Zamek Crottorf

Zamek Crottorf
Ilustracja
Państwo Niemcy
Kraj związkowy Nadrenia-Palatynat
Miejscowośćk. Friesenhagen
(Wildenburger Land)
Rozpoczęcie budowy1542
Pierwszy właścicielJohann von Selbach
Kolejni właściciele

rodziny Hatzfeldt
i Hatzfeldt-Dönhoff

Obecny właścicielHermann Graf Hatzfeldt-Wildenburg-Dönhoff
Położenie na mapie Nadrenii-Palatynatu
Mapa konturowa Nadrenii-Palatynatu, blisko górnej krawiędzi nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Zamek Crottorf”
Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, po lewej znajduje się punkt z opisem „Zamek Crottorf”
Ziemia50°54′20,52″N 7°47′07,30″E/50,905700 7,785361

Zamek Crottorf (niem. Schloss Crottorf)[a] – liczący 400 lat zamek wodny, otoczony obronnym murem oraz fosą i wodami stawu, położony w pobliżu miejscowości Friesenhagen w gminie Altenkirchen (północno-wschodnia część Nadrenii-Palatynatu), należący do arystokratycznego rodu Hatzfeldt-Wildenburg-Dönhoff.

Położenie

Zamek Crottorf znajduje się w Wildenburger Land, 2 km na zachód od miejscowości Friesenhagen[4], w północno-wschodniej części Nadrenii-Palatynatu, w pobliżu jej granicy z Nadrenią Północną-Westfalią (gmina Altenkirchen). Friesenhagen leży w dolinie Wisser Bach, dopływu rzeki Sieg, płynącej meandrami po łagodnych zboczach, pokrytych lasami[5][6][7].

Właścicielem lasów jest od 1969 roku Hermann Graf von Hatzfeldt-Wildenburg-Dönhoff (ur. 1941 w Królewcu w Prusach Wschodnich), największy właściciel prywatnych lasów w Nadrenii-Palatynacie i Brandenburgii. Hermann Hatzfeldt jest zainteresowany polityką ekologiczną, a zwłaszcza gospodarką leśną – w roku 1998 został wyróżniony tytułem „Ekomenedżera Roku” (niem. Ökomanager des Jahres)[8][9].

Historia zamku

Pierwsza wzmianka o miejscu, w którym powstał zamek, pochodzi z roku 1326. Wymieniana jest „farma Crottorf”, jako dom rodziny Selbach[10][11]. W 1288 roku jej właścicielem był Eberhard von Selbach lub von Krutdorf[10][11][12].

W połowie XVI w. właścicielem był Johann von Selburg, który w 1542 roku przekształcił zabudowania w obiekt nazywany Wasserschloss (zamek na wodzie)[10][11].

Herb rodu Hatzfeld-Wildenburg

W 1560 roku jedyna córka Johanna von Selburg, Catharina (dziedziczka Krottorf), wyszła za mąż za Wilhelma von Hatzfeld z Wildburga[13][b]; zgodnie z prawem Crottorf przeszedł na własność rodziny Hatzfeldt-Wildenburg (od 1635 roku rodzina hrabiowska, od 1870 – książęta pruscy[11]).

Zamek w Crottorf intensywnie rozbudowywano. Łączył funkcję obronną z mieszkalną i gospodarczą. Całość odcięto od otoczenia murem obronnym z okrągłymi wieżami i otworami strzelniczymi, fosą i wodami stawu (176×120 m)[4]. Budynek bramny powstał w 1685 roku[15]. Wnętrza zamku zostały ozdobione m.in. stiukami, które wykonał w 1661 roku Domenico Rosso. Wyraził on swój podziw dla Wasserschloss w słowach[4][c]:

ein Stück Paradies das aus dem Himmel gefallen ist

(to jest kawałek raju, który spadł z nieba)
Aufriss Schloss Crottorf um 1600.jpg
1
2
Schloss Crottorf w XVI–XVIII w.
na górze: kompleks zabudowań ok. 1600 roku (autor nieznany)
na dole: rysunek Reniera Roidkina (XVIII w.) i szkic sytuacyjny

W 1990 roku na trawniku jednego z tarasów otaczających zamek ustawiono pomnik[16] ku czci uczestników zamachów na Adolfa Hitlera – rzeźbę Alexandra Libermana. Pomnik ufundowała Marion Dönhoff, która mieszkała w zamku w ostatnim okresie życia (zmarła w Crottorf 11 marca 2002). W czasie II wojny światowej miała przyjaciół wśród uczestników Kręgu z Krzyżowej. Jednym ze skazanych na śmierć po nieudanej Operacji Walkiria (20 lipca 1944) był Heinrich von Lehndorff, spokrewniony z Marion Dönhoff[4].

Współczesność

(c) Thomas Depenbusch, CC BY 2.0
Fragment wewnętrznego dziedzińca w 2015 roku

Hrabia Hermann i jego żona, Angelika Gräfin Hatzfeldt-Wildenburg mieszkają w wewnętrznej części zamku. Nie zatrudniają służby. Mają troje dorosłych dzieci, które opuściły rodzinny dom. Następcą obecnego właściciela zamku ma być jego siostrzeniec, Graf Mikołaj (jest żonaty, ma czworo dzieci)[17].

Część wewnętrzna obiektu nie jest udostępniana zwiedzającym. Zewnętrzny dziedziniec i znajdujące się tam obiekty są otwarte dla turystów od 1 kwietnia do 31 października w piątki, soboty i niedziele, w godz. 11–18. Przy wejściu można zakupić przewodnik (28 stron). Zwiedzanie jest bezpłatne dla dzieci (do 14 lat) w towarzystwie osoby dorosłej i ulgowe dla grup[10]. Turyści zwiedzający zamek oraz amatorzy pieszych i rowerowych wędrówek po otaczających go lasach mogą korzystać z wyżywienia i zakwaterowania w pobliskich miejscowościach, np. w Krottorfie, Freudenbergu, Friesenhagen[18][19][20].

1
2
3
Turyści opuszczający romantyczny zamek
mogą korzystać z licznych tras pieszych i rowerowych wędrówek po okolicznych lasach

Uwagi

  1. ↑ W źródłach pojawia się również nazwa Schloss Krottorf, co sprawia, że istnieje możliwość pomyłek[1]. Nazwę Krottorf nosi również dzielnica Gröningen, w której mieści się inny „zamek Krottorf” (niem. Burg Krottorf)[2]. Od Friesenhagen i wsi Krottorf z Schloss Crottorf dzieli ją odległość ok. 400 km[3].
  2. ↑ Rodzina Hatzfeld miała udokumentowane prawa do ziem w rejonie Reńskich Gór Łupkowych (zob. Edertal, Westerwald, Siegen) od 1139 roku. Hermann von Hatzfeldt-Werther był od 1589 roku właścicielem Schloss Schönstein, zamku wzmiankowanego już w 1255 roku (otrzymanego „w uznaniu zasług”). Współcześnie Zamek Schönstein jest rezydencją hrabiów Dönhoff[14]
  3. ↑ Szczegółowe opisy obiektu i jego historii zawierają liczne publikacje, m.in. (cyt. według de.wikipedia.org):
    • Margot Bitterauf-Remy: Die Kunstdenkmäler des Kreises Altenkirchen (= Die Kunstdenkmäler der Rheinprovinz. Band 16, Abt. 1). L. Schwann, Düsseldorf 1935, s. 48–58
    • Gerhard Ebel: Schloß Crottorf (Rheinland). Kleiner Führer durch die Burghöfe und Mitteilungen aus der Chronik des Schlosses. 13. Auflage. [Weyandt], [Hilchenbach] 1984
    • Jens Friedhoff: Schloss Crottorf. Kleiner Führer zur Geschichte des Schlosses und seiner Bewohner. Hatzfeld-Wildenburg’sche Verwaltung, Wissen 2002
    • Jens Friedhoff: Theiss-Burgenführer Sauerland und Siegerland. Theiss, Stuttgart 2002, ISBN 3-8062-1706-8, s. 52–55
    • Paul Lehfeldt: Die Bau- und Kunstdenkmäler des Regierungsbezirks Coblenz. (= Die Bau- und Kunstdenkmäler der Rheinprovinz). L. Voss & Cie., Düsseldorf 1886, s. 103–105
    • Friedrich Tucholski: Crottorf und Friesenhagen (= Rheinische Kunststätten, Heft 1). Rheinischer Verein für Denkmalpflege und Landschaftsschutz, Neuss 1964

Przypisy

  1. ↑ Luftkurort Friesenhagen - Schloss Krottorf Luftbild (niem.). W: Ansichtskarten Orte & Länder [on-line]. [dostęp 2016-10-26].
  2. ↑ Krottorf > Burg Krottorf (niem.). W: Willkommen in der Stadt Gröningen [on-line]. [dostęp 2016-10-26].
  3. ↑ Trasa: Friesenhagen → Gröningen. W: www.google.pl/maps [on-line]. [dostęp 2016-10-26].
  4. ↑ a b c d Peter Seel, Aus dem RZ-Land > Schloss Crottorf, Rhein-Zeitung, 10 czerwca 2016.
  5. ↑ Willkommen im Wildenburger Land ! (niem.). W: www.wildenburgerland.de [on-line]. Holger Backhaus. [dostęp 2016-10-24].
  6. ↑ Historische Karte der Grafschaft Gimborn und Umgebung 1789 (niem.). www.hoeckmann.de. [dostęp 2016-10-23].
  7. ↑ Wasserschloss Crottorf (obiekt historyczny). W: www.google.pl/maps [on-line]. [dostęp 2016-10-25].
  8. ↑ Ökomanager des Jahres. „Der Tagesspiegel”, 1998-11-18 (niem.). 
  9. ↑ „Ökomanager des Jahres“: Die Preisträger (1990-2006) (niem.). W: Lista nagrodzonych i ich funkcje w momencie przyznawania [on-line]. www.wwf.de. [dostęp 2016-10-25].
  10. ↑ a b c d Das Wasserschloss Crottorf (niem.). W: Touristik und Freizeit > Burgen und Schlösser [on-line]. Touristinformation Kirchen (Sieg). [dostęp 2016-10-23].
  11. ↑ a b c d Schloss Crottorf (niem.). ich-geh-wandern.de, GPS Wanderatlas; Aktiv Reisen Mehr Erleben. [dostęp 2016-10-26].
  12. ↑ Hatzfeldt-Wildenburg´sche Verwaltung (niem.). W: www.hatzfeldt.de [on-line]. [dostęp 2016-10-26].
  13. ↑ Genealogia rodu Hatzfeld; Gottfried VII "der Rauhe" von Hatzfeld. W: genealogy.euweb.cz/hatzfeld [on-line]. [dostęp 2016-10-26].
  14. ↑ Exkursionsbegleiter - Crottorf / SchönsteinE (niem.). W: www.hatzfeldt.de [on-line]. [dostęp 2016-10-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-27)].
  15. ↑ Wasserschloss Krottorf in Morsbach Nordrhein-Westfalen (niem.). NRW-live GmbH. [dostęp 2016-10-26].
  16. ↑ Marion Gräfin Dönhoff (Privatarchiv); Irene Brauer: Fot. Denkmal von Alexander Liberman, das Marion Dönhoff 1990 zu Ehren der Freunde vom 20. Juli in Crottorf errichten ließ (niem.). W: Buchveröffentlichungen von Marion Gräfin Dönhoff [on-line]. Hamburg. [dostęp 2016-10-26].
  17. ↑ Sven Bernitt: Der Waldgraf von Königs Wusterhausen. W: Welt N24 [on-line]. 2001-09-23. [dostęp 2016-10-23].
  18. ↑ Wasserschloss Crottorf, Westerwald Ein Besuch im Wasserschloss Crottorf - herrschaftlich und schön (niem.). W: Booking.com - Hotels [on-line]. Urlaub im Westerwald - Ferienhäuser auf westerwald-appartement.de. [dostęp 2016-10-25].
  19. ↑ Wasserschloss Crottorf. W: www.google.de/maps (informator - restauracje, hotele, puby, bary w pobliżu) [on-line]. [dostęp 2016-10-25].
  20. ↑ Freudenberg: Przewodnik turystyczny – pomysły na wycieczkę, turystyka, najlepsze restauracje (pol.). TIXIK.com. [dostęp 2016-10-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-27)].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Germany location map.svg
Autor: NordNordWest, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Germany (Wp article: en:Germany)
Friesenhagen - Schloss Crottorf 09 ies.jpg
Autor: Frank Vincentz, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Schloss Crottorf in Friesenhagen
Flag of Rhineland-Palatinate.svg
Civil and state flag of the state Rhineland-Palatinate
Rhineland-Palatinate location map G.svg
Autor: Hanhil based on work by TUBS, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map Rhineland-Palatinate, showing position of Rhineland-Palatinate within Germany. Geographic limits of the map:
Schloss Crottorf Torbau.jpg
Autor: andreast, "Schloß Crottorf", Licencja: CC BY 2.0 de
Der Torbau des Schlosses Crottorf bei Friesenhagen im Wildenburger Land
Friesenhagen - Schloss Crottorf 04 ies.jpg
Autor: Frank Vincentz, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Schloss Crottorf in Friesenhagen
SchlossKrottdorf.jpg
Schloss Crottorf, old ink drawing
Schloss Crottorf.jpg
Autor: Christian Janusch, Licencja: CC BY-SA 4.0
Schloss Crottorf, Wasserschloss im Wildenburger Land, nahe Friesenhagen
Aufriss Schloss Crottorf um 1600.jpg
Mittelstück eines Aufrisses der Schlossanlage in Crottorf
Crottorf Castle, Germany (9435696397).jpg
(c) Thomas Depenbusch, CC BY 2.0
Schloss Crottorf – Das romantische Wasserschloß aus dem 16. Jh. geht mit seinen Anfängen bis in 12. Jh. zurück. Es gehört heute dem Grafen von Hatzfeld-Wildenburg.
Lageplan Schloss Crottorf.svg
Schematischer Lageplan von Schloss Crottorf
Duesseldorf Kalkum Wappen.JPG
Autor: Beckstet, Licencja: CC BY-SA 3.0
Düsseldorf, Germany; Kalkum castle, coat of arms of the Hatzfeldt-Wildenberg family at the west gate.