Zamek w Podkamieniu

Zamek w Podkamieniu

Klasztor oo. dominikanów
Państwo	Ukraina
Miejscowość	Podkamień
Typ budynku	zamek
Rozpoczęcie budowy	XV w.
Pierwszy właściciel	Piotr Cebrowski
Kolejni właściciele	Baltazar Cetner
Położenie na mapie obwodu lwowskiego Zamek w Podkamieniu
Położenie na mapie Ukrainy (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Zamek w Podkamieniu
49°56′N 25°19′E/49,933333 25,316667

Zamek w Podkamieniu – zbudowany w drugiej połowie XV w. przez Piotra Cebrowskiego z Żabokruk na Różańcowej Górze, gdzie później stanął alumnat^[1].

Historia

W XIII w. osiedlili się tutaj oo. dominikanie, obaliwszy wcześniej ołtarze pogańskich bogów^[1]. W 1245 r. wdarli się w te strony Tatarzy, którzy zamordowali przeora Urbana i dwunastu braci^[1]. W tym miejscu właśnie powstał zamek^[2], obok którego Piotr Cebrowski wybudował także kościół i ponownie w 1464 r.^[3] sprowadził oo. dominikanów^[1]. W 1498 r. umarł Piotr Cebrowski i dobra otrzymała w spadku wdowa Anna de Dolina Brzeżańska, która objęła opiekę nad pozostałym synem Wincentym i córką Zuzanną^[1]. W 1519 r. kolejny najazd tatarski zniszczył kościół oraz zamek^[1]. Na początku XVII w. majątek należał do rodziny Cetnerów^[3] i ówczesny jego właściciel Baltazar Cetner^[2] w 1607 r. sprowadził trzech oo. dominikanów^[1]. W 1612 r. rozpoczęto budowę nowego klasztoru i kościoła^[1]. Prace trwały długo, gdyż finansowane były z wolno płynących datków^[2]. Wojny kozackie Chmielnickiego w 1648 r.^[3], najazd tatarski w 1688 r. czy zawalenie się sklepienia jednej nocy w 1687 r. opóźniły budowę^[1]. W 1700 r. postanowiono ufortyfikować założenie. Klasztor otoczono murem fortecznym oraz wykuto 94-metrową studnię^[1]. W piętrowym budynku stojącym w miejscu dawnego zamku Cebrowskich znajdowała się szkoła dla ubogiej młodzieży szlacheckiej, prowadzona przez oo. dominikanów. W 1739 r. postanowiono podnieść obronność klasztoru: wzniesiono mury warowni według planu pułkownika artylerii Christiana^[3] Dalkego a pod ziemią wykopano liczne chodniki i kryjówki. Fortyfikacji jednak nie skończono^[1]. W 1788 r. zabrano z klasztoru broń w ilości: 7 armat, 79 hakownic oraz 22 bagnetów^[1].

Wojny światowe i współczesność

Podczas I wojny światowej klasztor został częściowo zniszczony, spłonęła biblioteka, zawaliła się wieża kościelna. Po II wojnie światowej w dawnych klasztornych zabudowaniach urządzono więzienie polityczne, a po nim szpital psychiatryczny, który działał w części pomieszczeń^[2]. Ukraińskie władze przekazały klasztor greckokatolickiemu zgromadzeniu zakonnemu, studytom.

Przypisy

Bibliografia

• Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. VIII, Warszawa, 1880–1902, ss. 402-406.
• AleksanderA. Strojny AleksanderA., KrzysztofK. Bzowski KrzysztofK., ArturA. Grossman ArturA., Ukraina zachodnia: tam szum Prutu, Czeremoszu..., Kraków: Wyd. Bezdroża, 2005, s. 240-41, ISBN 83-921981-6-6, OCLC 750033004 .

Linki zewnętrzne

• Podkamień, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 402 .
• Zamek w Podkamieniu