Zamek w Czarnym Borze

Zamek w Czarnym Borze
Symbol zabytku nr rej. A/4135/593 z 25.08.1959
Ilustracja
ruiny zamku
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Czarny Bór

Typ budynku

zamek

Styl architektoniczny

gotyk

Inwestor

Bolko II Mały

Ukończenie budowy

1355 r.

Pierwszy właściciel

Bolko II Mały

Położenie na mapie gminy Czarny Bór
Mapa konturowa gminy Czarny Bór, w centrum znajduje się punkt z opisem „Zamek w Czarnym Borze”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Zamek w Czarnym Borze”
Położenie na mapie powiatu wałbrzyskiego
Mapa konturowa powiatu wałbrzyskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Zamek w Czarnym Borze”
Ziemia50°45′59″N 16°08′01″E/50,766389 16,133611

Zamek w Czarnym Borze – wybudowany przed 1355 rokiem w Czarnym Borze[1].

Położenie

Zamek położony jest w Czarnym Borze – w Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie wałbrzyskim, w gminie Czarny Bór. Położony jest w Sudetach Środkowych, na pograniczu Gór Wałbrzyskich i Kamiennych (pasmo Czarnego Lasu i Lesistej), w dolinie Leska (prawego dopływu Bobru) i jego dopływu – Grzędzkiego Potoku.

Historia

Nie jest znana dokładna data powstania zamku. Jednakże na podstawie analizy wydarzeń historycznych można w przybliżeniu określić czas jego powstania na 1 połowę XIV wieku. Strzegł on szlaku handlowego prowadzącego do Czech. Zamek po raz pierwszy odnotowany jest w 1355 r. wśród warowni, wobec których piastowski książę Bolko II świdnicki podjął akcję zbrojną[2]. Choć przyjmuje się, że działania księcia wymierzone były przeciw zbuntowanemu rycerstwu, brak jest pewnych danych na temat ówczesnego pana zamku. Wzmianka z 1364 r. wskazuje, że twierdza Czarny Bór pozostawała co najmniej do tego czasu we władaniu Bolka II. W 1371 r. Witek Czech z Rodov pod Jaromierzem wystawił dokument, w którym przekazał w dożywocie zamek z przyległościami swej żonie Jutcie[2]. Obiekt został wymieniony w dokumencie z 1373 r., jako punkt odniesienia w stosunku do zarośli Heine, zlokalizowanych między Czadrowem a Czarnym Borem, które sprzedał Mikołaj Ottendorf opatowi krzeszowskiemu Mikołajowi Kestnerowi[2]. Od 1368 r. odnotowywany jest w dokumentach księstwa świdnickiego Zygmunt von Schwarzwaldau, syn nieżyjącego już wówczas Witka Czecha. W 1390 r. Zygmunt zapisał swe dobra wraz z zamkiem w Czarnym Borze na wypadek bezpotomnej śmierci, na rzecz Tammo z Łażan[2]. Jak można sądzić, aktu tego dokonał będąc w pełni sił, gdyż wzmiankowany był jeszcze w 1394 r. W 1471 r. we wsi Czarny Bór miało być pobierane cło na przeprawie przez Lask (droga z Boguszowa do Kamien-nej Góry)[2]. Zniszczenie warowni miało nastąpić w 1509 r.[2] Od tego też czasu zamek pozostawał w ruinie[3].

Zamek wybudowany został na niewielkim "wzgórzu" otoczonym podmokłymi łąkami. Budowla została wybudowana na podmokłych łąkach w dolinie rzeki Lesk. Bagna stanowiły jego naturalną ochronę, dodatkowo wokół zamku była wykonane dwie fosy. Do naszych czasów zachowała się tylko część wieży i fragmenty murów. Na murze wieży widoczne jest intensywne działanie ognia. Obecnie wśród kępy lasu jest mało widoczna z daleka jej ruina.

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 190. [dostęp 2014-12-31].
  2. a b c d e f http://www.repozytorium.uni.wroc.pl/Content/89407/Boguszewicz_Corona%20Silesiae.pdf
  3. Józef Pilch: Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2005, s. 55. ISBN 83-213-4366-X.

Media użyte na tej stronie

Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
POL województwo dolnośląskie flag.svg
Flaga województwa dolnośląskiego
Czarny Bór - castle 02.jpg
Autor: Paweł 'pbm' Szubert (talk), Licencja: CC BY-SA 3.0
Ruiny zamków w miejscowości Czarny Bór