Zamek Piszczałowski

Zamek Piszczałowski
Ilustracja
Państwo

 Białoruś

Miejscowość

Mińsk

Adres

ul. Wołodarskiego

Typ budynku

więzienie

Styl architektoniczny

klasycystyczny, elementy neogotyku

Architekt

Piszczała

Ukończenie budowy

I poł. XIX w.

Położenie na mapie Białorusi
Ziemia53°53′56,08″N 27°32′52,26″E/53,898910 27,547850
Zamek Piszczałowski

Zamek Piszczałowski (biał. Пішчалаўскі замак у Менску; ros. Замок Пищаловский) – zabytkowe więzienie w stylu klasycystycznym z elementami neogotyku, zbudowane w I połowie XIX wieku i znajdujące się w Mińsku przy ul. Wołodarskiego.

Historia

Więzienie zostało zbudowane w 1825 roku w stylu klasycystycznym z elementami neogotyku według projektu architekta Piszczały na ówczesnym Przedmieściu Romanowskim. Dwupiętrowy budynek powstał na planie prostokąta i został nakryty czterospadowym dachem. Z czterech stron do głównego korpusu dobudowano masywne cylindryczne ząbkowane wieże z szatrowym dachem.

Przeznaczeniem budynku było więzienie, w którym w latach 1830–1831 i 1863–1865 przebywali powstańcy listopadowi i styczniowi, a później również rewolucjoniści. Byli tu również więzieni Wincenty Dunin Marcinkiewicz oraz Jakub Kołas. Po wejściu do miasta wojsk bolszewickich w grudniu 1917 z więźniów sformowano milicję miejską. Po nastaniu władzy radzieckiej na Białorusi budynek nadal funkcjonował jako więzienie (również w okresie okupacji niemieckiej 1941–1944[1]); przed II wojną światową i po niej był więzieniem NKWD[2]. W czerwcu 1941 roku przeprowadzono ewakuację więzienia (zob. droga śmierci Mińsk-Czerwień).

Więzienie – nazywane przez mińszczan „wołodarką”[3] – mieści nadal więzienie, jednak nie jest wykluczona zmiana jego przeznaczenia, np. na muzeum[4]. W 2008 na skutek prac remontowych zawaliła się jedna z wież narożnych budynku[5]. W więzieniu dokonuje się egzekucji skazanych na karę śmierci.

Znani więźniowie

Ofiary stalinowskich represji

Przypisy

  1. Cezary Chlebowski, Wachlarz, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1985, s. 216–227, ze zdjęciem Zamku. Według Chlebowskiego budynek powstał w XVII wieku jako zamek hetmana Sapiehy, s. 216.
  2. Тюрьма на улице Володарского. punitor.narod.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-19)]. (ros.). narod.ru [dostęp 2011-06-22].
  3. a b Bartosz T. Wieliński: Andrzej Poczobut przeniesiony do więzienia w Mińsku. wyborcza.pl, 2022-05-03. [dostęp 2022-05-03]. (pol.).
  4. Pishchalovsky Castle in Minsk: Is there a future near the old prison?. Erch2014. [dostęp 2022-05-03]. (ang.).
  5. Тюрьма на Володарского, Strona sympatyków dawnego Mińska. minsk-old-new.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-03-29)]..
  6. Ryszard Kaczorowski był więziony w Zamku Piszczałowski w Mińsku. Teraz przetrzymywani są tam Polacy z Białorusi, Kresy24.pl - Wschodnia Gazeta Codzienna [dostęp 2022-11-13] (pol.).

Bibliografia

Media użyte na tej stronie