Złożenie do grobu (obraz Rembrandta)

Złożenie do grobu
(inv./cat.nr GLAHA 43785)
De graflegging van Christus
Ilustracja
AutorRembrandt
Data powstania1639
Mediumolej na desce
Wymiary32,2 × 40,5 cm
Miejsce przechowywania
MiejscowośćGlasgow
LokalizacjaHunterian Art Gallery
Złożenie do grobu
(inv./cat.nr 396)
De Graflegging
Ilustracja
AutorRembrandt
Data powstania1639
Mediumolej na płótnie
Wymiary92,6 × 68,9 cm
Miejsce przechowywania
MiejscowośćMonachium
LokalizacjaStara Pinakoteka

Złożenie do grobu – dwie wersje olejnego obrazu Rembrandta.

Obraz należy do cyklu pięciu obrazów zamówionych przez księcia orańskiego Fryderyka Henryka o tematyce Męki Pańskiej. Obrazy miały przyozdobić rezydencję księcia, Pałac Noordeinde w haskim Starym Dworze. Rembrandt za namową Constantijna Huygensa podjął się zlecenia pisząc do niego:

Mój Panie, Mój miły Panie Huygens! Żywię nadzieję, że Wasza Miłość zechce powiadomić Jego Ekscelencję, iż ze wszystkich sił staram się jak najszybciej ukończyć pracę nad zleconymi mi osobiście przez Jego Ekscelencję trzema obrazami Męki Pańskiej przedstawiającymi „Złożenie do grobu”, „Zmartwychwstanie” i „Wniebowstąpienie Chrystusa”, do których dołączyć można „Wzniesienie krzyża” i „Zdjęcie z krzyża[1]

Powstałe dzieła znajdują się dziś w komplecie w zbiorach muzealnych Starej Pinakoteki w Monachium.

Interpretacja dzieła

Dzieło wydaje się być nieukończone. Rembrandt wzorował się prawdopodobnie na dziele swojego mistrza Pietera Lastmana, o tym samym tytule, powstałym w 1612 roku[2]. Zastosował podobną kompozycję, choć w przeciwieństwie do Lastmana skupił się na wykorzystaniu kontrastów światła i cienia, a nie na bogactwie strojów i kolorów. Rembrandt, wzorem caravaggionistów z Utrechtu, stosuje jedno źródło światła, zakryte dłonią jednego ze świadków zdarzenia. Blask świecy rozświetla zwłoki Chrystusa i biały całun okrywający jego ciało. W jej blasku można ujrzeć smutne i zatroskane twarze żałobników.

Na Uniwersytecie w Glasgow, w Hunterian Art Gallery, znajduje się studium do tego obrazu wykonane w tym samym czasie. Widać na nim nieco inny układ kompozycyjny od wersji ostatecznej, jednakże myśl zastosowania światłocieni dla wydobycia dramaturgii sceny została niezmieniona[3].

Proweniencja

Obraz monachijski został zamówiony przez księcia orańskiego Fryderyka Henryka. 20 marca 1668 trafił do zbiorów Amalie zu Solms-Braunfels. W 1716 znajdował się w spisach Johanna Wilhelma z Düsseldorfu. W 1716 roku dzieło odziedziczył hrabia Karol III Filip Wittelsbach. W kolejnych latach dzieło przechodziło do kolejnych spadkobierców: w 1742 Karol IV Teodor Wittelsbach, w 1799 Maksymilian I Józef Wittelsbach. W 1806 roku obraz trafił do zbiorów muzealnych Starej Pinakoteki w Monachium[4].

Przypisy

  1. Z listu Rembrandta do Constantijna Huygensa z 1633 roku, za: Susanna Buricchi, Wielkie muzea. Stara Pinakoteka, Warszawa: HPS, 2007, s. 122.
  2. Złożenie do grobu 1612, olej na desce 123 × 122,5 cm, Musee des Beaux Arts, Lile.
  3. Rembrandt. The Entombment; ca. 1639, Glasgow, RKD – Netherlands Institute for Art History [dostęp 2022-01-22] (ang. • niderl.).
  4. Rembrandt. The Entombment, ca. 1635-1639, Munich, RKD – Netherlands Institute for Art History [dostęp 2022-01-22] (ang. • niderl.).

Bibliografia

  • Pierre Cabanne Rembrandt, Wyd. IMBIR, Warszawa 2010, ISBN 978-83-60334-87-4.
  • Douglas Mannering Życie i twórczość. Rembrandt, Wyd. Muza SA, Warszawa 1995, ISBN 83-7079-361-4.
  • Stefano Zuffi, Stefano Paccatori Rembrandt, Wyd. Arkady, Warszawa 2006, ISBN 978-83-60529-02-7.

Media użyte na tej stronie