główny kolor
wzoru graficznego
U-01ShimbashiMasumi Asanowierzba – symbolizuje listopad w kalendarzu kwiatowym epoki Edo; turkus
U-02ShiodomeHiro Shimonotrzcina – częsty motyw poezji japońskiej w VIII wieku; żółć (kurkuma)
U-03TakeshibaChiaki Takahashirybia łuska – częsty motyw na kostiumach używanych w teatrach i Kabuki, również kamon rodu Hōjō; granatowy
U-04HinodeYurika Ochiairozpraszane promienie słońca – używany jako symbol wielu rodów japońskich od XV do XIX wieku; karmazynowy
U-05Shibaura-futōMaria Yamamototrawa z rosą – symbolizuje rodzimą, dziką trawę, częsty motyw na drzwiach fusuma i ręcznikach; jasnoniebieski
U-06Odaiba-kaihinkōenKen’ichi Suzumurastara sosna – częsty motyw na drzwiach fusuma i jako tło w sztukach teatru ; zielony
U-07DaibaToshiyuki Morikawafale morskie – popularny motyw w całej kulturze japońskiej; fioletowy
U-08Fune-no-kagakukanMotoki Takagiżaglówka – symbol szczęścia i powodzenia; kasztanowy
U-09Telecom CenterKaori Mizuhashirój nietoperzy w locie – motyw dekoracyjny w Japonii i Chinach, z uwagi na wymowę podobną do słów niańka i szczęście; szary (mysi)
U-10AomiKōsuke Toriumifale morskie – motyw kostiumów tancerzy z epoki Heian, następnie popularny na wyrobach z laki z XVII wieku; lapis lazuli
U-11Kokusai-tenjijō-seimonMikako Takahashikwitnąca wiśnia – motyw przedstawia 5-płatkowy kwiat wiśni, popularny w erze Edo; różowy (wiśniowy)
U-12AriakeMai Nakaharalwia grzywa – symbol mający odstraszać zło, zaczerpnięty z jednej ze sztuk teatru ; pomarańczowy
U-13Ariake-tennis-no-moriChihiro Suzukiwodne ptaki – wodne ptaki są kojarzone kulturowo z sake, z uwagi na powiązanie ich znaków kanji; zielony (oliwkowy)
U-14Shijō-maeTatsuhisa Suzukikraby w kształcie kwiatu piwonii i fale – piwonie są symbolem bogactwa, a kształt kraba – symbolizującego ochronę przez złym urokiem – ma wzmacniać to działanie; fiołkoworóżowy
U-15Shin-toyosuNatsuko Kuwatanisoroban (liczydło) – przedmiot powszechnie używany przez kupców w epoce Edo; fioletowy
U-16ToyosuSōichirō Hoshideszczowy smok – symbolizuje bóstwo sprowadzające deszcz, upowszechniony przez Tadakiyo Makino (1760–1828), daimyō i malarza z domeny (hanu) Echigo-Nagaoka; ciemnoniebieski

Przypisy

  1. a b c d Yurikamome Line (ang.). Virtual Japan. [dostęp 2017-06-17].
  2. a b c Yurikamome – Company Overview (ang.). Yurikamome Inc.. [dostęp 2017-06-17].
  3. a b c d Yurikamome – History (ang.). Yurikamome Co. Ltd.. [dostęp 2017-06-18].
  4. Yurikamome – U01 Shimbashi (ang.). Yurikamome Co. Ltd.. [dostęp 2017-06-18].
  5. Yurikamome – Yurimo (ang.). Yurikamome Co. Ltd.. [dostęp 2017-06-18].
  6. Technologia Sony poprawia bezpieczeństwo na stacjach kolei automatycznej Yurikamome (pol.). Sony. [dostęp 2017-06-18].
  7. Automated People Mover (ang.). Mitsubishi Heavy Industries Ltd., 2015. [dostęp 2015-09-29].
  8. Tetsudo Hobidas: Yurikamome: New 7300 series trains to be introduced (jap.). Neko Publishing. [dostęp 2017-06-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)].
  9. Yurikamome 7300 series enters revenue service (jap.). W: Japan Railfan Magazine Online [on-line]. Koyusha Co. Ltd.. [dostęp 2017-06-17].
  10. Order received for 48 AGT vehicles for Yurikamome to be delivered by 2020 (jap.). Mitsubishi Heavy Industries. [dostęp 2017-06-17].
  11. a b Yurikamome – Vehicle (ang.). Yurikamome Co. Ltd.. [dostęp 2017-06-18].
  12. a b c 私鉄車両編成表 2016 [Private Railway Rolling Stock Formations – 2016]. Japonia: Kotsu Shimbunsha, 2016-07-25, s. 79. ISBN 978-4-330-70116-5.
  13. Na koniec marca danego roku.
  14. Yurikamome – Pattern (ang.). Yurikamome Co. Ltd.. [dostęp 2017-06-18].

Media użyte na tej stronie

BSicon ulBHF.svg
underground train station (legend icon)
BSicon uexlBHF.svg
ex underground train station (legend icon)
BSicon ulHST.svg
underground train stop (legend icon)
BSicon uexlHST.svg
ex underground train stop (legend icon)
BSicon ulDST.svg
underground service station (legend icon)
BSicon uexlDST.svg
ex underground service station (legend icon)
BSicon lBST.svg
non-passenger stop (legend icon)
BSicon exlBST.svg
ex non-passenger stop (legend icon)
BSicon ulBST.svg
underground service stop (legend icon)
BSicon uexlBST.svg
ex underground service stop (legend icon)
BSicon expHST.svg
local-only minor station
BSicon upHST.svg
Icons for railway description
BSicon uexpHST.svg
out-of-use local-only minor metro station
BSicon uexENDEe.svg
Railroad BSicon
BSicon uSTR.svg
Underground straight track
BSicon uexSTR.svg
ex underground straight track
BSicon extSTR.svg
straight line, modified version (+ex, +t, +ext)
BSicon utSTR.svg
underground tunnel straight track
BSicon uextSTR.svg
ex underground tunnel straight track
BSicon hSTR.svg
high level track
BSicon exhSTR.svg
ex high level track
BSicon uhSTR.svg
underground high level track
BSicon uexhSTR.svg
ex underground high level track
BSicon hSTRae.svg
Bridge (big)
BSicon uhSTRae.svg
Image for BSicon diagrams
BSicon uexhSTRae.svg
BS template transport icon
BSicon hKRZWae.svg
bridge over water straight (big)
BSicon exhKRZWae.svg
bridge over water straight (big)
BSicon KRZWu.svg
(c) I, Lantus, CC-BY-SA-3.0
Line crossing under water across
BSicon uexKRZWu.svg
for BS models. water tunnel, urban(blue), not in use.
BSicon KMW.svg
mileage change
BSicon exKMW.svg
ex mileage change
BSicon uKMW.svg
A mile-marker for metros/canals
BSicon uexKMW.svg
mileage change
BSicon GRENZE.svg
Autor: Bernina, axpde, Licencja: CC BY-SA 3.0 de
track with border
BSicon ÜST.svg
Track change (new design)
BSicon exÜST.svg
track change (new design)
BSicon uÜST.svg
Track switch, metro/light rail
BSicon uexÜST.svg
track change, metro/light rail (new design)
BSicon BUE.svg
level crossing straight
BSicon exSKRZ-YBUE.svg
Disused railway line level crossing on minor road.
BSicon uBUE.svg
underground level crossing straight
BSicon uexBUE.svg
Ex underground level crossing straight
BSicon ELCa.svg
Autor: Lekko gazowany, Licencja: CC BY-SA 3.0
electrified line start sign for railways
BSicon ELCe.svg
Autor: Lekko gazowany, Licencja: CC BY-SA 3.0
electrified line end sign for railways
Shibaura img01.jpg
Autor: はらだげんき, Licencja: CC BY-SA 4.0
芝浦アイランド
BSicon uhHST.svg
Route diagram template: Metro stop on elevated railway
BSicon uBHF-Mo.svg
This is derived from the BSicon series.
Yurikamome route map.gif
Autor: Wiki0001 z japońskiej Wikipedii, Licencja: CC-BY-SA-3.0
ゆりかもめ路線図
Yurikamome7300wiki.jpg
Autor: Nyohoho, Licencja: CC BY-SA 3.0
A Yurikamome 7300 series trainset approaching Ariake Tennis-no-Mori Station on a test run
Yurikamome 7200 series set 21 20060327.jpg
Autor: Lover of Romance, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Yurikamome 7200 series set 21
BSicon uKRZo.svg
Underground crossing overhead
Yurikamome shiodome.JPG
Autor: A10ml, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Yurikamome shiodome