Zalewo (gmina)

Zalewo
gmina miejsko-wiejska
Ilustracja
Zalewo
HerbFlaga
HerbFlaga
Państwo

 Polska

Województwo

warmińsko-mazurskie

Powiat

iławski

TERYT

2807073

Burmistrz

Marek Żyliński

Powierzchnia

254,34 km²

Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności


6904[1]

• gęstość

27,2 os./km²

Nr kierunkowy

89

Tablice rejestracyjne

NIL

Adres urzędu:
ul. Częstochowska 8
14-230 Zalewo
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Zalewo”
Położenie na mapie Polski
Ziemia53°51′N 19°36′E/53,845872 19,603492
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej
Portal Polska

Zalewogmina miejsko-wiejska w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim. Siedziba gminy to Zalewo.

Według danych z 31 grudnia 2010[2] gminę zamieszkiwało 7365 osób. Natomiast według danych z 31 grudnia 2019 roku[3] gminę zamieszkiwało 6763 osób.

Gmina Zalewo położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, w północnej części powiatu iławskiego. Gmina graniczy z gminami Iława i Susz z powiatu iławskiego, a ponadto z gminami Małdyty i Miłomłyn (powiat ostródzki) oraz gminą Stary Dzierzgoń (województwo pomorskie).

W granicach gminy poza miastem Zalewo znajduje się 29 miejscowości. Największymi (nie licząc Zalewa) są: Półwieś – 392, Dobrzyki- 376 i Jerzwałd – 361 mieszkańców.

Na terenie gminy przebiegają drogi: wojewódzka nr 519 Morąg-Zalewo-Stary Dzierzgoń oraz sieć dróg powiatowych (m.in. Zalewo-Iława, Zalewo-Susz, Zalewo-Rychliki). Odległość miasta Zalewo od drogi krajowej nr 7 wynosi ok. 11 km. Do Iławy (siedziby władz powiatowych) z Zalewa jest około 35 km, do Olsztyna jest ok. 75 km. Odległość Zalewa od stolicy kraju – Warszawy wynosi ok. 270 km. Wiodącą funkcją gospodarki gminy jest rolnictwo, rozwijające się na bazie gospodarstw indywidualnych. Obszar gminy charakteryzuje się pagórkowatym krajobrazem z licznymi jeziorami.

Historia

Gmina zbiorowa Zalewo z siedzibą w pozbawionym praw miejskich Zalewie (niem. Saalfeld in Ostpreussen)[4] powstała 30 października 1945 w powiecie morąskim na obszarze okręgu mazurskiego, na terenie tzw. Ziem Odzyskanych[5]. 28 czerwca 1946 gmina weszła w skład nowo utworzonego woj. olsztyńskiego[6]. 14 lutego 1946 gminę zamieszkiwało 2895 mieszkańców[7].

Według stanu z 1 lipca 1952 roku gmina Zalewo była podzielona na 13 gromad: Barty, Dobrzyki, Gajdy, Jerzwałd, Kupin, Matyty, Mazanki, Pozorty, Półwieś, Rucewo, Siemiany, Witoszewo i Zalewo[8].

Gmina została zniesiona 29 września 1954 wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[9].

Gminę Zalewo przywrócono 1 stycznia 1973 w powiecie morąskim w woj. olsztyńskim[10] po reaktywowaniu gmin[11]. W 1973 gmina obejmowała takie nieistniejące współcześnie, a ówcześnie niezamieszkane miejscowości, jak dawne majątki Lipniak czy Nowiny Bądeckie, leśniczówka Nowiny Kiemańskie, osada Lisówka czy przysiółki Uroczysko (poczta Boreczno) i Młynik oraz gajówka Rozdroże (dwa ostatnie - poczta Janiki Wielkie)[12]. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie olsztyńskim.

Od 1999 roku znajduje się w powiecie iławskim w województwie warmińsko-mazurskim.

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002[13] gmina Zalewo ma obszar 254,34 km², w tym:

  • użytki rolne: 53%
  • użytki leśne: 19%

Gmina stanowi 18,36% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 31.12.2017 roku [14]

OpisOgółemKobietyMężczyźni
jednostkaosób%osób%osób%
populacja6 8521003 41249,83 44050,2
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
271314
(c) Almondox, CC BY 3.0
Gmina zalewo

Według danych 31.12.2003 r., w gminie mieszkało 7569 osób, z tego ludność miejska liczyła 2403 mieszkańców, wiejska – 5166 mieszkańców, liczba gospodarstw domowych – 2196, liczba mieszkań zamieszkanych na stałe – 1868 (dane z Urzędu Miejskiego w Zalewie).


Gęstość zaludnienia gminy wynosi 30 osób/1 km² i jest o ponad połowę mniejsza od średniej w województwie. Saldo migracji zarówno w odniesieniu do miasta, jak i gminy Zalewo charakteryzuje się w ostatnim okresie wartościami ujemnymi.

  • Piramida wieku mieszkańców gminy Zalewo w 2014 roku[1].
Żaglówki na j. Jeziorak - panoramio.jpg
(c) rysnal, CC BY-SA 3.0


Piramida wieku Gmina Zalewo.png

Sąsiednie gminy

Iława, Małdyty, Miłomłyn, Stary Dzierzgoń, Susz

Przypisy

  1. a b Gmina Zalewo w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-03-17] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  3. l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019.
  4. Zmiany administracyjne miast i osiedli 1918-1963, Warszawa, 1964, s. 191-192, 208
  5. Pismo starosty morąskiego z 30X 1945 (Wojewódzkie Archiwum Państwowe w Olsztynie, Urząd Pełnomocnika Rządu RP na Okręg Mazurski w Olsztynie, 170, k. 56)
  6. Dz.U. z 1946 r. nr 28, poz. 177
  7. Spis sumaryczny w 1946
  8. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  9. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  10. Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 7 grudnia 1972 r., Nr 13, Poz. 176)
  11. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  12. "Morąg – z dziejów miasta i powiatu", Pojezierze, Olsztyn 1973
  13. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  14. Gmina Zalewo w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2019-12-19] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Warmian-Masurian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Warmian-Masurian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.52 N
  • S: 53.07 N
  • W: 19.05 E
  • E: 22.95 E
Żaglówki na j. Jeziorak - panoramio.jpg
(c) rysnal, CC BY-SA 3.0
Żaglówki na j. Jeziorak
Gmina Zalewo, Poland - panoramio.jpg
(c) Almondox, CC BY 3.0
Gmina Zalewo, Poland
POL powiat iławski COA.svg
Herb Powiatu Iławskiego
Zalewo panorama.jpg
Autor: Michael Tav, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zalewo, Warmian-Masurian Voivodeship, Poland
Piramida wieku Gmina Zalewo.png
Autor: Polskawliczbach, Licencja: CC BY-SA 2.5 pl
Piramida wieku mieszkańców gminy Zalewo, 2014