Zagrobela

Zagrobela
Загребелля
	; Pałac
Państwo	Ukraina
Obwód	tarnopolski
Nr kierunkowy	+380 352
Kod pocztowy	47724
	Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego Zagrobela
	Położenie na mapie Ukrainy (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Zagrobela
	49°31′N 25°36′E/49,516667 25,600000
	Portal Ukraina

Na mapie, przed 1939

Zagrobela^[1] (ukr. Загребелля) – obecnie teren dzielnicy mieszkaniowej «Дружба» Tarnopola w obwodzie tarnopolskim Ukrainy, pod koniec XIX w. część obszaru dworskiego wsi Berezowica Wielka.

Historia

We wsi od XV do XIX w. znajdował się majątek ziemski w posiadaniu rodziny Krosnowskich. Szymon Baworowski (zm. przed 9 marca 1713^[2]), podczaszy halicki, otrzymał dzierżawę zagrobelską, petrykowską i łośniowską^[3].

Dziewięciu chłopów Rusinów z Trościańca i trzech Mazurów z Zagrobeli (na zachód od Tarnopola) i Draganówki kupili u p. Osochowskich obszar dworski Kutyszcze z martwym i żywym inwentarzem za 94.000 zł, z czego 41.203 zł wypłacili gotówką, na resztę zaś przyjęli dług bankowy^[4]. Pod koniec karczma i gajówka na obszarze dworskim, na którym znajdują się również pałac i ogród^[5].

W 1894 Tadeusz Czarkowski-Golejewski za sumę 300 tys. florenów nabył dobra Janówka i Zagrobela^[6].

W II Rzeczypospolitej w gminie wiejskiej Berezowica Wielka w powiecie tarnopolskim województwa tarnopolskiego.

Zamek

Wybudowany z drewna usytuowany przy przeprawie przez rzekę Seret. W XVIII wieku przebudowany na murowany.

Pałac

Piętrowy pałac od frontu posiadał kolumnadę jońską przedzieloną na piętrze balkonem, do której prowadziły schody. Po Krosnowskich należał do rodziny Czarkowskich-Golejewskich, zaś po zakończeniu I wojny światowej ich przedstawiciel Wiktor Czarkowski-Golejewski przekazał pałac na rzecz szkoły rolniczej^[7]. Przy obiekcie znajdował się park krajobrazowy o powierzchni 60 ha^[8].

Urodzeni i związani

Jan Grzybiński – ur. w Zagrobeli, absolwent Akademii Technicznej, potem inżynier kolej państwowej we Lwowie^[9].
Kajetan Czarkowski-Golejewski – ur. w Zagrobeli, polski ziemianin, pilot, ppk dypl. kawalerii PSZ, pracownik Wolnej Europy^[10]
Jan Minczakowski (ur. 1893) – major piechoty Wojska Polskiego
Maria Szablówna – nauczycielka miejscowej szkoły^[11]

Przypisy

↑ czasem Zagrable → Zob. Zagrable na mapie von Miega
↑ Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII-XVIII wieku: spisy / pod redakcją Antoniego Gąsiorowskiego. T. 3 : Ziemie ruskie, zesz. 3 : Urzędnicy Podolscy XIV–XVIII wieku: spisy / opracowali E. Janas, W. Kłaczewski, J. Kurtyka, A. Sochacka. Kórnik : Biblioteka Kórnicka, 1998, s. 54.
↑ Adam Boniecki: Herbarz polski: wiadomości historyczno-genealogiczne o rodach szlacheckich. Cz. 1. T. 1. Warszawa : Warszawskie Towarzystwo Akcyjne S. Orgelbranda S[yn]ów), 1899, s. 133.
↑ Włościanie kupują folwarki. „Kurjer Lwowski”. 229, s. 4, 19 sierpnia 1899.
↑ Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XIV. Warszawa: 1880-1902, s. 274.
↑ Besitzwechsel in Galizien. „Welt Blatt”. Nr 78, s. 9, 19 kwietnia 1894 (niem.).
↑ Grzegorz Rąkowski: Podole. Przewodnik krajoznawczo-historyczny po Ukrainie Zachodniej. Część II. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2006, s. 142. ISBN 83-89188-46-5.
↑ RomanR. Aftanazy RomanR., Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 7: Województwo ruskie, Ziemia Halicka i Lwowska, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1995, s. 217-220, ISBN 83-04-04229-0, ISBN 83-04-03701-7 (całość) .
↑ Władysław Zajączkowski: C. K. Szkoła Politechniczna we Lwowie. Rys historyczny jej założenia i rozwoju, tudzież stan jej obecny. Lwów : nakładem Szkoły Politechnicznej, 1894, s. 217.
↑ Généalogie de Kajetan "Tadeusz" CZARKOWSKI-GOLEJEWSKI, Geneanet [dostęp 2018-09-13] (fr.).
↑ Dziennik Urzędowy Rady Szkolnej Krajowej we Lwowie. 1, s. 13, 20 stycznia 1920.

Bibliografia

Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski. Zagrobela. W: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. XIV. Warszawa, 1880–1902, s. 274.

Linki zewnętrzne

Zagrobela, 2.) karczma i gajówka na obszarze dworskim Berezowicy Wielkiej, tuż na zach. od sądu w Tarnopolu, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 274 .

[1] zasem Zagrable → Zob. Zagrable na mapie von Miega

[2] Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII-XVIII wieku: spisy / pod redakcją Antoniego Gąsiorowskiego. T. 3 : Ziemie ruskie, zesz. 3 : Urzędnicy Podolscy XIV–XVIII wieku: spisy / opracowali E. Janas, W. Kłaczewski, J. Kurtyka, A. Sochacka. Kórnik : Biblioteka Kórnicka, 1998, s. 54.

[3] Adam Boniecki: Herbarz polski: wiadomości historyczno-genealogiczne o rodach szlacheckich. Cz. 1. T. 1. Warszawa : Warszawskie Towarzystwo Akcyjne S. Orgelbranda S[yn]ów), 1899, s. 133.

[4] Włościanie kupują folwarki. „Kurjer Lwowski”. 229, s. 4, 19 sierpnia 1899.

[Geo-5] Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XIV. Warszawa: 1880-1902, s. 274.

[6] Besitzwechsel in Galizien. „Welt Blatt”. Nr 78, s. 9, 19 kwietnia 1894 (niem.).

[P-7] Grzegorz Rąkowski: Podole. Przewodnik krajoznawczo-historyczny po Ukrainie Zachodniej. Część II. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2006, s. 142. ISBN 83-89188-46-5.

[Aftanazy-8] RomanR. Aftanazy RomanR., Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 7: Województwo ruskie, Ziemia Halicka i Lwowska, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1995, s. 217-220, ISBN 83-04-04229-0, ISBN 83-04-03701-7 (całość) .

[9] Władysław Zajączkowski: C. K. Szkoła Politechniczna we Lwowie. Rys historyczny jej założenia i rozwoju, tudzież stan jej obecny. Lwów : nakładem Szkoły Politechnicznej, 1894, s. 217.

[10] Généalogie de Kajetan "Tadeusz" CZARKOWSKI-GOLEJEWSKI, Geneanet [dostęp 2018-09-13] (fr.).

[11] Dziennik Urzędowy Rady Szkolnej Krajowej we Lwowie. 1, s. 13, 20 stycznia 1920.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne