Zamek joannitów w Słońsku

Zamek joannitów w Słońsku
Symbol zabytku nr rej. KOK-I-10/53 z 30.10.1953 oraz 255 z 4.06.1979
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Słońsk

Rozpoczęcie budowy

1426

Ukończenie budowy

1429

Ważniejsze przebudowy

1662–1668

Zniszczono

1652, 1975

Położenie na mapie gminy Słońsk
Mapa konturowa gminy Słońsk, w centrum znajduje się punkt z opisem „Zamek joannitów w Słońsku”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubuskiego
Mapa konturowa województwa lubuskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Zamek joannitów w Słońsku”
Położenie na mapie powiatu sulęcińskiego
Mapa konturowa powiatu sulęcińskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Zamek joannitów w Słońsku”
Ziemia52°34′15″N 14°48′24″E/52,570833 14,806667

Zamek joannitów w Słońskuzamek rycerski znajdujący się w dawnym mieście Słońsk, w gminie Słońsk, w powiecie sulęcińskim, w województwie lubuskim. Położony nad Łęczą. Obecnie w stanie ruiny. Mieści się przy Placu Zamkowym.

Historia

Zamek na archiwalnej fotografii

Początkowo w tym miejscu znajdował się wybudowany w XIV wieku niewielki dwór rycerski[1]. Po przejściu majątku w ręce zakonu joannitów zbudowano tu zamek w latach 1426-1429. Był siedzibą komtura zakonnego. W zabudowie zamku zachowały się grube średniowieczne mury pierwotnego założenia. Pierwsza poważna rozbudowa miała miejsce w latach 1545−1564[2], za czasów mistrza Tomasza Runge. Zamek zyskał wtedy stylistykę renesansową. Ówczesny jego wygląd przedstawił Matthäus Merian na miedziorycie ukazując wschodnią i północną elewację. W 1652 został spalony przez Szwedów.

Budowę nowej barokowej rezydencji z wykorzystaniem starych murów zainicjował w 1662 mistrz zakonu joannitów książę Johann Moritz von Nassau i prowadził ją do 1688. Pałac zbudowano na wzór amsterdamskiego pałacu holenderskiego księcia, który zaprojektowali Jacob van Campen i Pieter Post[3]. Budowę prowadziło dwóch mistrzów holenderskich – Cornelis Rykwaert i Gorus Peron, a pracę nadzorował książęcy doradca budowlany Jean de Bonjour[3]. Założenie otrzymało plan kwadratu z budynkiem mieszkalnym we wschodniej części i dziedzińcem otoczonym niskim murem[3]. Całość otoczono fosą, a na osi powstał ogród. Kolejna przebudowa pałacu miała miejsce w 1783.

W XIX wieku w zamku utworzono muzeum i archiwum zakonu joannitów.

Po 1945 r. w obiekcie funkcjonował dom kultury, lecz ok. 1970 r. został opuszczony, a w 1975 podpalony i od tego czasu pozostaje w ruinie[3].

Przypisy

  1. Czesław Piskorski, "Pomorze Zachodnie, mały przewodnik", Wyd. Sport i Turystyka, Warszawa 1980 s. 241-242 ISBN 83-217-2292-X
  2. Dariusz Markowski, Sebastian Smagłowski. Tajemnicze losy joannickich tablic herbowych ze Słońska oraz ich problematyka konserwatorska. „Acta Universitatis Nicolai Copernici”. Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo XXXVIII (Toruń 2010). s. 96. 
  3. a b c d Lubuskie Materiały Konserwatorskie 2020, tom 17, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Zielonej Górze, ISSN 1733-0491, s. 98

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Lubusz Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lubusz Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.18 N
  • S: 51.33 N
  • W: 14.40 E
  • E: 16.60 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Legenda ruiny.svg
Symbol ruin do legendy mapy
Poland Słońsk.jpg
Autor: Wojsyl, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Ruiny zamku Joannitów w Słońsku
Powiat sulęciński location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu sulęcińskiego, Polska
Ordensschloss Sonnenburg.jpg
Ordensschloss Sonnenburg. Deutsche Postkarte mit dem Ordensschloss des Johanniterorden in Sonnenburg/Neumark.