Zaliczenie

Zaliczenie – polski, czarno biały, telewizyjny film krótkometrażowy, utrzymany w tonacji kameralnej z 1968 roku, w reżyserii Krzysztofa Zanussiego, zrealizowany przez Zespół Filmowy „Tor”.

Charakterystyka filmu

Inspiracją twórców tego filmu, (m.in. reżyserii i scenariusza – Krzysztofa Zanussiego oraz Edwarda Żebrowskiego) był stan moralny studentów u schyłku lat 60. XX wieku oraz refleksje nad ich zachowaniami. Zderzenie dwóch energii, dwóch sił, studenta i profesora – wigor, brawura, młodzieńcza bezczelność połączona z nieświadomością, może nawet z głupotą kontra uczciwość, stateczność i mądrość życiowa^[2]. Gra emocji, test charakteru i moralności. Krótka, poglądowa lekcja stosunku do życia, bo nie wszystko co młode, nowe, świeże jest godne pozazdroszczenia^[2]. Duet aktorski Aleksander Bardini – Daniel Olbrychski, mistrz, autorytet i pedagog w starciu z młokosem i nieopierzonym kombinatorem^[2]. Eksperyment pedagogiczny, sprawdzający, w jakim stopniu młody człowiek gotów będzie zrezygnować z własnej godności, by uzyskać to, na czym mu zależy^[3]. Kameralne studium psychologiczne, przywołujące częsty w twórczości reżysera motyw ludzkiej godności jako niezbędny składnik egzystencji^[3].

Film trwający nieco ponad 28 minut powstał w 1968 na zamówienie Telewizji Polskiej, w Zespole Filmowym „Tor” na taśmie czarno białej (formatu standardowego 4:3), a wyprodukowała go Wytwórnia Filmów Dokumentalnych w Warszawie^[4]. Premiera filmu odbyła się 1 grudnia 1968, w Programie 1 Telewizji Polskiej o godzinie 18:30^[5].

Opis fabuły

Student Politechniki idzie do domu profesora, żeby u niego zaliczyć poza sesją. Pokazuje list polecający od przyjaciółki żony profesora. Po naleganiach, profesor się zgadza, ale stwierdza jego oszustwo.

Treść filmu

Student II roku Politechniki Warszawskiej^[a] – Zdzisiewicz, będący repetentem przychodzi z listem polecającym do willi prof. Karola Krajewskiego w celu zaliczenia semestralnego egzaminu z fizyki. Żona profesora Helena zaprasza go do środka. Początkowo profesor nie chce się zgodzić, ale po złożonych wyjaśnieniach decyduje się w drodze wyjątku przepytać go dając jedno pisemne zadanie, które on po wyznaczonych dziesięciu minutach rozwiązuje o następującej treści:

W celu sprawdzenia wyniku – pod nieobecność profesora – zagląda on do odpowiedzi, do zadanego zbioru zadań i koryguje błędnie wynik, który w tym zbiorze był błędem zecerskim. Przy tablicy z prezentowanymi wzorami obliczeń i tokiem postępowania toczy się spór co do trafności wyniku (${\displaystyle +\;czy\;-\;?}$).

Student bezmyślnie decyduje się błędnie poprawić sekwencję wyliczeń ${\displaystyle (1+K)}$ na ${\displaystyle (1-K)}$, po czym w ogrodzie, w altanie wdaje się w rozmowę dotyczącą wspólnych zainteresowań związanych z żeglarstwem. Następnie błaga profesora o danie jeszcze jednej szansy. Profesor wskazuje na rzut monetą – stwierdzając, że jest podobną do egzaminu loterią – który kończy się niepowodzeniem. Profesor proponuje w tej sytuacji potraktowanie sprawy „po męsku”, wycofanie się i odejście. Przestaje zwracać na niego uwagę, bawi się z psami^[3]. Student jednak nie rezygnuje, przyjmuje kilka moralnych, życiowych wskazówek i rad. Ostatecznie profesor zalicza egzamin wpisując do indeksu wynik dostateczny. Po chwilowej radości z zaliczenia nadchodzi refleksja i niesmak do samego siebie^[3].

Obsada aktorska

Poza głównymi bohaterami w filmie zagrało również kilku statystów.

Uwagi

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Zaliczenie (1968). youtube.com. [dostęp 2022-03-29].
• "Zaliczenie" (1968) - film krótkometrażowy. dailymotion.com. [dostęp 2022-03-29].
• Zaliczenie (1968). cda.pl. [dostęp 2022-03-29].
• Zaliczenie w bazie IMDb (ang.)
• Zaliczenie 1968 w Internetowej Bazie Filmowej (fdb.pl)
• Zaliczenie w bazie Filmweb
• Zaliczenie w bazie filmpolski.pl
• Zdjęcia z filmu Zaliczenie w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
• Zaliczenie w bazie Rate Your Music (ang.)
• Maryla Hopfinger. Zanussiego ćwiczenia z życia (Młodość i doświadczenie). „Kino”. Nr 1, s. 4–11, 1973. Warszawa: Krajowe Wydawnictwo Czasopism RSW „Prasa-Książka-Ruch”. ISSN 0023-1673. OCLC 924491338.