Zamach na lotnisko w Glasgow (2007)

W sobotę 30 czerwca 2007 o 15:11 czasu lokalnego (BST; 14:11 UTC) ciemnozielony Jeep Cherokee (XJ)^[1], będący samochodem pułapką wjechał w szklane drzwi głównego terminalu lotniska w Glasgow w szkockim hrabstwie Renfrewshire niedaleko Glasgow zatrzymując się na bramkach ochronnych. Uniemożliwiło to wjechanie w zaludniony terminal. Samochód stanął w płomieniach, podpalając jednego z atakujących i powodując później pomniejszą eksplozję. Pięć osób zostało rannych, żadna poważnie. Wszystkie zostały zabrane do szpitala Royal Alexandra^[2][3][4][5]. Scotland Yard potwierdził wzięcie czterech osób na przesłuchanie w związku z zamachem^[2][6][7].

Wydarzenia

(c) Thomas Nugent, CC BY-SA 2.0

Miejsce zamachu 40 godzin po ataku

Ciemnozielony Jeep Cherokee jadący z prędkością 50 km/h (30 mph), według świadka, staranował barierki ochronne w głównym wejściu na port lotniczy Glasgow^[3]. W pojeździe znajdowało się kilka pojemników z benzyną i kanistrów z gazem propanowym. Jeden z naocznych świadków powiedział, że ogień wydostał się spod auta, gdy pojazd uderzył w budynek, podczas gdy inny świadek twierdzi, że kierowca próbował przejechać przez drzwi na terminal. W samochodzie znajdowali się dwaj mężczyźni „przypominający Azjatów”^[8]. Policja ustaliła, że samochód stanął w płomieniach, gdy wjechał na terminal^[9]. Naoczni świadkowie mówią, że jeden z mężczyzn wyszedł z samochodu i zaczął walczyć z policją^[10]. Został on aresztowany i zidentyfikowany jako Bilal Abdulla, doktor z Iraku pracujący w szpitalu Royal Alexandra Hospital. Drugi mężczyzna wybiegł z auta do terminalu i będąc w ogniu zaczął się tarzać po podłodze, po czym został zatrzymany przez obywatela^[11].

Sky News podało, że kanistry zostały wyciągnięte z samochodu, a znajdująca się w nich benzyna została rozlana przez zamachowców gdy wyszli z auta. Rzecznik Policji w Strathclyde potwierdził, że obydwie osoby z samochodu zostały aresztowane^[12], z czego jedna z dużymi poparzeniami została przewieziona do szpitala Royal Alexandra w Paisley. Znajduje się on pod strażą. Jego stan jest krytyczny, lecz stabilny. Sir William Rae, naczelnik policji w Strathclyde, powiedział, że w pojeździe mogą się znajdować szczątki trzeciego zamachowca. Jeep został usunięty z terminala w niedzielę rano, po czym wznowiono loty i częściowo otworzono lotnisko^[5].

Szpital Royal Alexandra został ewakuowany, gdy znaleziono na ciele zamachowca nieznane urządzenie^[9]. Chorzy pacjenci zostali zabrani do szpitala Southern General i Western Infirmary. Później ustalono, że urządzenie nie jest materiałem wybuchowym^[13]. Drugi zatrzymany przetrzymywany jest niedaleko posterunku policji w Govan^[14].

(c) David Johnston, CC BY-SA 2.0

Południowa strona budynku, miejsce, gdzie doszło do ataku. Zdjęcie zrobione, gdy droga była jeszcze dostępna dla wszystkich

Lotnisko zostało ewakuowane, a wszystkie loty zawieszone. Ewakuowanych ludzi zakwaterowano na noc w Scottish Exhibition and Conference Centre^[15]. BAA otworzyło lotnisko z powrotem na przychodzący lot z Ibizy 1 lipca 2007 o 07:37 BST, a odloty zaczęto obsługiwać od ok. 09:00 BST^[16]. Obydwoje atakujący mieszkali prawdopodobnie od roku w Neuk Crescent w Houston w hrabstwie Renfrewshire (około 5 km od lotniska)^[1].

Technologia automatycznego rozpoznawania tablic rejestracyjnych zidentyfikowała samochód dwóch podejrzanych w związku z atakiem na lotnisko i nieudanymi zamachami w Londynie. Obydwie osoby, z czego jedną jest prawdopodobnie doktor palestyńskiego pochodzenia pracujący w szpitalu Staffordshire, zostały aresztowane na autostradzie w Cheshire. Reporterzy mówią o 18 nieoznakowanych policyjnych wozach, które stworzyły blokadę drogową. Trzy wozy policyjne zablokowały wóz w czasie jazdy tak, aby nie mógł w żaden sposób próbować ucieczki. W międzyczasie od tyłu samochód zablokowały 15 kolejnych nieoznakowanych, tworząc blokadę pomiędzy samochodem podejrzanych i innymi użytkownikami drogi. Policja zmusiła podejrzanych do powolnego zatrzymania się, po czym ich aresztowała^[2]. BBC oświadczyło, że aresztowany doktor do dr Mohammed Asha^[17]. Według Rejestru Medycznego, jego pełne imię to dr Mohammed Jamil Abdelqader Asha, jego numer identyfikacyjny GMC to 6099334, a uprawnienia lekarskie uzyskał w Jordanii w 2004^[18].

Policja sądzi, że jadący tym autem są powiązani z dwiema bombami odnalezionymi w Londynie 36 godzin wcześniej^[2][13][19].

Po północy 1 lipca wykonano kontrolowaną eksplozję samochodu na parkingu szpitala Royal Alexandra, gdzie jeden z zamachowców jest leczony^[20].

Policja dokonała dwóch dalszych aresztowań w związku ze sprawą w Paisley w godzinach porannych 2 lipca, zwiększając liczbę zatrzymanych do siedmiu^[21]. Co najmniej dwoje podejrzanych rzekomo pracowało w szpitalach Royal Alexandra i Staffordshire w zastępstwie lekarzy. Szpitale są przeszukiwane przez policję^[22].

W poniedziałek 2 lipca 2007 o godzinie 21:28 GMT (22:28 czasu brytyjskiego) BBC podało, że w związku z zamachami przetrzymywanych jest osiem osób^[23].

Zamachowcy i ich wspólnicy

Kierowcą jeepa, który próbował staranować port lotniczy w Glasgow był obywatel Indii, Kafeel Ahmed. Drugim z mężczyzn biorącym udział w nieudanej próbie zamachu był Irakijczyk, urodzony w Wielkiej Brytanii, Bilal Abdulla.

Ponadto w związku z zamachami w Glasgow zatrzymano jeszcze następujące osoby: Sabeel Ahmed, Mohammad Haneef, Mohammed Asha wraz z żoną Marwan, oraz dwaj nieznani z nazwiska mężczyźni – jeden 28-letni, oraz drugi w wieku 25 lat.

Reakcje

Wielka Brytania

Premier Wielkiej Brytanii, Gordon Brown, był na bieżąco informowany o wydarzeniu przez władze. Zaaranżował spotkanie COBR, komitetu rządowego ds. nagłych wypadków, wieczorem po wydarzeniach w Glasgow w celu omówienia tego i poprzedzające je odnalezienie dwóch samochodów-pułapek. O wydarzeniu rozmawiał również z pierwszym ministrem Szkocji Aleksem Salmondem^[24]. Mediom Brown powiedział: „Wiem, że Brytyjczycy się zjednoczą”^[2][3]. Podziękował służbom ratunkowym i prosił ludność o zachowanie czujności.

Alex Salmond, Kenny MacAskill i Elish Angiolini uczestniczyli w spotkaniu COBR zwołanego przez Gordona Browna. Salmond oświadczył, że „dzisiejszy incydent na lotnisku w Glasgow oraz ostatnie wydarzenia w Londynie pokazują, że stajemy przed groźbami ataków zarówno na północy, jak i południu kraju – rządy szkockie i brytyjskie są zjednoczone w determinacji do walki z tymi zagrożeniami w celu obrony naszych społeczności”^[25].

Kenny MacAskill sądzi, że atak na lotnisko w Glasgow nie został wykonany przez terrorystów dorastających na Wyspach^[26].

O 20:15 minister spraw wewnętrznych Wielkiej Brytanii Jacqui Smith ogłosił, że incydent został potraktowany jako atak terrorystyczny, stopień zagrożenia został podniesiony z „poważnego” do „krytycznego”, oznaczającego, że „następne ataki są spodziewane w każdej chwili”^[2][3][13].

Międzynarodowe

• Gordon Johndroe, rzecznik Rady Bezpieczeństwa Narodowego Stanów Zjednoczonych powiedział reporterom, że Rada jest „w kontakcie z brytyjskimi władzami w związku z ta sprawą”^[2][3].

• Sekretarz generalny ONZ Ban Ki-moon potępił ataki oraz głosy wzywające do walki przeciwko światowemu terroryzmowi.

Odpowiedź służb

Według londyńskiej policji w niedzielę wysłano dodatkowych funkcjonariuszy do ochrony lotnisk, stacji pociągowych i autobusowych, którzy zostali uprawnieni do przeszukiwania osób. Policja powiedziała też, że co najmniej 450 policjantów monitorowało niedzielny koncert na stadionie Wembley ku uczczeniu dziesiątej rocznicy śmierci Diany, księżnej Walii^[3].

Zobacz też

• Samochody-pułapki w Londynie (2007)

Przypisy