Złote runo
Złote runo – skóra (wraz z sierścią) mitycznego skrzydlatego, złotego barana Chrysomallosa (starogreckie Χρυσόμαλλος / Chrisomallos, χρυσός / chrisos, μαλλός / mallos, złotowłosy) – cel wyprawy Argonautów. Było ono powieszone na dębowym drzewie w gaju Aresa, gdzie pilnował go smok. Zabrał je stamtąd Jazon.
Chrysomallos został zesłany przez Zeusa uciekającym dzieciom Atmasa – Helle i Fryksosowi. Fryksos złożył go w ofierze Zeusowi.
Próby wyjaśnienia mitu
Legenda o złotym runie ma prawdopodobnie zupełnie prozaiczne podłoże. W niektórych krajach Azji wykorzystywano bowiem skóry baranów do wyławiania drobin złota z rzeki. Także w Polsce w Górach Izerskich. Takie „pozłacane” runo suszono następnie w słońcu, a złoty pył strzepywano przed ponownym zanurzeniem skóry w wodzie, lub rozpuszczano rtęcią i amalgamat destylowano albo wyprażano zbierając stopiony metal.
Nieporozumienie językowe
Prawdopodobnie interpretowanie mitu jako wyprawy po skórę barana jest nieprawidłowe. Pierwsze monety, zarówno złote jak i srebrne, używane w starożytności w rejonie Morza Czarnego, miały kształt zminiaturyzowanej zwierzęcej skóry. Tak więc Jazon wyprawił się do Kolchidy po prawdziwy skarb będący stosem monet, a nie po czarodziejską skórę[1].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Karol Estreicher, „Historia sztuki w zarysie”, PWN Warszawa 1984
Media użyte na tej stronie
Phrixus and Helle, twins of Athamas, king of Boeotia, and Nephele (a goddess of clouds), attempt to flee their hate-filled stepmother by crossing the sea between Europe and Asia on a flying (or swimming) golden ram. Helle has fallen from the ram and her brother Phrixos is attempting to save her. He fails to rescue her and she drowns, giving her name to that crossing point which became known as the hellespont.
Jason bringing Pelias the Golden Fleece; a winged victory prepares to crown him with a wreath. Side A from an Apulian red-figure calyx crater.