Zakrze (Kudowa-Zdrój)

Zakrze
Dzielnica Kudowy-Zdroju
Ilustracja
Kościół św. Katarzyny w Zakrzu
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

kłodzki

Miasto

Kudowa-Zdrój

SIMC

0984195

Wysokość

370-390[1] m n.p.m.

Kod pocztowy

57-351

Tablice rejestracyjne

DKL

Położenie na mapie Kudowy-Zdroju
Mapa konturowa Kudowy-Zdroju, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Zakrze”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Zakrze”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Zakrze”
Ziemia50°25′46″N 16°14′46″E/50,429556 16,246028
Portal Polska
Zabytkowy cmentarz w Zakrzu

Zakrze (niem. Sackisch[2], czes. Žakš) – dawna wieś, obecnie dzielnica Kudowy-Zdroju.

Położenie

Zakrze leży na zachodzie hrabstwa kłodzkiego, dwa kilometry od granicy z Czechami, w Obniżeniu Kudowy, na wysokości około 370–390 m n.p.m.[1] Przez dzielnicę przebiega międzynarodowa droga E67[1]. Sąsiednią miejscowością jest Kudowa na północy, Jerzykowice Wielkie na północnym wschodzie, Jeleniów na południowym wschodzie, Brzozowie na południu i Słone na zachodzie[1]. Przez dzielnicę przepływa rzeka Bystra, która po drugiej stronie granicy wpływa do rzeki Metuje[1].

Historia

Pierwsza wzmianka o Zakrzu pochodzi z 1477 roku, miejscowość figuruje w niej pod czeską nazwą Zakesz[3]. Początkowo wieś należała do państwa homolskiego, następnie została włączona do dóbr jeleniowskich[3]. Mieszkańcy Zakrza zajmowali się głównie tkactwem, a po wybudowaniu przez hrabiego von Mutiusa w sąsiednim Jeleniowie dużej tkalni miejscowość stała się przyfabrycznym osiedlem[3]. Kiedy w roku 1905 zbudowano linię kolejową z Kłodzka do Kudowy, w rejonie dworca powstał hotel i trzy gospody[3]. Po 1945 roku wieś stała się dzielnicą Kudowy-Zdroju. W latach 1944–1945 zlokalizowany był tu jeden z podobozów Groß-Rosen, kobiecy obóz pracy[4][5].

W 1962 roku do Zakrza dołączono część Jeleniowa z Kudowskimi Zakładami Przemysłu Bawełnianego[3].

Gospodarka

Obecnie na terenie Zakrza jest podstrefa Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej[3].

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest obiekt[6]:

  • zespół kościoła par. pw. św. Katarzyny z XVII wieku:
    • kościół par. pw. św. Katarzyny z 1679 roku[3]. Wyposażenie świątyni pochodzi z końca XVIII wieku, na ołtarzy jest ludowa figurka patronki[3].
    • cmentarz przykościelny z około 1860 roku[6].

Inne zabytki:

  • liczne domy mieszkalne z XIX wieku[3].

Przypisy

  1. a b c d e Słownik geografii turystycznej Sudetów. red. Marek Staffa. T. 13: Góry Stołowe. Warszawa-Kraków: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1992, s. 269–271. ISBN 83-7005-301-7.
  2. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
  3. a b c d e f g h i Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak: Ziemia Kłodzka. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2010, s. 467, 468. ISBN 978-83-89188-95-3.
  4. Czesław Pilichowski Hitlerowskie obozy i ośrodki przymusowego odosobnienia oraz ich rola w realizacji programu ludobójstwa i zagłady narodu polskiego, [w:] Obozy hitlerowskie na ziemiach polskich 1939–1945, PWN, Warszawa 1979, s. 85.
  5. Abraham Kajzer, Za drutami śmierci, Wałbrzych: Muzeum Gross-Rosen, 2013, ISBN 978-83-89824-09-7.
  6. a b Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 72. [dostęp 2017-02-24].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
Powiat kłodzki location map.jpg
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of powiat kłodzki, Poland.
POL województwo dolnośląskie flag.svg
Flaga województwa dolnośląskiego
2014 Kościół św. Katarzyny w Kudowie-Zdroju, 01.JPG
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Kudowa-Zdrój - Zakrze, zespół kościoła par. p.w. św. Katarzyny, XVII, XIX
Kudowa-Zdrój location map.svg
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map Kudowa-Zdrój, Poland.
2014 Cmentarz przy kościele św. Katarzyny w Kudowie-Zdroju, 03.JPG
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Kudowa-Zdrój - Zakrze, cmentarz przykościelny, ok. 1860 (przy kościele par. p.w. św. Katarzyny)