Złamanie

Złamanie przed i po operacyjnym leczeniu (zdjęcie RTG)

Złamanie (łac. fractura) – całkowite przerwanie ciągłości kości (gdy dochodzi do przerwania niecałkowitego określa się je jako nadłamanie, łac. infractio).

Podział

Podział złamań w zależności od mechanizmu urazu:

• złamania na skutek zgięcia (dotyczące najczęściej trzonów kości długich),
• na skutek skręcenia, obie części złamanej kości są wobec siebie zrotowane wzdłuż osi kości,
• na skutek przesunięcia,
• na skutek oderwania (tak zwane złamanie awulsyjne) – dochodzi do nich, gdy przyczepy więzadeł i mięśni są mocniejsze niż kość.

Ze względu na przebieg szczeliny złamania wyróżnia się:

• złamanie skośne,
• złamanie poprzeczne,
• złamanie spiralne,
• złamania wieloodłamowe.

Szczególnymi odmianami złamań są:

• złamanie patologiczne,
• złamanie zielonej gałązki,
• złamanie zaklinowane,
• złamanie otwarte,
• złamanie przewlekłe.

Złamania można również podzielić na:

• złamania proste,
• złamania złożone.

Nie jest natomiast złamaniem w rozumieniu traumatologicznym niezmiernie rzadko zachodzące złamanie prącia.

Objawy złamania:

• patologiczna ruchomość kości,
• nieprawidłowe ułożenie,
• trzeszczenie (łac. crepitatio) odłamów kości.

Mniej swoiste objawy złamania kości:

• obrzęk,
• ból,
• krwiak.

Do złamań kości – samoistnych lub nawet przy niewielkich urazach – często dochodzi w przebiegu osteoporozy.

Leczenie

Zdjęcie rentgenowskie ukazujące bliższą część złamanej kości piszczelowej z gwoździem śródszpikowym

Leczenie złamań może być zarówno zachowawcze (np. opatrunek gipsowy po repozycji, wyciąg bezpośredni), jak i operacyjne.

Najczęstsze wskazania do leczenia operacyjnego

• złamania otwarte,
• złamania niemożliwe do nastawienia,
• złamania powikłane uszkodzeniami naczyń krwionośnych i nerwów,
• urazy wielonarządowe towarzyszące złamaniom.

Bibliografia

• Jan Leńko Urologia (Warszawa 1987) ISBN 83-200-1187-6
• Roman Góral Zarys chirurgii (Warszawa 1992) ISBN 83-200-1657-6
• Poradnik lekarza praktyka (Wrocław 1993) ISBN 83-04-04060-3