Złote Grono (biennale)

Złote Grono (znane również jako: Wystawa i sympozjum Złotego Grona lub Przegląd Złotego Grona) – biennale artystyczne w Zielonej Górze, odbywające się w latach 1965–1981.

Historia

W 1962 Marian Szpakowski zwrócił się z inicjatywą do Zarządu Okręgowego ZPAP pod kierownictwem Juliusza Starzyńskiego[1] o powołanie cyklicznej imprezy artystycznej. Zielonogórska Galeria BWA pełniła rolę centrum organizacyjnego[1]. Ostatnie Złote Grono odbyło się w roku ogłoszenia stanu wojennego, będącego też rokiem likwidacji Galerii BWA[2]. Prace powstałe na wszystkich edycjach festiwalu przekazane zostały do Muzeum Ziemi Lubuskiej. Na kolekcję składa się blisko 300 dzieł sztuki o bardzo różnorodnym charakterze od informelu, taszyzmu, malarstwa materii, abstrakcji geometrycznej, malarstwa metafory po assemblage czy zapisów prac konceptualnych i akcji[3].

W 1974 roku podczas pleneru w Łagowie Lubuskim ustanowiono „Kartę Łagowską”, regulująca zasady projektowania miast tak, aby tworzyły one przede wszystkim przyjazne otoczenie dla człowieka – otwartej przestrzeni społecznej[4][5] z poszanowaniem zastanego dziedzictwa kulturowego Ziem Odzyskanych. Plener związany ze środowiskiem Złotego Grona wpłynął na dalsze edycje biennale czyniąc Kartę jedną z głównych koncepcji tej imprezy. Idee, by wspólnie kształtować przestrzeń społeczną i publiczną Zielonej Góry poprzez wprowadzenie nowych efektów wizualno-akustycznych, wykorzystując wrażenia zmysłowe nigdy jednak nie zostały wprowadzone w życie[6].

Uczestnicy

W różnych edycjach Złotego Grona brali m.in. udział: Jan Berdyszak, Stefan Gierowski, Irena Jakimowicz, Krystyn Jarnuszkiewicz, Grzegorz Kowalski, Stanisław Lorentz, Stefan Papp, Piotr Perepłyś, Julian Przyboś, Anka Ptaszkowska, Artur Sandauer, Ryszard Stanisławski, Maciej Szańkowski[5][3] i Magdalena Więcek.

Znaczenie

Obok Plenerów w Osiekach i Biennale Form Przestrzennych w Elblągu, imprezy w Zielonej Górze są zaliczane do najciekawszych inicjatyw polskiej awangardy lat 60. Przeglądy miały zasięg ogólnopolski i przez pewien czas również międzynarodowy[3]. Dzięki randze Złotego Grona miejska galeria BWA zawdzięcza swój ponad lokalny charakter i historię[1]. W 1985 odbyło się I Biennale Sztuki Nowej w Zielonej Górze powstałe z inicjatywy Zenona Polusa i Zbigniewa Szymaniaka. Biennale miało wypełnić lukę po Złotym Gronie[1], jakkolwiek nie stanowiło jego kontynuacji[2].

Przypisy

  1. ↑ a b c d Wojciech Kozłowski: Galeria BWA w Zielonej Górze (pol.). BWA Zielona Góra. [dostęp 2017-07-31].
  2. ↑ a b Wojciech Kozłowski: Zielona Góra 1979–1991. Niespełniony mit (pol.). Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. [dostęp 2017-07-31].
  3. ↑ a b c Wystawa w rocznicę wystaw i sympozjów „Złotego Grona” (pol.). WP kultura, 2013-10-24. [dostęp 2017-07-31].
  4. ↑ Artyści o Złotym Gronie (pol.). Łącznik Zielonogórski, 2014-11-16. [dostęp 2017-07-31].
  5. ↑ a b „Przestrzeń społeczna. Historie mówione Złotego Grona i Biennale Sztuki Nowej”. Rozmowa z Janem Berdyszakiem (fragment) (pol.). Magazyn Szum, 2014-12-03. [dostęp 2017-07-31].
  6. ↑ Przestrzeń społeczna (pol.). Fundacja Salony. [dostęp 2017-07-31].