Zakład Karny w Czarnem

Zakład Karny w Czarnem[1]
Państwo Polska
MiejscowośćCzarne
Adres77-330 Czarne
Pomorska 1
Rodzajzakład karny
Jednostka nadrzędnaOISW Koszalin
Przeznaczenietypu zamkniętego dla mężczyzn odbywających karę po raz pierwszy i recydywistów
Kierownictwo jednostkimjr Jacek Chmiel
Pojemność1434
Data powstania1958
Położenie na mapie Czarnego
Mapa konturowa Czarnego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Zakład Karny w Czarnem”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko lewej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Zakład Karny w Czarnem”
Położenie na mapie powiatu człuchowskiego
Mapa konturowa powiatu człuchowskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Zakład Karny w Czarnem”
Położenie na mapie gminy Czarne
Mapa konturowa gminy Czarne, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Zakład Karny w Czarnem”
Ziemia53°40′57″N 16°55′15″E/53,682639 16,920833

Zakład Karny w Czarnem – jednostka typu zamkniętego przeznaczona dla skazanych odbywających karę pozbawienia wolności po raz pierwszy z oddziałami zamkniętymi dla recydywistów penitencjarnych oraz półotwartym dla recydywistów penitencjarnych.

Jednostka podzielona jest na 4 Oddziały Penitencjarne, oddział aresztu śledczego, terapeutyczny oraz dwa oddziały szpitalne w tym dla przewlekle chorych. W każdym z oddziałów mieszkalnych znajduje się świetlica oraz biblioteka. Zakład posiada obiekt sportowy z boiskami do piłki nożnej, siatkówki i koszykówki. Jednostka prowadzi szkolenia skazanych w kwalifikacyjnych kursach zawodowych oraz średnich (z możliwością uzyskania świadectwa maturalnego) oraz szkolenia kursowe i programy edukacyjne. W świetlicy centralnej odbywają się imprezy kulturalno-oświatowe, religijne i zajęcia z twórczości własnej skazanych. Zakład organizuje Ogólnopolski Konkurs Szopki Bożonarodzeniowej. W Dziale Szkolenia Przewodników i Tresury Psów Służbowych szkolone są psy na potrzeby całego więziennictwa. Zabudowa jednostki składa się z budynków piętrowych i pawilonów. Aktualna pojemność bez łóżek szpitalnych wynosi 1434[2]. Obecnie Zakład Karny w Czarnem jest największą jednostką penitencjarną w Polsce[3].

Historia

Zakład został powołany w 1958 r. jako Ośrodek Pracy dla Więźniów I Klasy podległy Centralnemu Więzieniu w Koszalinie. Zarządzeniem Nr 93/61 Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 grudnia 1961 r. nadano Ośrodkowi Pracy Więźniów w Czarnem uprawnienia Centralnego Więzienia. Powstał w miejscu obozu jenieckiego Stalag II B Hammerstein (Lager Nord) i późniejszej jednostki wojskowej[3].

Bunt w 1989

7 grudnia 1989 r. Sejm PRL przyjął amnestię, która jednak nie objęła recydywistów, jak oczekiwali skazani. W zakładzie przebywało wtedy ok. 1500 więźniów, w tym wielu recydywistów z ciężkimi wyrokami. Po ogłoszeniu informacji o amnestii w zakładzie karnym wybuchł bunt. Skazani zaczęli niszczyć i podpalać wyposażenie pawilonów. Gdy strażnicy próbowali ich powstrzymać, więźniowie rzucali w nich i bili. Gdy w obawie przed stratami naczelnik więzienia kpt. Andrzej Łamnicki nakazał strażnikom wycofać się poza mury, skazani opanowali teren zakładu karnego. Próbowali szturmować główną bramę i mury, ale nie zdołali wydostać się na zewnątrz. Więźniowie zaatakowali też zbrojownię oraz wartownię. W ich rękach znalazł się pistolet i ręczny wyrzutnik granatów. Wśród skazanych doszło do wielu samosądów. Trzech więźniów zostało zamordowanych, a wielu było rannych. W celu stłumienia buntu wrzucano granaty z gazem i ładunki ogłuszające. 9 grudnia przeprowadzono akcję odbicia zakładu. Główną bramę sforsowali funkcjonariusze służby więziennej, boczne bramy milicjanci z oddziałów szturmowych, a antyterroryści desantowali się na linach z trzech śmigłowców. Więźniowie stawiali opór, ale większość zabarykadowała się w celach. W trakcie akcji pacyfikacyjnej rannych zostało 78 milicjantów, 58 funkcjonariuszy służby więziennej i ponad dwustu skazanych. Zakład karny został prawie całkowicie zniszczony, straty materialne obliczono na 10 miliardów starych złotych. W Czarnem pozostawiono jedynie 500 więźniów, pozostałych przetransportowano do innych więzień. Odbudowa zakładu trwała do 2008 r.[4]

Struktura organizacyjna

  • Kierownictwo
  • Dział Finansowy
  • Dział Kwatermistrzowski
  • Dział Kadr
  • Dział Penitencjarny:
    • Oddział zamknięty dla recydywistów penitencjarnych
    • Oddział półotwarty dla recydywistów penitencjarnych
    • Oddział aresztu śledczego
  • Dział Ochrony
  • Dział Ewidencji
  • Dział Terapeutyczny
  • Dział Szkolenia Przewodników i Tresury Psów Służbowych
  • Zakład Opieki Zdrowotnej:
    • dwa oddziały szpitalne, w tym dla przewlekle chorych
  • Dział Informatyki i Łączności
  • Dział Organizacyjno-prawny

Oddziały Zewnętrzne:

  • Oddział Zewnętrzny w Szczecinku – jednostka typu zamkniętego dla recydywistów penitencjarnych. Pojemność – 201.
  • Oddział Zewnętrzny w Złotowie – jednostka typu półotwartego dla recydywistów penitencjarnych oraz oddział aresztu śledczego. Pojemność – 161[5].

Przypisy

  1. Obwieszczenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 sierpnia 2021 r. w sprawie wykazu jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Sprawiedliwości lub przez niego nadzorowanych (M.P. z 2021 r. poz. 790).
  2. Zakład Karny Czarne. Opis jednostki. [dostęp 2019-11-04].
  3. a b Michał Rokita: 60 lat Zakładu Karnego w Czarnem. [dostęp 2019-10-30].
  4. Sylwia Lis: Bunt więźniów w Czarnem. Tak to było. 2012-11-18. [dostęp 2019-11-04].
  5. Zakład Karny Czarne. Opis jednostki. [dostęp 2019-11-04].Zakład Karny Czarne. Biuletyn Informacji Publicznej. Struktura organizacyjna. [dostęp 2019-11-04].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.92 N
  • S: 53.40 N
  • W: 16.65 E
  • E: 19.75 E
Powiat człuchowski location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu człuchowskiego, Polska
Czarne (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Czarne, Polska
Czarne location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map Czarne, Poland