Złącze (elektronika)

Złącze elektroniczne (ang. connector) – zespół połączeniowy składający się z dwóch elementów: wtyku i gniazda. Umożliwia szybkie i bezproblemowe łączenie i rozłączanie dwóch lub więcej obwodów elektronicznych poprzez wetknięcie wtyku do gniazda. Złącze może służyć do przedłużenia linii przez połączenie ze sobą dwóch przewodów. Złącze może być jedno- lub wielostykowe. Potocznie terminem „złącze” często określane jest samo gniazdo (np. złącze procesora, złącze drukarki).

Budowa

Parametry fizyczne

Konstrukcja złącz elektronicznych bywa bardzo zróżnicowana. W większości przypadków ma się jednak do czynienia z taką ich budową, w której po połączeniu wtyk lub jego styki mieszczą się w gnieździe. Dla ułatwienia określania strony złącza stosuje się odniesienia do budowy anatomicznej narządów płciowych – gniazda i wtyki określa się jako męskie (ang. male) i żeńskie (ang. female). Zarówno gniazdo, jak i wtyk, mogą być męskie (posiadają styki w postaci bolców lub pinów) bądź żeńskie (posiadają styki w otworach), czyli piny mogą znajdować się we wtyku lub w gnieździe i analogicznie otwory będą znajdować się w gnieździe lub wtyku.

Równolegle stosowane jest też odmienna nomenklatura, zgodnie z którą część złącza posiadająca styki w postaci pinów/bolców nazywana jest wtykiem, zaś część posiadająca styki w postaci otworów, nazywana jest gniazdem. Zgodnie z tą terminologią złącze męskie montowane do obudowy nazywane jest wtykiem do obudowy, zaś złącze żeńskie na kablu, nazywane jest gniazdem na kabel. W takim przypadku styki wtyku zawsze są wkładane w otwory gniazda, nawet jeżeli obydwa elementy złącza zamontowane są na kablach. Zatem „gniazdo na kabel” jest tożsame z „wtykiem żeńskim”, zaś „wtyk do obudowy” z „gniazdem męskim”.

Wtyk męski i pasujące do niego gniazdo typu żeńskiego
VGA Stecker.jpgSVGA port.jpg
Wtyk męski
(widoczne 15 pinów)
Gniazdo żeńskie
(widoczne 15 otworów)
Wtyk żeński i pasujące do niego gniazdo typu męskiego
RS-232.jpegSerial port.jpg
Wtyk żeński
(widoczne 9 otworów)
Gniazdo męskie
(widoczne 9 pinów)

Parametry elektroniczne

Idealne złącze to takie, którego impedancja styków jest zbliżona do zera, a izolacji dąży do nieskończoności. Złącza elektroniczne pracują w niskim zakresie napięć (od około 1 do kilkudziesięciu woltów).

Zastosowania

Rodzaje

Istnieją setki różnych typów złącz elektronicznych. Zaliczyć do nich można również gniazda (ang. socket), szczeliny (ang. slot) oraz różnego rodzaju zakończenia przewodów.

Zobacz też

Media użyte na tej stronie

Serial port.jpg
Serial Computer Port lol
SVGA port.jpg
SVGA computer port
RS-232.jpeg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0