Zęza

Studzienka zęzowa widziana z góry. Widoczna rura do opróżniania

Zęza, zenza – najniższe miejsce wewnątrz kadłuba jednostki pływającej (np. statku, kutra, jachtu), nieporozdzielanego wewnętrznie grodziami wodoszczelnymi. Zbiera się w nim woda wraz ze wszelkimi nieczystościami (jak rozlane paliwo, smary czy różne śmieci)[1][2].

Zęza nie jest miejscem przechowywania wody zużytej na jednostce (do tego celu służy specjalny zbiornik). Znajdująca się w niej woda może natomiast pochodzić z wielu innych źródeł, np.:

  • woda zaburtowa, która dostała się do wnętrza jednostki np. w wyniku nagłego zalania niezabezpieczonej jednostki przez fale, nieszczelności zabezpieczeń otworów lub niezamkniętych otworów oraz ewentualnych przecieków poszycia lub pokładu,
  • woda i inne ciecze używane na jednostce, które zostały rozlane przypadkowo,
  • przecieki z nieszczelnych instalacji i zbiorników,
  • kondensacja pary wodnej we wnętrzu jednostki[3].

Wody zęzowe na mniejszych jednostkach usuwa się ręcznie, na większych za pomocą pomp zęzowych. W przypadku, gdy dno wnętrza kadłuba poprzedzielane jest elementami konstrukcyjnymi, to dla ułatwienia spływania wód zęzowych można stosować w tych elementach przepusty zęzowe zwane szpigatami.

Na statkach i okrętach mianem zęzy określa się też dno podwójne statku, w którym bardzo często usytuowane są zbiorniki paliwa oraz wody. Zęza zwiększa niezatapialność statku stanowiąc podwójną barierę dla wody zaburtowej. Na statkach z uwagi na to, że wody zęzowe są często zaolejone, nie można ich wypompowywać bezpośrednio do morza, należy je przekazać uprawnionej firmie w porcie do utylizacji[3].

Zobacz też

Przypisy

  1. zęza, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2019-03-19].
  2. zęza (zenza). Tawerna Skipperów, 18.05.2016. [dostęp 2019-03-19].
  3. a b Marcin Blacho, Jerzy Krefft. Zarządzanie gospodarką wód zęzowych na współczesnych statkach towarowych z napędem spalinowym. „Zeszyty Naukowe”, s. 9-13. Szczecin: Akademia Morska w Szczecinie. [dostęp 2019-03-04]. 

Media użyte na tej stronie

Bilge well.jpg
Autor: Clipper, Licencja: CC BY 2.5
Bilge well (ship)