Zaczyn (tygodnik)

Zaczyn
Ilustracja
Zaczyn, winieta
Częstotliwość

tygodnik

Państwo

 II Rzeczpospolita

Tematyka

polityczno-społeczna

Pierwszy numer

3 grudnia 1936

Ostatni numer

24 sierpnia 1939

Redaktor naczelny

Filip Edelman

Zaczyn – tygodnik ukazujący się od 3 grudnia 1936 do 24 sierpnia 1939 i skupiający wokół niego środowisko polityczne, reprezentujące radykalną prawicę sanacji - piłsudczykowskich nacjonalistów państwowych, zwolenników totalizmu.

Grupa „Zaczynu” wywodziła się z tajnego, wzorowanego na masonerii Zakonu Dobra i Honoru Polski, skupiającego zwolenników Walerego Sławka. Na czele Zakonu stał Adam Skwarczyński - "Pierwszy Żołnierz" (nazywany również "Wielkim Mistrzem Zakonu).[1][2] Po śmierci Marszałka Piłsudskiego, w wyniku odsuwania Walerego Sławka na boczny tor polityki państwa, działalność Zakonu zamarła a znaczna część jego członków zaczęła konsolidować się wokół osoby Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych - Edwarda Śmigłego-Rydza. Redaktorem naczelnym pisma został Filip Endelman, zastępcą Karol Lilienfeld-Krzewski, w skład grupy wchodzili też Julian Piasecki, płk Zygmunt Wenda, mjr Edmund Galinat, kpt. Wiktor Tomir Drymmer, Zygmunt Doellinger. „Zaczyn”, stojąc na gruncie sanacyjnej „ideologii państwowej”, postulował ustanowienie w Polsce ustroju totalitarnego skierowanego w jednakowym stopniu przeciw marksistowskiej i agrarystycznej lewicy, liberalnemu centrum oraz nacjonalistycznej prawicy. W 1938 r. „państwowcy” z „Zaczynu” uzyskali znaczący wpływ na Obóz Zjednoczenia Narodowego: Z. Wenda został szefem sztabu OZN, a J. Piasecki kierownikiem Biura Studiów i Planowania. Na wiosnę 1939 r. z redakcji „Zaczynu” odszedł płk Zygmunt Wenda i za redagowanie pisma, jak donosiła wówczas prasa, za Polską Agencją Informacyjną, zostały odpowiedzialne osoby zbliżone do „Naprawy”, głównie Józef Mrozowicki,  prezes Legionu Młodzieży Polskiej i Leon Stachórski.[3]

"Zaczyn", numer 30-31 z dnia 3 sierpnia 1939

Literatura

  • Jędruszczak Tadeusz: Piłsudczycy bez Piłsudskiego. Powstanie Obozu Zjednoczenia Narodowego w 1937 roku. Warszawa 1963.
  • Tomasiewicz Jarosław: „Zaczyn” - polski model „totalizmu centrowego”. W: Ustrój państwa w polskiej myśli politycznej XX-XXI wieku. Pod red. Arkadiusz Lewandowski, Arkadiusz Meller, Witold Wojdyło. Toruń 2011.
  • Tomasz Sikorski: Żelazny krok potężnych zdyscyplinowanych szeregów... Oblicze ideowo-polityczne środowiska "Zaczynu" (1936-1939). Studium z dziejów myśli politycznej piłsudczyków. Warszawa 2014.

Przypisy

  1. ↑ Forpoczty masonerji w Polsce, „Myśl Narodowa” (31), 1933.
  2. ↑ Leon Chajn, Polskie wolnomularstwo 1920-1938, Warszawa 1984, s. 196.
  3. ↑ „Głos Lubelski” nr 92/1939 z dn. 23. 04.1939 r.

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Zaczyn numer 30-31 z dnia 3 sierpnia 1939.jpg
Pierwsza strona tygodnika Zaczyn numer 30-31 z dnia 3 sierpnia 1939
Zaczyn winieta.png
Winieta tygodnika "Zaczyn"