Zala Łancet-3

Zala Łancet-3

Dane podstawowe
Państwo	Rosja
Producent	Zala Aero Group
Typ	amunicja krążąca
Konstrukcja	kompozytowa
Załoga	0
Historia
Data oblotu	2019
Lata produkcji	2019 – nadal
Dane techniczne
Napęd	1 x silnik elektryczny
Wymiary
Rozpiętość	1,0 m
Długość kadłuba	1,65 m
Masa
Użyteczna	3-5 kg
Startowa	12 kg
Osiągi
Prędkość maks.	300 km/h
Prędkość przelotowa	110 km/h
Prędkość minimalna	80 km/h
Zasięg	40-70 km
Długotrwałość lotu	40-60 min
Dane operacyjne
Użytkownicy
Rosja

Zala Łancet-3 (ros. ZALA «Ланцет-3») – bojowy, bezzałogowy statek powietrzny (UAV – Unmanned Aerial Vehicle) opracowany przez przedsiębiorstwo Zala Aero Group na potrzeby Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej. W zależności od przenoszonego wyposażenia może być użyty do zadań rozpoznawczych lub jako amunicja krążąca do zwalczania celów lądowych, morskich, powietrznych lub siły żywej.

Historia

Łancet-3 został opracowany przez firmę Zala Aero, która jest częścią grupy koncernu Kałasznikow. Stanowi rozwinięcie wcześniejszej konstrukcji Zala Kub-BLA. W nowej konstrukcji zmieniono całkowicie układ aerodynamiczny, znacznie powiększono wymiary oraz masę przenoszonego ładunku bojowego. Po poprzedniku odziedziczył system startowy w postaci katapulty^[1].

Pierwsza publiczna prezentacja nowej konstrukcji miała miejsce w czerwcu 2019 roku podczas wystawy wojskowej Army-2019^[2]. Lancet-3, jako wielozadaniowa amunicja krążąca, jest zdolny do autonomicznego wyszukiwania i atakowania celów. Może niszczyć sprzęt naziemny i inne ważne obiekty na linii frontu i na zapleczu przeciwnika. W konstrukcji zastosowano budowę modułową co umożliwia dostosowanie go do bieżących typów zadań. Dzięki temu może być używany zarówno do misji bojowych jak i rozpoznawczych. Informacje udostępnione przez producenta mówią też o przewidywanym zastosowaniu Łancet-3 do zwalczania dronów przeciwnika, co ma być alternatywną i tanią formą ich niszczenia. W przypadku działań ukierunkowanych przeciwko wrogim dronom Łancet-3 ma mieć możliwość walki z użyciem taktyki roju, kontrolującego obszar ok. 30 km². Pojawiające się w mediach informacje sugerują, że planowane jest zastosowanie Łanceta do zwalczania dronów uderzeniowych Bayraktar TB2^[3].

Na podstawie doświadczeń z użycia dronów podczas wojny domowej w Syrii, w Libii i Górskim Karabachu opracowano zmodyfikowaną wersję drona^[4]. W odróżnieniu od poprzednika zmniejszeniu uległy wymiary tylnej powierzchni nośnej. Ma to poprawić manewrowość drona oraz zwiększyć skuteczność ataku. Opracowana modyfikacja utrudnia jego wykrycie wizualne lub przez radar^[5]. Zmodyfikowana wersja otrzymała oznaczenie Łancet-3M^[6].

W grudniu 2021 roku producent zaprezentował nagranie przedstawiające start drona z pokładu łodzi^[7]. Obecnie prowadzone są prace rozwojowe konstrukcji mające na celu zastosowanie silnika spalinowego lub hybrydowego. Producent spodziewa się, że wydłuży to czas lotu do 12 godzin w przypadku pierwszego rozwiązania i do 20 godzin w przypadku drugiego^[8]. Wersja z silnikiem hybrydowym jest przedstawiana w mediach jako Łancet-421^[9].

Użycie bojowe

W kwietniu 2021 roku dron był wykorzystywany podczas syryjskiej wojny domowej przez armię rosyjską do atakowania bojowników w prowincji Idlib. Z jego użyciem przeprowadzono szereg ataków na pojazdy bojowe w ruchu, stanowiska ogniowe artylerii i umocnione punkty bojowe^[10]. Podczas agresji Rosji na Ukrainę w 2022 roku stwierdzono liczne przypadki użycia tej broni przeciwko Siłom Zbrojnym Ukrainy^[11].

Doświadczenia bojowe z dotychczasowego użycia wykazały, że Łancet-3 ma trudności z atakowaniem celów znajdujących się w ruchu. Również w przypadku ataku na cele znajdujące się pod drzewami dochodziło do detonacji głowicy bojowej w ich koronach. Niewielka masa głowicy bojowej nie pozwala w niektórych przypadkach na zniszczenie celu^[12].

Konstrukcja

ZALA Łancet-3

Łancet-3 jest zbudowany z wykorzystaniem układu aerodynamicznego pary powierzchni nośnych w kształcie litery X. Płaty (rozpiętość 100 cm) są montowane do kadłuba (długość 165 cm)^[13] bezpośrednio przed startem, który odbywa się z wykorzystaniem pneumatycznej katapulty^[14]. Kadłub drona ma budowę modułową, co umożliwia dostosowywanie go do wykonywania bieżącego typu zadania. W przedniej części kadłuba znajduje się głowica obserwacyjna, za nią znajduje się przedział na głowicę bojową lub ładunek użyteczny. Na końcu znajduje się przedział silnikowy. Dron jest wyposażony w silnik elektryczny napędzający dwułopatowe śmigło. W konstrukcji zastosowano tworzywa sztuczne oraz kompozyty, co przyczyniło się do zmniejszenia masy własnej drona. W konfiguracji bojowej dron może być uzbrojony w głowicę odłamkowo-burzącą, jak i kumulacyjną. W trybie rozpoznawczym możliwe jest zastosowanie głowic z kamerami pracującymi w podczerwieni i świetle widzialnym, wskaźnikiem laserowym czy też dalmierzem. Moduły: rozpoznawczy, nawigacyjny i komunikacyjny pozwalają na wykrycie i identyfikację celu oraz przekazanie danych innym dronom. Kanał komunikacyjny pozwala również na przekazywanie obrazu telewizyjnego operatorowi w trybie rzeczywistym co umożliwia przeprowadzanie precyzyjnego ataku^[15].

Konstrukcja drona umożliwia mu przyspieszenie w momencie pościgu lub ataku do prędkości 300 km/h^[16]. W materiałach producenta pojawiła się informacja, że dron jest zabezpieczony przed działaniem broni laserowej. Szczegóły tego rozwiązania nie są znane^[17]. Dron nie ma możliwości rozbrojenia głowicy bojowej i lądowania. W przypadku nie odnalezienia celu musi ulec autodestrukcji^[18]. Konstrukcja głowicy umożliwia jej detonację nad celem, co zwiększa skuteczność ataku przeciwko nieopancerzonym celom, takim jak lekkie pojazdy czy też skupiskom siły żywej^[19].

W konstrukcji drona wykorzystano elementy produkowane za granicą Federacji Rosyjskiej, co prawdopodobnie w przypadku nałożenia sankcji uniemożliwi jego produkcję seryjną^[20].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Russia's loitering munition Lancet-3 in 60 seconds, dostęp: 2022-11-02,
• Lancet Kamikaze Drone Equipped a Built-in Warhead to be Completely Destroyed Upon Impact, dostęp: 2022-11-02,
• Russian Kamikaze Drones used against NATO's terrorists in Syria, dostęp: 2022-11-02,
• Nowe uderzenie drona Lancet w systemie obrony powietrznej S-300 Ukrainy, dostęp: 2022-11-02.