Zagrzebnica wielka

Zagrzebnica wielka

Heleioporus australiacus[1]
(Shaw & Nodder, 1795)
(c) Tnarg 12345 z angielskojęzycznej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0 Samiec z regionu Northern Sydney
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	płazy
Rząd	płazy bezogonowe
Rodzina	Limnodynastidae
Rodzaj	Heleioporus
Gatunek	Zagrzebnica wielka
Synonimy
Rana australiaca Shaw & Nodder, 1795
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
narażony na wyginięcie
Zasięg występowania
(c) Tnarg 12345 z angielskojęzycznej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0 zasięg występowania

Zagrzebnica wielka'^[3] (Heleioporus australiacus) – gatunek płaza bezogonowego z rodziny Limnodynastidae.

Systematyka

Płaz ten należy do rodzaju Heleioporus. Zalicza się do rodziny Limnodynastidae^[2] bądź żółwinkowatych (Myobatrachidae). W tym drugim wypadku do żółwinkowatych włącza się jako podrodzinę Limnodynastinae, do których także zalicza się rodzaj Heleioporus^[4]. Należy do niego 6 gatunków^[5].

Według Penmana i współpracowników południowe lub północne populacje mogą w rzeczywistości obejmować osobne gatunki płazów^[2].

Tryb życia

Osobniki tego gatunku spotyka się cały rok, jednak szczyt aktywności przypada na luty, kwiecień i maj, co wynika z pracy Penmama i współpracowników z 2006^[2].

Zagrzebnica wielka rozmnaża się od wiosny do jesieni. Rozród zazwyczaj przebiega w tymczasowych zbiornikach wodnych, rzadziej w istniejących stale. Samce zajmują miejsca w częściowo zatopionych wodą jamkach u brzegów lub w ich pobliżu poniżej gęstej roślinności. Nawołują płeć przeciwną^[2].

Samica składa jaja zwane skrzekiem. Średnica pojedynczego jaja wynosi 2,6 mm. W złożonej masie występuje ich od 775 do 1239, co policzyli Watson i Martin, opisując to w 1973, lub 698-807, co z kolei odnotował Daly w 1996. W badaniu uwzględnili 4 kłęby jaj. Kłęby te pozostawiane były w jamkach lub pośród gęstej roślinności w wodzie stałej lub powoli płynącej^[2].

Kolejnym stadium rozwojowym tego płaza jest wolno żyjąca larwa zwana kijanką. By stać się dorosłym płazem, musi ona ulec przeobrażeniu (metamorfozie), co następuje po 3 bądź 11 miesiącach życia^[2].

Rozmieszczenie geograficzne

Płaz zamieszkuje kontynent australijski. Spotyka się go w Nowej Południowej Walii, jak też w Wiktorii. Jego zasięg występowania wedle IUCN obejmuje wschodnie stoki Wielkich Gór Wododziałowych, a także tereny przybrzeżne, rozciągające się od Valhalla w Wiktorii, na wschodzie tego stanu, do południowego krańca Olney State Forest w Nowej Południowej Walii. Od wybrzeża zapuszcza się na 100 km w głębi lądu^[2].

Płaz bytuje na różnych wysokościach, spotyka się go zarówno na poziomie morza, jak i do 1000 metrów powyżej^[2].

Ekologia

Zagrzebnica wielka zajmuje różne siedliska leśne. Zasiedla zarówno lasy suche, jak i wilgotne, zamieszkuje strefy przybrzeżne. Na środkowym wybrzeżu Nowej Południowej Walii zajmuje tereny położone na glebach piaszczystych^[2].

Zagrożenia i ochrona

Status zwierzęcia nie jest łatwy do określenia. IUCN zwraca uwagę na brak danych demograficznych opisujących populację gatunku, jak i wyznaczających jej wielkość. Zwierzę najczęściej spotykano w okolicach Sydney, na wschodzie Wiktorii oraz w południowo-wschodniej Nowej Południowej Walii. Najczęściej odnotowuje się jednego bądź kilka osobników. Wydaje się, że płaz jest rzadki, a jego całkowita liczebność jeszcze bardziej się obniża^[2].

Przypisy