Zamek w Jędrzychowie

Zamek w Jędrzychowie
Symbol zabytku nr rej. A/3206/797 z 16 lutego 1960
Ilustracja
Zamek w Jędrzychowie (2010)
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Jędrzychów (województwo dolnośląskie)

Rozpoczęcie budowy

1295

Położenie na mapie gminy Polkowice
Mapa konturowa gminy Polkowice, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Zamek w Jędrzychowie”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Zamek w Jędrzychowie”
Położenie na mapie powiatu polkowickiego
Mapa konturowa powiatu polkowickiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Zamek w Jędrzychowie”
Ziemia51°27′01,6031″N 16°02′50,8225″E/51,450445 16,047451

Zamek w Jędrzychowie – wolnostojący kompleks z XIII w. zlokalizowany na naturalnym wzniesieniu skalnym w Jędrzychowie, który okresowo pełnił funkcję zboru ewangelickiego (1750-1945)[1].

Historia

Budynek okresowo pełnił funkcję zboru ewangelickiego, który początkami sięga warowni wzniesionej w 1295 r. przez księcia głogowskiego Henryka III. W 1331 r. budowla przeszła w ręce Zygmunta Krzysztofa von Rottenberg. Natomiast w 1361 r. Henryk V postanowił sprzedać zamek wraz z Polkowicami i Chobienią. W 1488 r., po przejęciu Głogowa przez Macieja Korwina w zamku znalazł schronienie Jan II Żagański, ostatni książę głogowsko-żagański z dynastii piastowskiej. Zamek ponownie zniszczono w XVII wieku, podczas wojny trzydziestoletniej – 12 września 1642 r. spalony przez wojska austriackie, a następnie zniszczony przez wojska szwedzkie[2]. Nie odbudowano go. W 1744 r. właścicielem ruin stał się Chrystian von Busse, który w 1750 r. wzniósł tu świątynię ewangelicką. W 1884 r. obok budowli dobudowano neogotycką, wolno stojącą wieżę-dzwonnicę.

XX wiek

W 1903 r. budynek odrestaurowano[3]. Nabożeństwa odbywały się w nim do 1945[4]. Podczas II wojny światowej zabudowania zostały ponownie zniszczone[5][6] i pozostały nieodbudowane. Po II wojnie światowej rozpoczęła się jego stopniowa dewastacja[3]. Właścicielem została parafia rzymskokatolicka w Szklarach Górnych[4]. Pomieszczenie na parterze budowli służyło jako kaplica grzebalna miejscowej szlachty. W budynku zachowały się sale o gotyckich sklepieniach[2].

Stan obecny

31 marca 2015 właścicielem ruin zamku zostało Stowarzyszenie „Nowe Kazamaty” z Motyl[1]. Do początku XXI wieku zachowały się sklepione pomieszczenia zamkowe oraz ślady fosy. Obiekt jest wpisany do rejestru zabytków[4]; obecnie znajduje się w stanie daleko posuniętej dewastacji.

Architektura

Zamek zbudowano na planie czworoboku, z dwóch stron posiada dobudówki. Jest trzykondygnacyjny. Pokryto go czterospadowym łamanym dachem. Plac wokół kompleksu jest otoczony owalnym murem kamiennym. Wolno stojącą dzwonnicę wzniesiono w stylu neogotyckim[7].

Przypisy

  1. a b Ewa Halbryt: Zamek w Jędrzychowie. polkowice.eu. [dostęp 2015-12-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-22)].
  2. a b Zamek w Jędrzychowie (pol.). zamkiobronne.pl. [dostęp 2012-03-13].
  3. a b Historia ewangelickiego zboru w Jędrzychowie (woj. dolnośląskie) (pol.). archeologiakozera.wordpress.com. [dostęp 2015-04-05].
  4. a b c Z organów ślizgawka, ambona na opał. Konserwator: Wiele zabytków niszczeje (pol.). www.tvn24.pl. [dostęp 2015-02-05].
  5. Zamek w Jędrzychowie (pol.). zamki.net.pl. [dostęp 2012-03-13].
  6. Zamek w Jędrzychowie (pol.). W: Encyklopedia WIEM [on-line]. portalwiedzy.onet.pl. [dostęp 2012-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-14)].
  7. Obronny zbór ewangelicki Zamek (dawny) Heinzenburg (pol.). dolny-slask.org.pl. [dostęp 2015-02-05].


Media użyte na tej stronie

Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
POL województwo dolnośląskie flag.svg
Flaga województwa dolnośląskiego
Jędrzychów - Zamek (zetem).jpg
Autor: Zetem, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Zamek, przebudowany na kościół ewangelicki (ruina) Jędrzychów, Polkowice