Zamek w Husiatynie

Zamek w Husiatynie
ilustracja
Państwo

 Ukraina

Obwód

 tarnopolski

Miejscowość

Husiatyń

Typ budynku

zamek

Rozpoczęcie budowy

1630 r.

Zniszczono

1648 r., 1914-18

Pierwszy właściciel

Marcin Kalinowski

Kolejni właściciele

Kalinowscy, Potoccy, Zabielscy, Gołuchowscy

Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego
Mapa konturowa obwodu tarnopolskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Zamek w Husiatynie”
Położenie na mapie Ukrainy
Ziemia49°05′N 26°10′E/49,083333 26,166667

Zamek w Husiatynie – zbudowany w 1630 r. na urwistym brzegu rzeki Zbrucz, na północ od centrum miasta[1].

Historia

Zamek powstał jako fortalicja kresowa z inicjatywy Marcina Kalinowskiego, hetmana polnego koronnego. Kiedy hetman trafił do niewoli tatarskiej w 1648 r., warownia została zdobyta i zniszczona przez Kozaków. Szybko odbudowana zdołała obronić się jeszcze przed Kozakami i Tatarami w 1653 r. i przed wojski moskiewskimi w 1655 r. Pomimo zwycięstwa warownia była poważnie uszkodzona[2]. Zamek był oblegany i zdobyty w czasie wojny polsko-tureckiej w latach 70-80. XVII w. W 1683 r. po klęsce Turków pod Wiedniem został odbity przez wojska polskie pod dowództwem Jędrzeja Potockiego, kasztelana krakowskiego. Jednakże Turcy wycofując się zniszczyli mury obronne miasta i częściowo także zamku[2]. Dotrwał w dobrym stanie do końca I Rzeczypospolitej[1]. Istniejący w stanie wpół ruiny zamek sprzedał Agenor Romuald Gołuchowski w pierwszej połowie XIX wieku miejscowemu rabinowi, który rozebrał budowlę i zbudował dla siebie nowy pałac i bożnicę, które zostały całkowicie zniszczone w latach 1914-18[3], w czasie I wojny światowej[2]. Do naszych czasów dotrwał jako kompletna ruina, z której niewiele się zachowało[1]. Ślady starych murów opierają się końcami o bieg rzeki[4].

Właściciele i goście

Do 1729 r. budowla należała do rodziny Kalinowskich, następnie Potockich, a od 1819 r.[4] zakupili majątek hr. Zabielscy[2], których był własnością do połowy XIX w.[4], kiedy został siedzibą żydowskiego cadyka[1]. W swojej historii na zamku gościli królowie polscy Władysław IV Waza oraz Jan Kazimierz Waza[2].

Przypisy

  1. a b c d Aleksander Strojny, Krzysztof Bzowski, Artur Grossman: Ukraina zachodnia: tam szum Prutu, Czeremoszu... Kraków: Wyd. Bezdroża, 2005, s. 278. ISBN 83-921981-6-6.
  2. a b c d e Husiatyn. [dostęp 2013-08-10].
  3. Roman Aftanazy, Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 9: Województwo podolskie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1996, s. 107-109, ISBN 83-04-04268-1, ISBN 83-04-03701-7 (całość).
  4. a b c Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. III. Warszawa: 1880–1902, s. 223-26.

Bibliografia

  • Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. III, Warszawa, 1880–1902, s. 223-226.
  • Ukraina zachodnia: tam szum Prutu, Czeremoszu..., zespół red. A. Strojny, K. Bzowski, A. Grossman, Kraków, Wyd. Bezdroża, 2005, s. 278, ISBN 83-921981-6-6.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Ternopil Oblast location map.svg
Autor: RosssW, Licencja: CC BY-SA 4.0
Районы Тернопольской области с 17 июля 2020 года
Husiatyn coat of arms.gif
Герб Гусятина
Legenda ruiny.svg
Symbol ruin do legendy mapy