ZNTKiM Gdańsk 44E

EP05
	; EP05-16
Producent	ZNTKiM Gdańsk
Lata budowy	1973–1977
Układ osi	Bo’Bo’
	Wymiary
Masa służbowa	82,5 tony
Długość	16 140 mm
Szerokość	2950 mm
Wysokość	3987 mm
Średnica kół	1250 mm
	Napęd
Trakcja	elektryczna
Typ silników	3AL4846ZT
Liczba silników	4
Napięcie zasilania	3 kV, prąd stały
	Parametry eksploatacyjne
Moc ciągła	2032 kW
Moc godzinna	2344 kW
Stosunek przekładni	77:44
Prędkość konstrukcyjna	160 km/h
Maksymalna prędkość eksploatacyjna	160 km/h
Nacisk osi na szyny	20,6 T
System hamulca	Oerlikon
	Parametry użytkowe
Sterowanie wielokrotne	część serii nie ma sterowania wielokrotnego
	Portal Transport szynowy

EP05 – seria normalnotorowych pasażerskich lokomotyw elektrycznych przebudowanych na potrzeby Polskich Kolei Państwowych w latach 1973–1977 z lokomotyw serii EU05 w ZNTK Gdańsk. Żargonowo nazywana „Czechem” a w Czechach "Bobina".

Opis

Rozpoczęte w 1969 badania nad podniesieniem prędkości maksymalnej lokomotyw EU05 ze 125 km/h do 160 km/h poprzez zmianę przełożenia przekładni zakończyły się powodzeniem. Pierwszą tak zmodyfikowaną lokomotywą była EU05-29, która na odcinku Konin – Spławie osiągnęła w czasie prób prędkość 174 km/h. Maksymalną prędkość eksploatacyjną wyznaczono na 160 km/h. Do 1977 przebudowano całą serię dwudziestu siedmiu egzemplarzy, prócz EU05-09, 12 i 19, które uległy wcześniej kasacji po katastrofach, i zmieniono jej oznaczenie na EP05. Dodatkowo zmieniono malowanie na pomarańczowe, podobne do malowania lokomotyw EP08. Na początku lat 80. wprowadzono modyfikacje umożliwiające prowadzenie pociągów ekspresowych na CMK – część pojazdów przystosowano do wielokrotnego sterowania, ale okazało się ono bardzo awaryjne. Wprowadzono sprzęgi powietrzne do obsługi urządzeń pneumatycznych w pociągu (samoczynne zamykanie drzwi).

Eksploatacja

Lokomotywy EP05 zostały przydzielone do lokomotywowni Warszawa Olszynka Grochowska, gdzie stacjonowały do końca swojej służby. Początkowo nie było możliwości ich eksploatacji z prędkością maksymalną, gdyż brakowało przystosowanych szlaków – jedynie prędkość maksymalna linii poznańskiej wynosiła 140 km/h. Dopiero w połowie lat 80. przeniesiono ruch pasażerski na CMK, gdzie była dopuszczalna prędkość maksymalna do 160 km/h.

25 czerwca 1976 lokomotywa EP05-22 podczas prowadzenia pociągu Opolanin została zatrzymana przez protestujących na linii kolejowej nr 1 w Ursusie podczas czerwcowych strajków związanych z podwyżką cen po ogłoszeniu przez rząd Piotra Jaroszewicza. Po kilku godzinach postoju elektrowóz odczepiono i zepchnięto na odcinek, z którego zdemontowano wcześniej szyny^[1]. W czasie eksploatacji egzemplarze o numerach 10, 11, 13, 14 i 28 uległy wypadkom i zostały skreślone ze stanu PKP. Wprowadzenie lokomotyw serii EP09 przesądziło o wycofaniu serii, jednak opóźnienia w dostawach oraz niedobór lokomotyw dużych prędkości spowodowały, że lokomotywy EP05 do 2008 kursowały w ruchu planowym. Z powodu awaryjności lokomotyw EP09, często jechały po dwie z Warszawy po pociąg stojący przy peronie w Krakowie. Jako ostatni w eksploatacji pozostawał do 2008 roku elektrowóz EP05-23, pomalowany w nowe czerwono-kremowe barwy PKP Cargo, odstawiony następnie do rezerwy (przejechał on do tego czasu prawie 6,8 miliona km)^[2]. Wraki lokomotyw EP05-01 i 18 od 2000 stały obok lokomotywowni Warszawa Olszynka Grochowska, zaś na początku stycznia 2008 EP05-16 została wycofana z eksploatacji przez uszkodzenie jednego z silników trakcyjnych i nieopłacalność naprawy, po czym oczekiwała decyzji o swoim dalszym losie na terenie lokomotywowni Warszawa Odolany^[3]^[4]. Pod koniec sierpnia 2015 zezłomowano lokomotywę EP05-01^[5].

Eksponaty

EP05-23 w 2017 roku przeszedł naprawę w zakładach PKP Intercity Remtrack i wrócił do eksploatacji jako czynny zabytek^[6]. W 2003 lokomotywie EP05-22 przywrócono oryginalne malowanie i oznaczenie EU05-22 oraz ustawiono jako pomnik przy ZT Kraków^[3]^[4]. Po 16 latach lokomotywa została przekazana przez PKP Cargo Klubowi Sympatyków Kolei we Wrocławiu po czym została przetransportowana z Krakowa do Wrocławia gdzie przeszła renowację odzyskując ponownie oznaczenie EP05-22 i pomarańczowe malowanie z czasów eksploatacji^[7]

Malowania

EP05-23 na Trako 2017 w Gdańsku

EP05-23

Lokomotywy typu 44E o prędkości maksymalnej 125 km/h były oznaczone EU05 i malowane na zielono-seledynowo jak inne lokomotywy elektryczne i spalinowe PKP. Po przebudowie zwiększającej prędkość wprowadzono malowanie pomarańczowe z czerwoną ostoją. Pomarańczowy ten miał wiele odcieni w zależności od egzemplarza: od jasnego prawie żółtego po prawie czerwony.

Zobacz też

lista lokomotyw elektrycznych eksploatowanych w Polsce

Przypisy

↑ https://www.rynek-kolejowy.pl/wiadomosci/wroclaw-ksk-odnawia-ep0522-za-pieniadze-ipn-100409.html
↑ J. Chiżyński, 50 lat EP05-23, „Świat Kolei” nr 6/2011, s. 4–5.
↑ ^a ^b S. Dębski. Warszawskie EP05 i EP08. „Świat Kolei”. 4/2009, s. 4. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962.
↑ ^a ^b Pięćdziesięciolatka EP05-23. [dostęp 2011-12-30].
↑ S. Dębski. Smutny koniec lokomotywy EP05-01…. „Świat Kolei”. 12/2015, s. 5. Emi-Press. ISSN 1231-1804. (pol.).
↑ https://www.nakolei.pl/najstarsza-lokomotywa-pkp-intercity-obchodzi-dzisiaj-swoje-60-urodziny/
↑ {{{tytuł}}} .

Linki zewnętrzne

Pojazdy Komunikacji – Elektrowóz EP 05

[1] ttps://www.rynek-kolejowy.pl/wiadomosci/wroclaw-ksk-odnawia-ep0522-za-pieniadze-ipn-100409.html

[2] J. Chiżyński, 50 lat EP05-23, „Świat Kolei” nr 6/2011, s. 4–5.

[SwiatKolei2009.04str4-3] S. Dębski. Warszawskie EP05 i EP08. „Świat Kolei”. 4/2009, s. 4. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962.

[Inforail.pl50latEP05-4] Pięćdziesięciolatka EP05-23. [dostęp 2011-12-30].

[ŚK_12/2015-5] S. Dębski. Smutny koniec lokomotywy EP05-01…. „Świat Kolei”. 12/2015, s. 5. Emi-Press. ISSN 1231-1804. (pol.).

[6] ttps://www.nakolei.pl/najstarsza-lokomotywa-pkp-intercity-obchodzi-dzisiaj-swoje-60-urodziny/

[7] {{{tytuł}}} .

[8] Kursywą zaznaczone serie wycofane z ruchu liniowego.

[:1-9] Wymienione tylko ważniejsze serie.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[A]

[B]

Lokomotywy elektryczne	EP01^[A] EP02 EP03 EU04 EU05 EP05 ET05 EU06 EU07 EU07A EP07 EP08 EP09 EM10 ET11 ET13 EU20 ET21 ET22 EP23 EU40 ET40 EP40 ET41 ET42 EU43 (Adtranz) EU44/EU45 EU46 Traxx EU43/EU47 2E EL2 EL.200 182 BR1822 E189 E4MSU E6ACT 207E
Lokomotywy spalinowe	SM01 SM02 SM03 SM04 SM15 SM25 SM30 SP30 SM31 SP32 SM32 SM40 ST40 SM41 SM42 SM42-6Dg SU42 SP42 ST43 ST44 SP45 SU45 ST45 SU46 ST46 SP47 SM48 ST48 SP49 410D Ls60 S200 T448p Maxima Class 66 BR232 Traxx BR285 MaK DE 6400
Lokomotywy parowe^[B]	Oc1 Od2 Od13 Oi2 Ok1 Ok22 Ok55 OKa1 OKe1 OKi1 OKi2 OKl27 OKo1 OKz32 Ol12 Ol49 Om101 Os24 Pk1 Pk2 TKb TKh1 TKh49 TKi3 TKp Śląsk TKr55 TKt1 TKt2 TKt3 TKt48 TKw1/TKw2 Tp2 Tp3 Tp4 Tp109 Tr5 Tr7 Tr12 Tr20 Tr21 Tr103 Tr103^P Tr201 Tr202 Tr203 Tw1 Tw11 Tw12 Ty1 Ty2/Ty42 Ty3/Ty43 Ty4 Ty5 Ty23 Ty37 Ty45 Ty51 Ty246 Pd5 Pm2 Pm3 Pn12 Pu29 Pt31 Pm36 Pt47 1U TKh4b TKi3b TKpb 3 TKz
Elektryczne wagony i zespoły trakcyjne	EW51 EW52 EW53 EW54 EW55 EN56 EN57 EW58 ED59 EW60 14WE/EN61 ED70 EN71 ED72 ED73 ED74 FLIRT (EN75 * ER75 * ED160) Elf (21WE (EN62) * 22WE (EN76) * 27WE * 34WE (EN96)) EN77 EN80 EN81 EW90 EW91 EW92 EN94 EN95 EN97 EN100 19WE 20WE Impuls (EN63 (36WE) * ED78 (31WE) * EN98 (37WE) * 35WE) Acatus Plus (EN64 * EN99) ED161 ED250
Spalinowe zespoły trakcyjne	MR/MRD SA108 SA109 SA110 SA131 * SA132 * SA133 * SA134 SA136 SA137 * SA138 SA139 222M/SA140 SN83 SN84 VT628 Y DSB MA
Autobusy szynowe	SN81 SA101 SA102 SA104 SA105 SA107
Spalinowe wagony silnikowe	SAx SBx SA103 * SA106 * SA135 SN52 SN61 SD80 SN80 SN82 VT627
Parowozy wąskotorowe^[B]	Px29 Px38 Px48 Px49 Pw53 T49/Ryś Tx26 Tw47 Tw53 Las47 Kp4 Px5/Px6
Spalinowozy wąskotorowe	Ld1/Wls40/50 2WLs40/50 WLs75 WLp50 V10C Lyd1/Wls150/180 Lyd2 Lxd2 GLs30
Wąskotorowe spalinowe wagony silnikowe	MBxc1, MBxd1 (341-358, 161-169) MBxd2 MBd1

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne