Zamek Piastowski w Jaworze
nr rej. 351 z 22 listopada 1956 | |
Zamek w Jaworze | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Styl architektoniczny | |
Rozpoczęcie budowy | XII wiek |
Ukończenie budowy | XIII wiek |
Ważniejsze przebudowy | XVI wiek, XVII wiek, XVIII wiek |
Zniszczono | XVII wiek |
Odbudowano | XVII wiek |
Pierwszy właściciel | |
Obecny właściciel | |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
51°02′59,03″N 16°11′26,73″E/51,049731 16,190758 |
Zamek w Jaworze – eklektyczny, wielokrotnie przebudowywany piastowski zamek książęcy w Jaworze na Dolnym Śląsku zbudowany pierwotnie w średniowieczu. Zachowany zamek kryje w swych murach ślady pierwotnej zabudowy. Kompleks zamkowy ma powierzchnię użytkową 6072 m kw. i kubaturę 18500 m sześciennych[1].
Historia
Początkiem zamku była wieża obronno-mieszkalna, którą otaczał wał i fosa. Powstanie wieży to czas przed rokiem 1224, wtedy to w imieniu Henryka Brodatego - władcy Śląska, urząd Kasztelana (comes castellanus) z siedzibą w Jaworze pełnił wspomniany właśnie pod tą datą Radosław z Bolesławca.
Po roku 1274 w którym powstało księstwo jaworskie, zamek stał się książęcą rezydencją i z tym faktem łączy się jego rozbudowę w latach późniejszych. W warowni rezydował Bernard Zwinny - brat Bolka I i jednocześnie współwładca księstwa jaworskiego.
Bolko I pod koniec swojego panowania zabezpieczając stołeczne miasto Jawor od zagrożenia czeskiego otoczył je murami obronnymi, wtedy zamek ufortyfikowano kamieniem zastępując drewniano-ziemne umocnienia. W średniowieczu był siedzibą piastowskiego rodu książąt jaworsko-świdnickich aż do śmierci Bolka II Małego w 1368[1].
Do 1392 roku zamek znajdował się w posiadaniu księżnej Agnieszki, po której Jawor przejęli starostowie królów czeskich. W 1490 r. gościł tutaj król czeski Władysław Jagiellończyk, a niespełna 200 lat później Marysieńka Sobieska. Wielokrotnie przebudowywany i odbudowywany w XV i XVI wieku po zniszczeniach (np. z wojny trzydziestoletniej) stracił swój wygląd średniowiecznej warowni[1].
Więzienie
Od czasu wojen śląskich, kiedy Śląsk został zajęty przez Prusy aż do roku 1956 r. zamek pełnił rolę więzienia. W roku 1751 przebudowano wieżę zegarową, która pełniła funkcje dozorujące więzienie. W 1946 roku na zamku dokonano egzekucji Czesława Waranki i Jana Kruka za zabójstwo starosty Adama Bystry-Bykowskiego.
Obecnie
W roku 2006[2] zarejestrowano Stowarzyszenie Zamek Piastowski w Jaworze mające działać m.in. w obszarze ochrona dóbr kultury[3].
Przypisy
- ↑ a b c Bohdan Guerquin 1974 ↓.
- ↑ Stowarzyszenie Zamek Piastowski w Jaworze KRS 0000252409 REGON 020293038 | Krs-Pobierz, krs-pobierz.pl [dostęp 2017-11-27] (pol.).
- ↑ Stowarzyszenie "Zamek Piastowski w Jaworze", Jawor, bazy.ngo.pl [dostęp 2017-11-27] .
Bibliografia
- Bohdan Guerquin: Zamki w Polsce. Warszawa: Arkady, 1974, s. 149-150.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
- N: 51.9134 N
- S: 49.9809 N
- W: 14.7603 E
- E: 17.9091 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Flaga województwa dolnośląskiego
Symbol dworu do legendy mapy