Zagnańsk

Artykuł

50°58′49″N 20°39′52″E

- błąd

39 m

WD

50°58'0.1"N, 20°39'0.0"E

- błąd

14 m

Odległość

1923 m

Zagnańsk
wieś
Ilustracja
Kościół pw. św. Rozalii dziewicy i Marcina b. w.
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

kielecki

Gmina

Zagnańsk

Liczba ludności (2021)

1826[1]

Strefa numeracyjna

41

Kod pocztowy

26-050[2]

Tablice rejestracyjne

TKI

SIMC

0280175[3]

Położenie na mapie gminy Zagnańsk
Mapa konturowa gminy Zagnańsk, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Zagnańsk”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Zagnańsk”
Położenie na mapie powiatu kieleckiego
Mapa konturowa powiatu kieleckiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Zagnańsk”
Ziemia50°58′49″N 20°39′52″E/50,980278 20,664444
Wnętrze kościoła w Zagnańsku
Zespół Szkół Leśnych im Romana Gesinga w Zagnańsku

Zagnańskwieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim[3][4]. Jest siedzibą gminy Zagnańsk.

Był wsią biskupstwa krakowskiego w województwie sandomierskim w ostatniej ćwierci XVI wieku[5]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Zagnańsk jest punktem początkowym szlak turystyczny zielony zielonego szlaku turystycznego prowadzącego do Bliżyna.

We wsi znajduje się stacja kolejowa na linii kolejowej nr 8 Warszawa Zachodnia – Kraków Główny. Do 1966 ważny węzeł kolejowy lokalnej sieci leśnych kolei wąskotorowych.

Przez Zagnańsk przebiega droga wojewódzka nr 750. Dojazd do Zagnańska z Kielc zapewniają autobusy komunikacji miejskiej linii 7, pociągi spółki Przewozy Regionalne oraz prywatna komunikacja autobusowa.

Historia

Wieś znana od początków XV w. pod nazwą Zagnansko jako własność biskupów krakowskich. W 1885 roku przez Zagnańsk przeprowadzono linię kolejową z Dęblina do Zagłębia Dąbrowskiego. W latach 1916–1918 Austriacy władający tymi terenami wybudowali duży tartak, a następnie bazę główną kolejki leśnej do zwożenia drewna z pobliskich lasów (rozwijała się głównie w latach międzywojennych). Podczas II wojny światowej w Zagnańsku miały miejsce liczne akcje partyzanckie, m.in. spalenie tartaku przez Związek Odwetu (kwiecień 1942), uwolnienie transportu wywożonych na roboty Polaków (listopad 1943), zderzenie dwóch transportowców kolejowych (7 listopada 1943) oraz rozbrojenie przez oddział AK „Barabasza” grupy strażników (29 stycznia 1944).

Zabytki

  • Kościół parafialny pw. św. św. Rozalii i Marcina wzniesiony w 1664 r. przez biskupa krakowskiego Andrzeja Trzebickiego, rozbudowany w 1906 i 1953 r.
Kościół oraz dzwonnica z przełomu XIX/XX w. zostały wpisane do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.477/1-2 z 8.01.1957, z 9.04.1972 i z 4.05.1987)[6].
  • Cmentarz parafialny (nr rej.: A.478 z 25.06.1992)[6] z mogiłami żołnierzy z 1939 r.
  • Wille drewniane z okresu dwudziestolecia międzywojennego, przy ulicach Spacerowej i Leśnej. W jednej z nich, willi „Marysieńka”, znajduje się zabytkowa apteka.
  • Dąb Bartek – jeden z najstarszych dębów w Polsce.

Instytucje

  • ZHP, Gminny Związek Drużyn Harcerskich "Szkarłatni", a w tym:
  • ZHP, 48 Zagnańska Drużyna Wielopoziomowa "Skała":
  • ZHP, 25 Drużyna Harcerska im. Stanisława Staszica z Samsonowa
  • Gminna Biblioteka Publiczna mieszcząca się w budynku Samorządowego Zespołu Ośrodków Zdrowia.
  • Urząd gminy przy ul. Spacerowej 6
  • Zespół Szkół Leśnych im. Romana Gesinga
  • Urząd pocztowy
  • Zespół Szkoły Podstawowej nr 2,Przedszkola i Gimnazjum im. Stanisława Staszica przy ul. Turystycznej 59
  • Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej
  • Punkt przyjęć interesantów Policji
  • Nadleśnictwo Zagnańsk
  • Sklep Lewiatan

Osoby związane z Zagnańskiem


Zobacz też

  • Osiedle Wrzosy
  • Zagnańsk Wąskotorowy
  • Parafia św. Rozalii i św. Marcina w Zagnańsku
  • Parafia św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny w Zagnańsku

Przypisy

  1. Zestawienie statystyczne. Liczba mieszkańców na dzień 31.12.2021
  2. Poczta Polska. Wyszukiwarka kodów pocztowych
  3. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  4. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. Województwo sandomierskie w drugiej połowie XVI wieku. ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 1993, s. 112.
  6. a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021, s. 32 [dostęp 2015-11-16].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Świętokrzyskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Świętokrzyskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 51.4 N
  • S: 50.1N
  • W: 19.6 E
  • E: 22 E
POL Szlak zielony.svg
Zielony szlak turystyczny.
Church in Zagnańsk.JPG
Autor: Robert Niedźwiedzki, Licencja: CC BY 3.0
Kościół pw. św. Rozalii i Marcina we wsi Zagnańsk
Raczki.jpg
Technikum Leśne w Zagnańsku
Interior of the church in Zagnańsk.JPG
Autor: Robert Niedźwiedzki, Licencja: CC BY 3.0
Wnętrze kościoła pw. św. Rozalii i Marcina we wsi Zagnańsk
Kielce County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Kielce County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 51.08 N
  • S: 50.52 N
  • W: 20.08 E
  • E: 21.21 E