Zamach na Władysława Gomułkę

Zamach na Władysława Gomułkę
Państwo

 PRL

Miejsce

Zagórze

Data

3 grudnia 1961

Liczba zabitych

0

Liczba rannych

2

Sprawca

Stanisław Jaros

Położenie na mapie Sosnowca
Mapa konturowa Sosnowca, u góry znajduje się punkt z opisem „miejsce zdarzenia”
Położenie na mapie Polski w latach 1951–1975
Mapa konturowa Polski w latach 1951–1975, na dole znajduje się punkt z opisem „miejsce zdarzenia”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „miejsce zdarzenia”
Ziemia50°18′10″N 19°11′15″E/50,302778 19,187500

Zamach na Władysława Gomułkę − nieudany zamach na I sekretarza KC PZPR Władysława Gomułkę przeprowadzony 3 grudnia 1961 roku[1]. Miejscem zamachu było miasto Zagórze w Zagłębiu Dąbrowskim (obecnie dzielnica Sosnowca).

Zamach

Podobnie jak zamach na Nikitę Chruszczowa i Władysława Gomułkę z 1959 roku, ten zamach został przeprowadzony przez Stanisława Jarosa. Jaros zaplanował zamach kilkaset metrów od miejsca poprzedniego, podobnie jak poprzednim razem było to możliwe dzięki podaniu przez prasę szczegółowych informacji o programie wizyty. Bomba wybuchła tym razem znacznie bliżej kolumny, ale nie zabiła ani nie raniła nikogo z oficjeli. W zamachu ucierpiały dwie osoby, które zostały ranne – górnik i dziecko. Według innych informacji, mężczyzna ten zmarł w szpitalu. Uszkodzony został także rządowy samochód, jednak według wspomnień ministra spraw wewnętrznych Franciszka Szlachcica była to kolumna wysłana dla zmylenia ewentualnych zamachowców. Jednocześnie inne źródła nie potwierdzają istnienia takich kolumn[1].

Śledztwo

Jeszcze tego samego dnia na miejsce zamachu dotarli funkcjonariusze MSW z Warszawy. Założono, że sprawcą jest osoba odpowiedzialna za zamach z 1959 roku. Tym razem również śledztwo objęło wiele osób, ale dzięki ustaleniom milicyjnych techników stwierdzono, że tak skomplikowany ładunek wybuchowy wymagał dużej wiedzy o pirotechnice oraz wiele czasu poświęconego na budowę. Na przewodach zasilających bombę znaleziono ślady obcęgów i na podstawie obecnych mikrośladów rozpoczęto poszukiwania osoby będącej w posiadaniu takiego samego narzędzia. W ostatniej chwili do listy osób objętych inwigilacją oraz przeszukaniem dodano faktycznego sprawcę[1].

20 grudnia aresztowana została jednak inna osoba, od której uzyskano dzięki konfidentowi informację, że podejrzewa ona Jarosa. Sam Jaros został aresztowany dopiero 28 grudnia, gdy otrzymano wyniki badań mikrośladów narzędzi. Aresztowany przyznał się do obu zamachów dopiero 8 stycznia, złożył wówczas obszerne zeznania, zapewniając, że jego celem nie było zabójstwo Gomułki, a jedynie demonstracja[1].

Proces rozpoczął się 9 maja 1962 roku, Jaros został uznany winnym i skazany na śmierć. Powieszony został 5 stycznia 1963 roku[1].

Przypisy

  1. a b c d e Józef Krzyk. Bomba dla Chruszczowa i Gomułki. „Ale historia”. 46/2012 (46), s. 3-5. Agora S.A.. (pol.). 

Media użyte na tej stronie

Poland (1951–1975) location map.png
Autor: Lukasb1992, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Poland (1951 – 1975)

Equirectangular projection, N/S stretching 160 %. Geographic limits of the map:

  • N: 55.2° N
  • S: 48.7° N
  • W: 13.8° E
  • E: 24.5° E
Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Mapa Sosnowiec.svg
Autor: Stimoroll, Licencja: CC BY-SA 4.0
mapa lokalizacyjna Sosnowca