Zakopianka

Długość	102 km
Powiaty	krakowski, myślenicki, suski, nowotarski, tatrzański
Zdjęcie
Droga krajowa nr 7, Libertów pod Krakowem
Przebieg trasy Legenda w użyciu   projekt, budowa, konieczność modernizacji węzeł drogowy typu WA węzeł drogowy typu WB skrzyżowanie rondo przejście graniczne punkt poboru opłat (PPO) stacja poboru opłat (SPO) most / wiadukt / estakada prom rzeka – brak przeprawy przejazd kolejowo-drogowy tunel parking z bufetem stacja paliw restauracja hotel / motel lub inne miejsce noclegowe drogowy odcinek lotniskowy roboty budowlane zakaz ruchu Kraków (0) rondo Antoniego Matecznego ul. Wadowicka ul. Rzemieślnicza ul. Brożka, ul. Tischnera ul. Zakopiańska most nad rzeką Wilgą ul. Zbrojarzy ul. Sielska ul. Zawiła, ul. Jugowicka ul. Judyma wiadukt nad torami kolejowymi (6) Opatkowice A4E40 7E77 A4E40  Katowice, Wrocław, Zgorzelec A4E40  Tarnów, Rzeszów, Korczowa 7E77  Kielce, Warszawa, Gdańsk 7E77 ul. Zakopiańska przejazd pod wiaduktem łącznika do autostrady A4 ul. Taklińskiego, ul. Poronińska Libertów Gaj Mogilany (obwodnica) Mogilany – Północ Mogilany – Centrum Mogilany – Południe Żary (17) Węzeł Głogoczów 52 Dwór Głogoczów (250–340 m n.p.m.) Bęczarka Krzyszkowice Jawornik (26) Jawornik 955 Myślenice (obwodnica, 315 m n.p.m.) ul. Sobieskiego szczyt Szubienna Góra (357 m n.p.m.) przejazd pod wiaduktem ul. Sienkiewicza wiadukt ul. Kazimierza Wielkiego dworzec autobusowy Myślenice (30) ul. Słowackiego 967 wiadukt ul. Piłsudskiego ul. Daszyńskiego Stróża most nad potokiem Trzebuńka Pcim most nad potokiem Kaczanka most nad potokiem Krzczonówka Lubień (350 m n.p.m.) most nad potokiem Smugawka (45) Lubień 968 Tenczyn most nad potokiem Tenczynka Krzeczów (420–450 m n.p.m.) Naprawa przełęcz przysiółek Mały Luboń Skomielna Biała (570 m n.p.m.) (58) Skomielna Biała 28 szczyt Birtalowa (626 m n.p.m.) Rabka-Zdrój (obwodnica) ul. Kilińskiego (63) Rabka-Zdrój 7 7E77  Chyżne, Żylina, Budapeszt 47 Chabówka Chabówka 958 wiadukt nad drogą i torami kolejowymi most nad rzeką Rabą szczyt Piątkowa Góra (714 m n.p.m.) Rdzawka szczyt Obidowa (812 m n.p.m.) szczyt Kulakowy Wierch (840 m n.p.m.) Klikuszowa most nad potokiem Lepietnica szczyt Pański Działek (740 m n.p.m.) Nowy Targ ul. Krakowska wiadukt nad ulicą most nad potokiem Czarny Dunajec (81) Nowy Targ 49 957 Szaflary szczyt Raniszberk (746 m n.p.m.) dworzec kolejowy Szaflary Bańska Niżna Biały Dunajec dworzec kolejowy Biały Dunajec most nad potokiem Biały Dunajec Poronin wiadukt nad torami kolejowymi dworzec kolejowy Poronin (97) Poronin 961 most nad potokiem Poroniec Zakopane ul. Kasprowicza (102) rondo ul. Chramcówki, ul. Nowotarska

Zakopianka – popularna nazwa trasy z Krakowa do Zakopanego, o długości 102 km. Prowadzi ona odcinkiem drogi krajowej nr 7 z Krakowa do Rabki-Zdroju, dalej drogą krajową nr 47.

Trasa jest dwujezdniowa na odcinku Kraków – Myślenice – Lubień (42 km), na odcinku Skomielna Biała – Chabówka (9,6 km) oraz w Nowym Targu (3 km). Odcinki Myślenice – Lubień i Skomielna Biała – Rabka-Zdrój są drogą ekspresową. W sezonie urlopowym, szczególnie w weekendy, na drodze tworzą się korki oraz często zdarzają się wypadki.

Przebieg

Zakopianka zaczyna się umownie na rondzie Matecznego w Krakowie (Dzielnica XIII Podgórze) jako ul. Wadowicka, która przechodzi w ul. Zakopiańską (główna droga wylotowa z Krakowa na południe), a kończy się na rondzie u zbiegu ulic Kasprowicza, Chramcówki, Nowotarskiej w Zakopanem jako ul. Kasprowicza.

Docelowo droga ma być rozbudowana i zmodernizowana do klasy:

• drogi ekspresowej na odcinku Kraków – Chabówka (S7)
• drogi głównej ruchu przyspieszonego na odcinku Chabówka – Nowy Targ (droga nr 47)
• drogi głównej na odcinku Nowy Targ – Zakopane (droga nr 47).

Od 2011 na Zakopiance funkcjonuje system monitorujący warunki na drodze. Aktualny czas przejazdu danego odcinka Zakopianki można sprawdzić w Internecie^[1], na tablicach umieszczonych wzdłuż drogi oraz 23 kanale CB^[2]. Przed skrzyżowaniami z drogami stanowiącymi alternatywny dojazd do Zakopanego umieszczono tablice wyświetlające czas dojazdu obiema trasami, dzięki czemu kierowca może podjąć decyzję o zmianie trasy na mniej obciążoną ruchem. Zakładane przez system trasy alternatywne to:

• droga wojewódzka nr 958 na odcinku Chabówka – Zakopane
• droga krajowa nr 49 na odcinku Nowy Targ – Bukowina Tatrzańska, następnie droga wojewódzka nr 960 do Olszówki, skąd dojazd do Zakopanego możliwy jest na dwa sposoby:
  • drogą wojewódzką nr 961 do Poronina z powrotem na Zakopiankę, lub
  • drogą wojewódzką nr 960 w kierunku Łysej Polany i dojazd do Zakopanego Drogą Oswalda Balzera.

Zakopianka przebiega przez następujące okręgi administracyjne:

• województwo małopolskie
• powiaty: krakowski, myślenicki, suski, nowotarski, tatrzański
• gminy: Kraków, Mogilany, Myślenice, Pcim, Lubień, Jordanów, Rabka, Nowy Targ (gmina wiejska), Nowy Targ, Szaflary, Biały Dunajec, Poronin, Zakopane.

Fizycznogeograficzny przebieg Zakopianki:

• Brama Krakowska – Rów Skawiński – Pogórze Wielickie – Pogórze Wiśnickie – Beskid Wyspowy – Kotlina Rabczańska – Gorce – Kotlina Orawsko-Nowotarska – Pogórze Spisko-Gubałowskie – Rów Podtatrzański.

Historia drogi

W XIII w. w relacji dzisiejszej Zakopianki funkcjonował szlak handlowy prowadzący na Węgry – tzw. „droga miedziana” – biegnący przez Myślenice, Chabówkę i Podwilk^[3]. W latach 1817-23^[4] Ministerstwo Robót Publicznych Cesarstwa Austriackiego przeprowadziło przebudowę traktu z Krakowa do Nowego Targu i dalej do Zakopanego. W przeciwieństwie do starego szlaku nowa droga nie prowadziła dolinami, ale grzbietami górskimi. W połowie XIX w. dokonano kilku korekt trasy – m.in. na odcinku Krzeczów - Skomielna Biała wytyczono nowy przebieg drogi, omijający od zachodu grzbiet Lubonia Małego, wytyczono też nowy przebieg drogi przez Skomielną Białą.

W latach 1931-39 prowadzona była kolejna przebudowa drogi. Rozpoczęto wówczas budowę wiaduktu nad torami kolejowymi w Chabówce oraz obwodnicy Nowego Targu. W pierwszych dniach września 1939 r. robotników pracujących w Chabówce uzbrojono i skierowano do walki o Wysoką^[5]. Budowę obwodnicy Nowego Targu porzucono.

W 1946 r. rozpoczęła się odbudowa wysadzonego przez Niemców w 1945 r. wiaduktu w Chabówce^[6], a w latach 60. XX w. przeprowadzono kolejną modernizację drogi – na całej długości położono asfalt, dokonano też kilku korekt przebiegu (m.in. wyprostowano zakręty na „Zbójeckiej Górze” między Skomielną Białą a Rabką Zdrój czy na Piątkowej Górze za kościołem Św. Krzyża). Od Nowego Targu do Zakopanego drogę poprowadzono nowym śladem, omijając centra Szaflar, Białego Dunajca i Poronina. W latach 70. XX w. wybudowano drugi pas między Krakowem a Myślenicami, z obejściami Mogilan, Głogoczowa i Myślenic. W tym czasie wybudowano także dwupasmową obwodnicę Nowego Targu. W pierwszej dekadzie XXI w. wybudowano dwupasmowy odcinek Myślenice – Lubień, w standardzie drogi ekspresowej.

Historia budowy drogi ekspresowej

Tunel pod Luboniem Małym, w budowie (2017)

Od 2 listopada 2004 w budowie znajdował się 14-kilometrowy odcinek Myślenice – Lubień, którego oddanie do użytku planowane było na koniec 2006. Opóźnienia wykonawcy sprawiły jednak, że inwestycja została ukończona i oddana do użytku 20 marca 2008. Nad ranem 1 lipca 2006 w Stróży zawalił się 60-metrowy wiadukt nowo budowanego odcinka drogi ekspresowej S7 nad potokiem Trzebuńka. Na miejscu zginął jeden z pracowników firmy Mota Engil, głównego wykonawcy projektu.

1 lutego 2006 został rozstrzygnięty przetarg na budowę kolejnego odcinka – obwodnicy Lubnia – o długości 4 km. Węzeł drogowy w Lubniu wraz z niemal całą obwodnicą tej wsi został oddany dla ruchu 21 października 2009^[7].

Odcinek Lubień – Chabówka budowany jest w standardzie dwujezdniowej drogi ekspresowej^[8]. Łączna długość odcinka wyniesie 16,7 km, w tym tunel o długości 2,0 km.^[8]. Będzie to jeden z najdłuższych tuneli drogowych w Polsce^[9]. Będzie to droga o dwóch pasach ruchu w każdym kierunku (z dodatkowym pasem awaryjnym) w terenie górskim. Głównym celem budowy tego odcinka jest poprawa bezpieczeństwa transportu i rozładowanie korków drogowych, które powodowały stające na wzniesieniach samochody ciężarowe z powodu braku łańcuchów na kołach. W grudniu 2014 zostały ogłoszone trzy przetargi na budowę, w podziale na pododcinki: Lubień – Naprawa (7,6 km), Naprawa – Skomielna Biała (2,9 km – w tym tunel 2,0 km), Skomielna Biała – Chabówka (6,1 km)^[10]. Prace budowlane rozpoczęły się w połowie 2016 roku. Udostępnienie do ruchu odcinków Lubień – Naprawa oraz Skomielna Biała – Chabówka planowano na drugą połowę 2018 roku, natomiast budowa odcinka tunelowego miała planowo zakończyć się w 2020 roku. Wartość projektu wynosi 2,1 mld zł, w tym 1,3 mld zł to dofinansowanie ze środków unijnych^[11][12]. W związku z problemami data ukończenia została przesunięta na luty 2022^[13], która również nie została dotrzymana^[14]. Ostatecznie tunel został oddany do użytku 12 listopada 2022^[15].

Kładki dla pieszych

W następujących miejscowościach w ciągu Zakopianki znajdują się kładki dla pieszych (w nawiasie lata, kiedy poszczególne obiekty oddano do użytku):

• Mogilany – wrzesień 2009
• pierwsza kładka w Jaworniku – luty 2015
• Gaj – grudzień 2015
• Głogoczów oraz druga kładka w Jaworniku – październik 2017^[16].

Zakończone inwestycje

• budowa nowego mostu w Białym Dunajcu – na dotychczasowym moście, ze względu na zły stan techniczny, obowiązywał ruch wahadłowy^[17]; most oddano do użytku 22 grudnia 2018^[18]
• przebudowa skrzyżowania Zakopianki z drogą wojewódzką nr 961 w Poroninie – umowa podpisana 10 października 2016, termin realizacji 22 miesiące^[19]; prace zakończono 20 grudnia 2018^[20]
• Lubień–Naprawa – odcinek ostatecznie oddano do ruchu 30 listopada 2021 r.^[21]

Planowane inwestycje

Odcinek Rdzawka – Nowy Targ^[22] będzie drogą dwujezdniową o dwóch pasach ruchu w każdym kierunku (z dodatkowym pasem awaryjnym). Utworzy on tzw. zachodnią obwodnicę Nowego Targu i wyprowadzi ruch samochodowy z centrum miasta. Parametry drogi: klasa GP, prędkość projektowa 80–100 km/h, 6,4 km wiaduktów, 4 węzły drogowe, łączna długość to 16,4 km. Odcinek ten jest aktualnie (2022) w budowie.

Na odcinku Nowy Targ – Zakopane nie planuje się zmiany przekroju drogi (pozostanie jednojezdniowa).

Przypisy