Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego w Słupsku
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Adres | Słupsk |
| Data założenia | 1869 |
| Data likwidacji | 1997 |
Położenie na mapie Słupska  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
 54°28′17,7″N 17°01′05,4″E/54,471583 17,018167 | |
Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego w Słupsku – nieistniejący obecnie podmiot zaplecza kolejowego w Słupsku.
Historia do 1945 roku
Zakłady powstały około 1869 jako zaplecze naprawcze taboru miejscowej jednostki kolejowej Bahnbetriebswerk Stolp. Po kilku latach nadano im nazwę Głównego Warsztatu Naprawczego (Hauptwerkstatte Stolp). W latach 1924-1925 zakład w Słupsku okresowo funkcjonował jako wydział (BAbt.) zakładów naprawczych w Stargardzie (Eisenbahn-Ausbesserungswerk Stargard); zatrudniał 218 pracowników. W 1925 na jego bazie utworzono wagonownię (Betriebswagenwerk), zarządzaną przez miejscowy oddział mechaniczny (Maschinenamt Stolp), której zmieniono nazwę najpierw na Bahnbetriebswagenwerk Stolp [Bww Stp], a później Reichsbahnausbesserungswerk Stolp. W 1941 zatrudnienie wynosiło 110 osób.
Außenarbeitslager Stolp
Pod koniec II wojny światowej (1944-1945) na terenie zakładu było też zatrudnionych 620 więźniów narodowości żydowskiej z obozu koncentracyjnego w Stutthof - w Podobozie Pracy Słupsk (Außenarbeitslager Stolp). Więźniowie byli zatrudnieni przy naprawie i czyszczeniu wagonów, pracach torowych. Zakwaterowani byli w jednej z hal oraz w sali gimnastycznej. Komendantem podobozu był SS-Hauptscharführer Julius Sakowski. Funkcje wartownicze pełnili strażnicy ochrony kolei (Banschutzmänner)[1].
Na miejscu b. podobozu współcześnie odsłonięto pomnik ku czci więźniów podobozu, umieszczając napis:
Pamięci ofiar hitlerowskiego bestialstwa - 800 więźniom obozu koncentracyjnego Stutthof, męczonych i mordowanych od lipca 1944 do lutego 1945 na terenie wagonowni w Słupsku.
.
Historia po 1945 roku
Po wyzwoleniu w zabudowaniach przy ul. Kołłątaja pomieszczono w 1945 Warsztaty wagonowe, na bazie których funkcjonowała w nich Wagonownia (1954-1967). 1 kwietnia 1967 Wagonownię przeniesiono na drugą stronę torów do obiektu b. dworca kolei wąskotorowej przy ul. Grunwaldzkiej, który dotychczas użytkowała służba drogowa PKP, zaś infrastrukturę oraz 70 pracowników przekazano ZNTK w Gdańsku. Niedługo potem utworzono samodzielne ZNTK w Słupsku, które funkcjonowało do połowy lat dziewięćdziesiątych, zaś ich infrastrukturę ponownie przekazano ZNTK w Gdańsku. Ostatnich pracowników zwolniono 30 czerwca 1997. Następnie teren sprzedano inwestorom, którzy wybudowali w 2006 w tym miejscu hipermarket sieci "Kaufland".
Ostatnim Kierownikiem ZNTK Słupsku był Ryszard Możejko, przed nim Roman Chaciński.[2]
Zobacz też
Bibliografia
- Geoffrey P. Megargee (red.): The United States Holocaust Memorial Museum encyclopedia of camps and ghettos 1933-1945, Indiana University Press Bloomington 2009, ISBN 978-0-253-00350-8
- Jerzy Baranowski (red.): Kolej na Pomorzu Zachodnim 1843-2013, INES Szczecin 2013, wyd. IV, 256 s., ISBN 978-83-910427-9-3
Linki zewnętrzne
Przypisy
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.92 N
- S: 53.40 N
- W: 16.65 E
- E: 19.75 E
Autor:
Mapa Słupska, Polska