Zalesie Śląskie
| Artykuł | 50°24'43"N 18°15'45"E |
|---|---|
| - błąd | 39 m |
| WD | 50°25'N, 18°16'E, 50°24'40.10"N, 18°15'53.17"E |
| - błąd | 2322 m |
| Odległość | 636 m |
| wieś | |
 Budynek nieczynnego dworca PKP z 1934 r. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość | 205 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2009) | 1289 |
| Strefa numeracyjna | 77 |
| Kod pocztowy | 47-150[1] |
| Tablice rejestracyjne | OST |
| SIMC | 0498075 |
Położenie na mapie gminy Leśnica _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Leśnica") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu strzeleckiego  | |
 50°24′43″N 18°15′45″E/50,411944 18,262500 | |
| Strona internetowa | |
Zalesie Śląskie (niem. Salesche) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie strzeleckim, w gminie Leśnica. Historycznie na Górnym Śląsku.
Od 1950 miejscowość znajduje się w województwie opolskim.
Zalesie Śląskie leży na wschód od Leśnicy.
Historia
Miejscowość została po raz pierwszy wzmiankowana w dokumencie z 1223 roku jako „Zalese”. Przyznano wówczas klasztorowi w Czarnowąsach prawo pobierania dziesięciny z Zalesia. W 1223 istniał w Zalesiu drewniany kościół. Później zbudowano kościół murowany, z którego gotyckie prezbiterium z około 1400 roku zachowało się do dzisiaj. Kościół ten był przebudowywany w latach 1812–1815 przez Karola Heintze z Ujazdu.
Nazwa miejscowości w różnych dokumentach na przestrzeni wieków różnie była pisana. W 1376 Zalesie jest wzmiankowane jako „Zales”. W 1418 roku – „Zalis” podobnie w 1475 roku w łacińskich statutach Statuta Synodalia Episcoporum Wratislaviensium[2]. Notowana w 1534 roku - „Sales”, w 1571 roku – „Zalesny”, w 1581 roku – „Zaless”, w 1757 roku – „Zaleze”, w 1845 roku – „Salesche” i „Zalesie”. W latach 1935–1945 wioska nosiła urzędową nazwę Gross Walden.
Od 1783 Zalesie posiada własną szkołę. W 1934 roku wybudowano w Zalesiu dworzec kolejowy na nowej linii kolejowej łączącej Kędzierzyn-Koźle ze Strzelcami Opolskimi. Dzisiaj jest to połączenie kolejowe zamknięte. Na terenie wsi odkryto znaczną liczbę (ponad 7000) srebrnych monet w glinianym naczyniu, pochodzą one prawdopodobnie z 1278 roku.
Plebiscyt i powstanie
W 1910 roku 1530 mieszkańców mówiło w języku polskim, 5 w językach polskim i niemieckim, natomiast 49 osób posługiwało się jedynie językiem niemieckim. W wyborach komunalnych w listopadzie 1919 roku 243 głosy oddano na kandydatów z list polskich, którzy zdobyli łącznie 7 z 12 mandatów. Podczas plebiscytu we wsi uprawnionych do głosowania było 1003 mieszkańców (w tym 96 emigrantów). Za Polską głosowało 606 osób, za Niemcami 367 osób. Miejscowość była silnym ośrodkiem polskiego życia narodowego w powiecie strzeleckim. W 1919 r. mieszkańcy założyli tu oddział Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, a także Polską Organizację Wojskową Górnego Śląska[3].
W Zalesiu Śląskim toczyły się walki w ramach III powstania śląskiego. 5 maja 1921 roku wieś został zdobyta przez baon strzelecki Pawła Dziewiora z Podgrupy "Harden". W ramach Bitwy o Górę św. Anny w dniach 21-23 maja o miejscowość toczyły się ciężkie walki. Po stronie powstańców zaangażowany był głównie baon rybnicki Musioła, przy wsparciu części sił pułku zabrskiego Pawła Cymsa, a następnie przez pododdziały pułku katowickiego Rudolfa Niemczyka, wspomagane przez samochód pancerny Roberta Oszka. Ostatecznie wieś została zdobyta przez Niemców 4 czerwca, co otworzyło im drogę na Sławięcice, Kędzierzyn i zagłębie przemysłowe[3][4].
Na lokalnym cmentarzu znajduje się mogiła powstańcza. Widnieje na niej napis: "WIECZNA CHWAŁA BOHATEROM POLEGŁYM W POWSTANIU ŚL. POD GÓRĄ ŚW. ANNY W ROKU. 1921. GULA I INNI".
Liczba mieszkańców Zalesia Śląskiego
- 1845: 1.100 mieszkańców
- 1910: 1.584
- 1996: 1.468
- 2005: 1.363
- 2006: 1.348
- 2007: 1.319
- 2008: 1.291
- 2009: 1.289
Zabytki
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[5]:
- kościół par. pw. św. Jadwigi Śląskiej, z poł. XIV w., l. 1812-15.
Przypisy
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1596 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Franz Xaver Seppelt,"Die Breslauer Diözesansynode vom Jahre 1446", Franz Goerlich, Breslau 1912, str. 97. – tekst łaciński statutów w wersji zdigitalizowanej.
- ↑ a b Encyklopedia powstań śląskich, Opole: Instytut Śląski w Opolu, 1982.
- ↑ Zyta Zarzycka, Polskie działania specjalne na Górnym Śląsku. 1919-1921, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej., 1989, s. 164-165, ISBN 83-11-07583-2.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 117. [dostęp 2013-01-13].
Bibliografia
- "Polskie działania specjalne na Górnym Śląsku. 1919-1921", Zyta Zarzycka, Warszawa 1989, s. 164-165.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 51.2778 N
- S: 49.942 N
- W: 16.8461 E
- E: 18.8073 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Strzelce County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 50.72 N
- S: 50.34 N
- W: 18.06 E
- E: 18.64 E
Herb odtworzony z pieczęci miejscowości
Autor: Błażej Duk, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wybudowany w roku 1934 budynek dworca PKP w Zalesiu Śląskim funkcjonował do roku 2000.
Autor: Krzysztofmm, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mogiła powstańców śląskich na cmentarzu w Zalesiu Śląskim
Autor: Błażej Duk, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół parafialny p.w. św. Jadwigi Śląskiej w Zalesiu Śląskim