Zachodnia Rumanowa Przełęcz

Zachodnia Rumanowa Przełęcz
Ilustracja
Wschodnia Rumanowa Przełęcz od wschodu
Państwo Słowacja
Wysokość2319 m n.p.m.
PasmoTatry, Karpaty
Sąsiednie szczytyWysoka, Zachodnia Rumanowa Czuba
Data zdobycia6 lipca 1904
Pierwsze wejścieE. Dubke, J. Breuer, J. Franz
Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Zachodnia Rumanowa Przełęcz”
Ziemia49°10′25,0″N 20°05′51,2″E/49,173611 20,097556

Zachodnia Rumanowa Przełęcz (słow. Západné Rumanovo sedlo[1]) – najbardziej wysunięte na zachód z trzech siodeł tworzących szeroką Rumanową Przełęcz, oddzielającą od siebie masywy Wysokiej i Ganku w słowackich Tatrach Wysokich. Jest położone w głównej grani Tatr, na wysokości 2319 m[2], między dolnym uskokiem północno-wschodniej grani Wysokiej a Zachodnią Rumanową Czubą. Pozostałymi wcięciami tworzącymi Rumanową Przełęcz są Pośrednia Rumanowa Przełęcz i Wschodnia Rumanowa Przełęcz[3]. Obecnie wszystkie trzy są traktowane jako oddzielne przełęcze. Najniżej położona jest Wschodnia Rumanowa Przełęcz i to ona dawniej nazywana była Rumanową Przełęczą. Jej nazwa pochodzi od Dolinki Rumanowej[4].

Ku północy z Zachodniej Rumanowej Przełęczy opada do Doliny Ciężkiej stroma depresja, mająca od góry do dołu kolejno charakter żlebu, rynny i komina z dużą przewieszką. Od południa natomiast z przełęczy do Dolinki Rumanowej opada wybitna rynna[5].

Słowacy grań między Wysoką a Bartkową Turnią w masywie Ganku wraz z Zachodnią Rumanową Przełęczą nazywają Rumanov hrebeň[6].

Taternictwo

Na przełęcz nie prowadzi żaden znakowany szlak turystyczny, natomiast dla taterników stanowi ona najlepszy dostęp do północno-wschodniej grani Wysokiej[3].

Pierwsze przejście
Ernst Dubke z przewodnikami Johannem Breuerem i Johannem Franzem seniorem 6 lipca 1904 r.[3]
Drogi wspinaczkowe
  1. Północną depresją; IV w skali tatrzańskiej, 4 godz., kruszyzna
  2. Od południa, z Doliny Rumanowej przez ścianę zachodniej Rumanowej Czuby; I, 20 min
  3. Ze środkowej części Rumanowej Dolinki przez całą Rumanową Ławkę; 0, 45 min
  4. Z północnej części Rumanowej Dolinki przez zachodnią część Rumanowej Ławki; 0+, 30 min
  5. Południowym zacięciem, z Doliny Rumanowej; V, 3 godz.[5]

  • Widok z Rysów

  • Wschodnia Rumanowa Przełęcz – najniższe ze wcięć po lewej stronie zdjęcia

Przypisy

  1. ↑ Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych. Tatry Bielskie [dostęp 2022-01-23].
  2. ↑ Úrad geodézie, kartografie a katastra Slovenskej republiky, Produkty leteckého laserového skenovania.
  3. ↑ a b c Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część IX. Rumanowa Przełęcz – Wschodnie Żelazne Wrota. Warszawa: Sport i Turystyka, 1962, s. 47–54, 88.
  4. ↑ Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
  5. ↑ a b Władysław Cywiński, Tatry. Przewodnik szczegółowy. Ganek, t. 16, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2011, ISBN 978-83-7104-042-9.
  6. ↑ Grzegorz Barczyk, Adam Piechowski, Grażyna Żurawska, Bedeker tatrzański, Ryszard Jakubowski (red.), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, ISBN 83-01-13184-5.
Główna grań Tatr Wysokich

Media użyte na tej stronie

Mountain pass 12x12 n.svg
oriented mountain pass symbol : n ne e se
Rumanova dolinka Ż 2018.jpg
Autor: Adam Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Widok ze Żłobistego Szczytu na Wysoką i Dolinę Rumanową
Rysy, widok na Ganek.jpg
Autor: Krzysztof Dudzik (User:ToSter), Licencja: CC BY-SA 3.0
Ganek ze zboczy Rysów
Ganek R+NR2019.jpg
Autor: Foto:Adam Opioła, opis: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Widok z Niżnich Rysów
Ganek a1.JPG
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Widok od południowej strony (z podejścia na Przełecz pod Osterwą)