Zabawkarstwo ludowe
Zabawkarstwo – dziedzina rękodzielnictwa zajmująca się wyrobem drewnianych zabawek. Zabawkarstwo nie stanowiło nigdy oddzielnego rzemiosła, a jedynie sposób dorabiania sobie przez chłopów i niekiedy całe rodziny w okresie zimowym kiedy było mniej prac na polu[1]. Taka produkcja była z reguły seryjna, to znaczy wykonywana tak samo według ściśle określonych wzorów. Zabawki były sprzedawane na targach, jarmarkach i odpustach.
Największym jarmarkiem zabawek ludowych jest krakowski Emaus odbywający się w okresie wielkanocnym[2].
Zabawkarstwo żywiecko-suskie
Jest to rzemiosło ludowe polegające na ręcznym, chałupniczym wyrobie zabawek drewnianych, wykonywane na obszarze pomiędzy Żywcem a Suchą Beskidzką. Początki zabawkarstwa żywiecko-suskiego sięgają XIX wieku, co czyni ośrodek żywiecko-suski najstarszym ośrodkiem zabawkarskim w Polsce. Wyrób zabawek to zajęcie rodzinne, a do typowych wytwarzanych wzorów należą m.in. konie, ptaszki, zabawki z elementami ruchomymi (np. karuzelki). Do wyrobu zabawek często wykorzystuje się tradycyjne, proste narzędzia, jak nóż snycerski. Zabawki żywiecko-suskie są bogato zdobione i malowane, co podnosi ich atrakcyjność, a każdy twórca wypracował właściwy sobie wariant obróbki i dekorowania wyrobów. Zabawki ludowe można nabyć podczas jarmarków, imprez folklorystycznych i różnego typu wydarzeń związanych z dziedzictwem kulturowym. Dla samych zabawkarzy i mieszkańców regionu tradycje zabawkarskie stanowią powód do dumy, zjawisko wyróżniające ich region oraz ważny element lokalnej tożsamości[3].
Przypisy
- ↑ Małopolska - Szlak Tradycyjnego Rzemiosła, szlakrzemiosla.pl [dostęp 2017-11-20] (ang.).
- ↑ Zabawkarstwo ludowe. Izba Skarbów. [zarchiwizowane z tego adresu].
- ↑ Katarzyna Sadowska-Mazur, Julia Włodarczyk, Krajowa lista niematerialnego dziedzictwa kulturowego, Warszawa: Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2016, ISBN 978-83-63260-66-8.