Z16 Friedrich Eckoldt

Z16 Friedrich Eckoldt
ilustracja
Historia
StoczniaBlohm und Voss, Hamburg
Położenie stępki4 listopada 1935
Wodowanie21 marca 1937
 Kriegsmarine
Wejście do służby28 lipca 1938
Zatopiony31 grudnia 1942
Dane taktyczno-techniczne
Wypornośćstandardowa: 2239 t
pełna: 3165 t
Długość121 m
Szerokość11,3 m
Zanurzenie3,8 - 4,3 m
Napęd
2 turbiny parowe o mocy łącznej 70 000 KM, 6 kotłów parowych Bensona, 2 śruby
Prędkość38 węzłów
Zasięg1530 mil morskich przy 19 w
Uzbrojenie
5 x 127 mm (5xI),
4 x 37 mm plot (2xII),
6 x 20 mm plot (6xI),
8 wt 533 mm (2xIV), 18 bg, miny (stan na 1939)
- szczegóły poniżej
Załoga325

Z16 Friedrich Eckoldt – niemiecki niszczyciel typu 1934A (Leberecht Maass) z okresu przedwojennego i II wojny światowej.

Budowa

Zamówiony 19 stycznia 1935, położenie stępki – 4 listopada 1935. Zbudowany w stoczni Blohm und Voss w Hamburgu (numer stoczniowy B505). Kadłub wodowano 21 marca 1937, a okręt wszedł do służby 28 lipca 1938. W systemie oznaczeń niemieckich niszczycieli miał przydzielony numer Z16 (rzadko używany oficjalnie), przed wojną nosił numer burtowy 32 (według innych źródeł, 33, następnie 31[1]). Był to ostatni zamówiony z serii niszczycieli typów 34/34A (aczkolwiek nie wszedł do służby jako ostatni). Koszt budowy wyniósł 14,1 miliona Reichsmark.

Nazwę nadano mu na cześć niemieckiego kapitana marynarki Friedricha Eckoldta, dowódcy niszczyciela V48, poległego na nim w bitwie jutlandzkiej.

Służba

Przed wojną, 19 sierpnia 1938 uczestniczył w rewii floty przed Hitlerem i węgierskim regentem Horthym. W kwietniu-maju 1939 uczestniczył w rejsie na wody Hiszpanii i Maroka. W maju 1939 wziął udział w okupacji Kłajpedy.

Bałtyk i Morze Północne 1939-1941

Tuż przed wybuchem II wojny światowej i podczas kampanii wrześniowej patrolował polskie wybrzeże, w składzie 3. dywizjonu (wraz z "Friedrich Ihn" i "Erich Steinbrinck"), bez epizodów bojowych. Następnie działał na Morzu Północnym i w Cieśninach Duńskich, m.in. kontrolując statki handlowe i uczestnicząc w akcji stawiania obronnych zagród minowych na wodach niemieckich. Od października 1939 do lutego 1940 uczestniczył w stawianiu ofensywnych zagród minowych u wybrzeży Anglii, biorąc udział aż w pięciu operacjach tego typu (najwięcej z niemieckich niszczycieli): 17/18 października, 18/19 października 1939, 6/7 stycznia, 10/11 stycznia i 9/10 lutego 1940.

22 lutego 1940 wziął udział w operacji Wikinger - nieudanym wypadzie niemieckich niszczycieli przeciw brytyjskiemu rybołówstwu (zakończonym stratą "Leberecht Maass" i "Max Schultz"). W kwietniu 1940 wziął udział w inwazji na Norwegię – w grupie zajmującej 9 kwietnia 1940 Trondheim, przewożąc na pokładzie niemieckich żołnierzy. Od maja do lipca 1940 w remoncie.

Od września do października 1940 operował z Brestu w zachodniej Francji. M.in. 28 września 1940 osłaniał operację stawiania ofensywnej zagrody minowej w rejonie Falmouth. 10 października został uszkodzony przez brytyjskie bombowce pokładowe Fairey Swordfish z 812. dywizjonu FAA w Breście (2 bomby, 1 zabity, 3 rannych). Od listopada do grudnia 1940 w remoncie. Prawdopodobnie w tym okresie otrzymał radar.

Okręt przebywał następnie na Bałtyku, a 18-22 maja 1941 eskortował pancernik "Bismarck" i krążownik "Prinz Eugen" z Gdyni do Trondheim, przed ich rejsem na Atlantyk (wraz z "Hans Lody" i Z23). 11-13 lipca eskortował (wraz z "Hans Lody", "Karl Galster", Z23, Z24) z Kilonii do Trondheim krążownik "Lützow", który jednak został uszkodzony torpedą lotniczą.

Północna Norwegia 1942-1943

Od lipca do października 1941 "Eckoldt" działał na dalekiej północy przeciwko ZSRR, z baz w Norwegii (Kirkenes), w ramach 2. dywizjonu 6. Flotylli. Uczestniczył w kilku akcjach, lecz bez większych sukcesów. Walczył głównie z radzieckim lotnictwem morskim. 10 sierpnia 1941 podczas wypadu do Zatoki Kolskiej, wraz z "Hans Lody" i "Richard Beitzen", zatopił patrolowiec "Tuman". 12 października został poważnie uszkodzony w kolizji z parowcem w Tromsø (remont w Niemczech od listopada 1941 do marca 1942). W tym okresie prawdopodobnie wzmocniono lekkie uzbrojenie plot do 9 działek 20 mm.

Od lipca 1942 ponownie działał z baz w północnej Norwegii, głównie przeciw konwojom alianckim do ZSRR w Arktyce. 13-15 października 1942 uczestniczył w operacji stawiania min u wybrzeży rosyjskich na Morzu Barentsa (z niszczycielami Z27 i Z30), na których 26 listopada został ciężko uszkodzony lodołamacz "A. Mikojan". W listopadzie wziął udział w operacji Hoffnung (nieudany rajd z krążownikiem "Admiral Hipper" przeciw żegludze).

31 grudnia 1942 uczestniczył w operacji Regenbogen przeciw konwojowi JW 51B, pod flagą dowódcy 5. Flotylli komandora Alfreda Schemmela. W toku tzw. bitwy noworocznej na Morzu Barentsa, dobił artylerią uszkodzony przez "Admirala Hippera" brytyjski trałowiec HMS "Bramble", lecz następnie został ostrzelany przez krążownik lekki HMS "Sheffield" i zatonął z całą załogą i sztabem flotylli (ok. 340 osób), na pozycji 73°19' N, 30°47' E.

Historia konstrukcji i opis okrętu - w artykule o niszczycielach Typu 1934.

Dowódcy:

  • kmdr ppor (Korvettenkapitän) / kmdr por (Fregatenkapitän) Alfred Schemmel: 28 lipca 1938 - luty 1941
  • kmdr ppor Menge: luty 1941 - maj 1941
  • kmdr por Alfred Schemmel: maj 1941 - wrzesień 1941
  • kmdr ppor Menge: wrzesień 1941 - październik 1941
  • kmdr por Alfred Schemmel: październik 1941 - 20 lipca 1942
  • kmdr ppor Gerstung: 19 sierpnia 1942 - 23 grudnia 1942
  • kpt mar Bachmann: 23 grudnia 1942 - 31 grudnia 1942

Dane techniczne

Uzbrojenie i wyposażenie:

  • 5 dział 127 mm SK C/34 w pojedynczych stanowiskach, osłoniętych maskami (5xI)
    • długość lufy L/45 (45 kalibrów), donośność maksymalna 17.400 m, kąt podniesienia +30°, masa pocisku 28 kg (rzeczywisty kaliber 128 mm).
  • 4 działka przeciwlotnicze 37 mm LC/30 podwójnie sprzężone (2xII)
  • 6-9 działek przeciwlotniczych 20 mm (6xI)
  • 8 wyrzutni torpedowych 533 mm (2xIV), 12-16 torped
  • 18 bomb głębinowych (zrzutnia bg)
  • możliwość zabrania 60 min morskich
  • radar FuMo 21 (od 1941/42)
  • szumonamiernik GHG
  • hydrolokator S-Gerat
  • system kierowania ogniem artylerii głównej: dwa 4-metrowe dalmierze stereoskopowe (na nadbudówce dziobowej i śródokręciu), centrala artyleryjska C34/Z

Przypisy

  1. Jak Mallmann Showell: Hitler's Navy: A Reference Guide to the Kreigsmarine 1935-1945. Seaforth Publishing, 2009, s. 94. ISBN 1-84832-020-5.

Bibliografia

  • S.W. Patjanin (С.В.Патянин): "Esmincy tipa Leberecht Maass" ("Эсминцы типа «Леберехт Маасс»"), seria Morskaja Kollekcja 5/2004

Media użyte na tej stronie

The Battle of the Barents Sea.jpg
Autor: Irwin J. Kappes, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Painting of the Battle of the Barents Sea, World War II. The ship depicted is the German destroyer Friedrich Eckoldt.