Zamek w Ciepłowodach

Zamek w Ciepłowodach
Schloss Tepliwoda
Symbol zabytku nr rej. A/4047/719 z 1.09.1960
Ilustracja
Zamek w Ciepłowodach (2014)
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Ciepłowody

Wysokość całkowita

ok. 18 m

Kondygnacje

4 (wieża)

Rozpoczęcie budowy

XIII w.

Ukończenie budowy

XIV w.

Ważniejsze przebudowy

ok. 1540

Zniszczono

1945

Położenie na mapie gminy Ciepłowody
Mapa konturowa gminy Ciepłowody, w centrum znajduje się punkt z opisem „Zamek w Ciepłowodach”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Zamek w Ciepłowodach”
Położenie na mapie powiatu ząbkowickiego
Mapa konturowa powiatu ząbkowickiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Zamek w Ciepłowodach”
Ziemia50°40′27″N 16°54′01″E/50,674167 16,900278

Zamek w Ciepłowodach – ruiny zamku z XIII w., znajdujące się w Ciepłowodach w województwie dolnośląskim.

Historia

Zamek wzniesiono na pozostałościach drewniano-ziemnej siedziby rycerskiej założonej na początku XIII wieku przez Alberta I z Brodą[1]. Wiadomo, że w 1287 roku zamieszkiwał tu jego potomek, Albert III z Brodą[1]. Około 1400 roku powstał częściowo murowany zamek, na który składał się półkolisty mur obwodowy z kamienia oraz drewniana zabudowa dziedzińca[1]. Prawdopodobnie już wtedy wjazd znajdował się od południa, a całość otaczała nawodniona fosa. Pełny kształt tej fazy rozbudowy zamek uzyskał za Jana Seckilina, kanclerza księcia ziębickiego Mikołaja. W kolejnym etapie (pierwsza ćwierć XIV wieku) powstała wieża mieszkalna o czterech kondygnacjach i wysokości około 18 metrów[1]. Zbudowano ją z kamienia, na planie prostokąta o wymiarach 8 na 10 metrów[1]. W XV wieku zamek był siedzibą rycerza-rabusia Georga Reibnitza, a następnie książąt ziębickich. Od początku XVI wieku zamek należał do rodu Seidlitzów, którzy około 1540 roku dobudowali renesansowy budynek mieszkalny, a także (z pomocą Giovanniego Bernardo, budowniczego z Werony) zmodyfikowali fortyfikacje zewnętrzne budując kazamatowe basteje[1].

Przez kolejnego stulecia zamek był własnością kilku rodów szlacheckich, a w 1839 roku nabył go książę Wilhelm Orański. W roku 1841 zamek spłonął, z całego założenia pozostały w zasadzie jedynie obwałowania i mury[1]. Odbudowano go likwidując fosę i obwałowania[1]. W czasach nowożytnych powstał folwark w miejscu średniowiecznego przedzamcza. Około roku 1900 zamek był modernizowany[1]. W 1945 roku budowla została uszkodzona, potem przez pewien czas była użytkowana jako magazyn[1].

Architektura

Obecnie ruiny zamku w Ciepłowodach są własnością prywatną[1]. Zabytek nie jest remontowany. Zachowała się czterokondygnacyjna wieża mieszkalna, a obok niej jest relikt XIX-wiecznej przebudowy – wsparty na kolumnie podcień z cegły[2]. Wokół obiektu rośnie wiele starych dębów (pierwsze z nich zasadzono w XV wieku z inicjatywy Georga Reibnitza)[2]. Wejście na wyższe kondygnacje nie jest możliwe. Od strony południowej zachowały się resztki mostu z przyporami[2].

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, s. 64–67. ISBN 978-83-89102-63-8.
  2. a b c Ciepłowody. [w:] Dolnośląskie szlaki kulturowe [on-line]. [dostęp 2017-03-17].

Bibliografia

  • Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, ISBN 978-83-89102-63-8.
  • L. Kajzer, S. Kołodziejski, J. Salm: Leksykon zamków w Polsce. Warszawa: Arkady, 2012, s. 134–135. ISBN 978-83-213-4158-3.
  • B. Guerquin: Zamki śląskie. Warszawa: Wydawnictwo Budownictwo i Architektura, 1957, s. 44.

Media użyte na tej stronie

Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
POL województwo dolnośląskie flag.svg
Flaga województwa dolnośląskiego
Legenda ruiny.svg
Symbol ruin do legendy mapy
Ciepłowody-zamek.jpg
Autor: Andrzej2021, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ruins of the 13th century castle in Ciepłowodach, Dolnośląskie voivodship, Poland. In 1841 the castle burned down. In 1945 the building was damaged ... and the destruction is still progressing. The property is privately owned.