Za garść dolarów

Za garść dolarów

Per un pugno di dollari

Gatunek	spaghetti western
Data premiery	27 sierpnia 1964
Kraj produkcji	Włochy Hiszpania RFN
Język	włoski, hiszpański
Czas trwania	99 minut
Reżyseria	Sergio Leone
Scenariusz	Sergio Leone Víctor Andrés Catena Jaime Comas Gil
Główne role	Clint Eastwood José Calvo Gian Maria Volonté Wolfgang Lukschy Sieghardt Rupp Antonio Prieto Joe Edger Margarita Lozano Marianne Koch
Muzyka	Ennio Morricone
Zdjęcia	Massimo Dallamano Federico G. Larraya
Scenografia	Carlo Simi
Kostiumy	Carlo Simi
Montaż	Roberto Cinquini Alfonso Santacana
Produkcja	Constantin Film Produktion Jolly Film Ocean Films
Dystrybucja	Constantin Film American Broadcasting Company
Budżet	nominalnie 200 000 000 lirów
Kontynuacja	Za kilka dolarów więcej (1965)

Za garść dolarów (wł. Per un pugno di dollari, ang. A Fistful of Dollars) – włosko-hiszpańsko-niemiecki western filmowy z 1964 roku w reżyserii Sergia Leone. Jest to pierwsza część tzw. dolarowej trylogii, poprzedzająca kolejne filmy Leone: Za kilka dolarów więcej (1965) oraz Dobry, zły i brzydki (1966). Film ten zapoczątkował specyficzny nurt we włoskiej kinematografii, zwany spaghetti westernem.

Produkcja

Zdjęcia do filmu były realizowane we włoskiej wytwórni Cinecittà oraz plenerach hiszpańskich. Jego powstaniu towarzyszył osobliwy sposób produkcji: w jego kręceniu brali udział aktorzy z różnych państw, więc ich głosy były dubbingowane na potrzeby rynków narodowych^[1]. Z obawy o porażkę dzieła Leone, jak również część ekipy filmowej, ukrywał się pod pseudonimem, figurując w czołówce anglojęzycznej wersji jako Bob Robertson^[2].

Za garść dolarów, wyprodukowany za 200 milionów lirów włoskich^[3], odniósł znaczący sukces komercyjny, w samych Włoszech przynosząc zyski w postaci 3,18 miliarda lirów^[4]. Początkowo nie szło to w parze z pozytywnymi recenzjami krytyków^[1], dodatkowo ukazanie się filmu wywołało skandal, jako że był on niemal plagiatem japońskiego dzieła Straż przyboczna w reżyserii Akiry Kurosawy; japoński reżyser wygrał sprawę sądową, przejmując część zysków z dystrybucji włoskiego remake'u^[5]. Z czasem jednak krytycy dostrzegli w filmie Leone klasyczne dzieło gatunku, które przewartościowało typowe cechy hollywoodzkiego westernu, ukazując bardziej realistyczne oblicze Dzikiego Zachodu; wespół z pedantyczną dbałością o szczegóły i dynamiczną muzyką Ennia Morricone Za garść dolarów zyskał miano filmu artystycznego^[6]. Dzięki niemu Clint Eastwood, przedtem mało znany aktor telewizyjny, zyskał międzynarodową sławę^[7].

Opis fabuły

Głównym bohaterem Za garść dolarów jest tajemniczy rewolwerowiec (Clint Eastwood), który przybywa do wioski targanej konfliktem pomiędzy dwoma gangami i wyczuwając okazję do zysku, decyduje się zaognić ów konflikt poprzez lawirowanie między nimi.

Obsada

• Clint Eastwood – Człowiek bez imienia / Joe
• José Calvo – Silvanito
• Gian Maria Volonté – Ramón Rojo
• Wolfgang Lukschy – szeryf John Baxter
• Sieghardt Rupp – Esteban Rojo
• Antonio Prieto – Don Miguel Benito Rojo
• Joe Edger – Piripero
• Margarita Lozano – Consuelo Baxter
• Marianne Koch – Marisol
• Joyce Gordon – Marisol (głos, wersja anglojęzyczna)
• Daniel Martín – Julio
• Nino del Arco – Jesus
• Benito Stefanelli – Rubio
• Mario Brega – Chico
• Bruno Carotenuto – Antonio Baxter
• Aldo Sambrell – Manolo
• Raf Baldassarre – Juan De Dios

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Za garść dolarów w bazie IMDb (ang.)
• Za garść dolarów w bazie Filmweb