Zamek w Karpatach

Zamek w Karpatach
Le Château des Carpathes
Ilustracja
Strona tytułowa powieści
Autor

Juliusz Verne

Typ utworu

powieść

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Francja

Język

francuski

Data wydania

1892

Wydawca

Pierre-Jules Hetzel

Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego

1892

poprzednia
Pani Branican		następna
Claudius Bombarnac

Zamek w Karpatach (inne wersje tytułów polskich przekładów: Zamek wśród gór, Tajemnica zamku Karpaty)[1] (fr. Le Château des Carpathes) – jednotomowa powieść Juliusza Verne’a z cyklu Niezwykłe podróże złożona z 18 rozdziałów.

Powieść w wydaniu książkowym ukazała się po raz pierwszy w 1892 r. z ilustracjami Léona Benneta (1839–1917). Nieco wcześniej była drukowana w odcinkach w „Magasin d’Éducation et de Récréation"[2].

Pierwszy polski przekład w odcinkach pojawił się również już w tym samym roku 1892 w „Przyjacielu Dzieci”, a w postaci książkowej w roku 1894[3][4] w wydawnictwie Gebethner i Wolf. Przedrukował też tę powieść w 1898 roku polonijny „Dziennik Chicagowski”[2].

Tytułowy zamek znajduje się w Transylwanii (Siedmiogrodzie, w dzisiejszej Rumunii) i tam też rozwija się akcja powieści. Juliusz Verne sam nigdy w Rumunii nie był. Liczne transylwańskie realia swego działa zaczerpnął z prac znanych podróżników i geografów: Élisée Reclusa (1830–1905) i Auguste’a de Gérando (1819–1849), szczególnie wykorzystując dwutomowe, bogate w szczegóły dzieło Gérandy pt. La Transylvanie et ses habitants (Paris 1845)[2].

Jak uważają badacze literatury Zamek w Karpatach jest zmodyfikowaną i uwspółcześnioną (do czasów powstania dzieła) formą preromantycznej powieści gotyckiej. Francuscy badacze i krytycy literaccy w swoich rozważaniach o tej powieści szczególny nacisk położyli na jej aspekty fantastycznonaukowy i futurologiczny, zastanawiając się, czy autor przewidział np. wynalezienie telewizji. Finałowe rozwikłanie fabuły powieści dokonuje się na skutek pojawienia się w powieści fantastycznonaukowych urządzeń, futurologicznie „zaprojektowanych” przez autora, a jej zwieńczeniem jest teleportacja postaci bohaterki[2].

Przypisy

  1. ↑ Winicjusz Łachaciński, Bibliografia polskich przekładów utworów Juliusza Verne’a, Oficyna Wydawnicza Ajaks, Pruszków 1996, strony 59–60, ISBN 83-87103-28-4
  2. ↑ a b c d Paweł Radwan: "Zamek w Karpatach" Juliusza Verne’a [w:] "Góry. Literatura. Kultura" Tom 6 (2012), Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, s. 183-188
  3. ↑ Internetowa bibliografia polskich wydań utworów Juliusza Verne’a, dostęp 24 sierpnia 2008 r.. [dostęp 2014-11-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (16 listopada 2014)].
  4. ↑ Dane z internetowego katalogu Biblioteki Narodowej w Warszawie, dostęp 24 sierpnia 2008 r.

Bibliografia

  • Marguerite Allotte de la Fuÿe, Jules Verne, sa vie, son œuvre, Les Documentaires, Simon Kra, 6 Rue Blanche, Paris, 1928 (w języku francuskim)
  • Jean Jules-Verne, Jules Verne. A Biography, Macdonald and Jane’s, London, 1976, ISBN 0-356-08196-6 (w języku angielskim)
  • Peter Costello, Jules Verne. Inventor of Science Fiction, Hodder and Stoughton, London Sydney Auckland Toronto 1978, ISBN 0-340-21483-X (w języku angielskim)
  • Simone Vierne, Jules Verne, Éditions Balland, 1986, ISBN 2-7158-0567-5 (w języku francuskim)
  • Brian Taves, Stephen Michaluk Jr., The Jules Verne Encyclopedia, Scarecrow Press Inc., Lanham, Md. & London, 1996, ISBN 0-8108-2961-4
  • Volker Dehs, Jules Verne. Eine kritische Biographie, Artemis & Winkler, Düsseldorf und Zürich 2005, ISBN 3-538-07208-6 (w języku niemieckim)
  • William Butcher, Jules Verne. The Definitive Biography, Thunder's Mouth Press, New York 2006, ISBN 978-1-56025-854-4 (w języku angielskim)
  • Jan Tomkowski, Juliusz Verne – tajemnicza wyspa?, Warszawa: „Nowy Świat”, 2005, ISBN 83-7386-166-1, OCLC 749432516.
  • Herbert R Lottman, Juliusz Verne, Jacek Giszczak (tłum.), Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1999, ISBN 83-06-02751-5, OCLC 177314257.

Linki zewnętrzne

Twórczość Jules’a Verne’a
Niezwykłe podróże
Inne

Media użyte na tej stronie

Jules Verne.jpg
Juliusz Verne
'The Carpathian Castle' by Léon Benett 02.jpg
Ilustracja powieści Juliusza Verne'a "Zamek w Karpatach" (także: "Zamek wśród gór", "Tajemnica zamku Karpaty").