Zły łotr

Dyzma, Jezus i Gestas na obrazie Hansa von Tübingena Ukrzyżowanie

Zły łotr, Gestas – jeden z dwóch złoczyńców ukrzyżowanych wraz z Jezusem na Golgocie.

Jego krzyż znajdował się po lewej stronie Jezusa (po prawej krzyż dobrego łotra Dyzmy). Ukrzyżowany Gestas złorzeczył Jezusowi i drwił z niego. Scenę tę opisano we wszystkich czterech Ewangeliach.

W przekazie Ewangelii według świętego Łukasza:

Przekaz ten jest zgodny z opisem w apokryficznej ewangelii Nikodema, w której podane są imiona obu łotrów: Dyzma (dobry) i Gestas (zły), nie wymieniane przez Ewangelie kanoniczne. Ewangelia Nikodema przedstawia Gestasa jako niemającego litości rozbójnika zabijającego wędrowców, wieszającego kobiety za nogi i pijącego krew dzieci^[1].

Według apokryficznej Ewangelii Dzieciństwa Arabskiej Dyzma i Gestas jako rozbójnicy zamierzali też napaść na uciekających do Egiptu Józefa z Maryją i małym Jezusem. Dyzma miał wówczas ofiarować Gestasowi czterdzieści drachm za puszczenie Świętej Rodziny wolno. Ewangelia ta również opisuje, że Jezus przepowiada, iż po trzydziestu latach zostanie ukrzyżowany wraz z tymi dwoma^[2].

Dyzma, Jezus i Gestas w kaplicy ukrzyżowania w Bardzie Śląskim.

Staroruski apokryf Legenda o drzewie Krzyża podaje, że Dyzma i Gestas byli braćmi i że jednego z nich (Dyzmę) wykarmiła Maryja, co oznacza, że według tej wersji dobry łotr miałby być mlecznym bratem Jezusa^[3].

Dyzma uznany za świętego Kościoła katolickiego i prawosławnego stanowi przeciwieństwo Gestasa; wierzy on w zbawienie i Jezus mu je obiecuje, gdy Gestas drwi z Jezusa wyszydzając wiarę w zbawienie.

Przypisy