Zakon Avis

Symbol zakonu Avis

Zakon Avis (również Aviz) – powstał prawdopodobnie jako bractwo rycerskie. Po raz pierwszy wzmiankowany jako zakon rycerski w 1167. Początkowo siedzibą zakonu było portugalskie miasto Évora, stąd zakon początkowo nosił nazwę Zakonu z Évory.

Historia

Wielkim protektorem zakonu w pierwszych latach jego istnienia był król Portugalii Alfons I Zdobywca. W 1187 związał się z kastylijskim Zakonem Kalatrawy, zachowując jednak autonomię wewnętrzną i swój narodowy, portugalski charakter. Początkowo przyjęta reguła benedyktyńska została zmieniona wtedy także na cysterską. Papież Celestyn II uznał zakon w 1192. W 1223 główna siedziba zakonu została przeniesiona do miasta Avis, co skutkowało zmianą nazwy zakonu. Wiek XIV upłynął też na staraniach o pełne uniezależnienie się od zakonu z Kalatrawy, co nastąpiło dopiero w 1431.

W 1385 wielki mistrz zakonu Jan Burgundzki został wybrany na króla Portugalii. Od tej pory zakon był ściśle związany z koroną portugalską, a dynastia zapoczątkowana przez Jana nosiła nazwę dynastii Avis. Od tej pory też wielkim mistrzem zakonu był członek rodziny królewskiej.

W 1789 roku królowa Maria I Braganza dokonała sekularyzacji, przekształcając zakon w wysokie odznaczenie przyznawane za zasługi^[1].

Kapelani przetrwali jako zakon do 1834, w tym czasie godność rycerza była już tylko wyłącznie honorowa.

Strój zakonny

Szczegóły stroju zakonnego są nieznane, przypuszcza się jednak, że był on przynajmniej początkowo czarny jak w zakonach z regułą benedyktyńską. Później mógł zmienić barwę na kolor biały. Zielony krzyż jako symbol zakonu używany był od około 1325.

Wielcy mistrzowie zakonu Évora

• Pedro Afonso (ok. 1160-1169)
• Fernão Rodrigues Monteiro (1175-1195)
• Gonçalo Viegas de Lanhoso (1197-1219)

Wielcy mistrzowie zakonu Avis

• Fernando Eanes (1219-1237)
• João Porteiro
• Martim Fernandes
• Fernão Soares
• Lourenço Afonso
• João Pires
• Vasco Afonso
• Gil Martins
• Garcia Pires
• Gil Pires
• Afonso Mendes
• Gonçalo Vaz
• João Rodrigues Pimentel
• João Afonso
• Diogo Garcia
• Martim do Avelar
• Egas Martins
• Jan I Dobry (1364-1387)
• kolejni władcy Portugalii

Administratorzy zakonu

• Fernando Rodrigues de Siqueira (1387-?)
• Fernando, Infant Santo (1434-1443)
• Piotr, książę Coimbry (1445-1466)
• Jan II Doskonały (1468-1490)
• Książę Alfonso (1490-1491)
• Jorge, książę Coimbry (1491-1551)

Przypisy