Zamek w Radzikach Dużych

Zamek w Radzikach Dużych

nr rej. 414/138 z 1.07.1958[1]
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Miejscowość	Radziki Duże
Styl architektoniczny	gotyk
Rozpoczęcie budowy	1405
Ukończenie budowy	1466
Ważniejsze przebudowy	1510
Pierwszy właściciel	Andrzej Ogończyk
Plan budynku
Położenie na mapie gminy Wąpielsk Zamek w Radzikach Dużych
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Zamek w Radzikach Dużych
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego (c) SANtosito, CC BY-SA 4.0 Zamek w Radzikach Dużych
Położenie na mapie powiatu rypińskiego Zamek w Radzikach Dużych
53°09′57,74″N 19°16′43,58″E/53,166039 19,278772

Zamek w Radzikach Dużych – zamek rycerski położony w Radzikach Dużych, powstały na początku XV w., obecnie w stanie otwartej ruiny.

Historia

Zamek zbudował przypuszczalnie kasztelan dobrzyński Andrzej Ogończyk w la­tach 1380-1384. Być może jednak zamek zbudowano po 1405, czyli okres po zawarciu pokoju w Raciążku lub po roku 1413, gdy w spad­ku po oj­cu Mi­ko­ła­ju z Ku­tna wieś wraz z przy­le­gły­mi do­bra­mi o­trzy­mał cho­rą­ży Ja­kusz O­goń­czyk^[2]. Od początku należał jednak do rodu Ogończyków, którzy z czasem zaczęli używać nazwiska Radzikowski. Zamek przebudowany został przez Mikołaja Radzikowskiego w 1510 roku. Po śmierci jego syna Jana Radzikowskiego posiadłość o­dzie­dzi­czy­ła jego sio­stra Ma­łgo­rza­ta, od 1513 żo­na Pio­tra Plec­kie­go he­rbu Doliwa z Dą­bro­wy. W 1564 ro­ku ja­ko wła­ści­ciel Ra­dzik wy­stę­pu­je syn Pio­tra Pleckiego i Mał­go­rza­ty Radzikowskiej, Sta­ni­sław Ple­cki. Jego córka Barbara wniosła zamek wraz z okolicznymi dobrami do majątku swojego męża Walentego Kuczyńskiego. Później zamek przeszedł w ręce Roliczów Tarnowskich. W czasie wojen szwedzkich w połowie XVII wieku zamek uległ zniszczeniu. Około 1770 roku został opuszczony^[2].

Architektura

Zamek został zbudowany na planie kwadratu o boku około 29 metrów z domem mieszkalnym wzdłuż jednego z boków i wysuniętą bramą znajdującą się po przeciwnej stronie. Do budowy użyto cegły i kamienia polnego. Dom mieszkalny miał piętro i przylegał do północno-wschodniej ściany oraz muru obwodowego, tworzącego dziedziniec. Dom ten był podpiwniczony i był podzielony na trzy pomieszczenia podobnej wielkości. Obecnie jest on najlepiej zachowanym elementem budowli. Naprzeciwko domu zamkowego znajdował się wysunięty przed lico murów budynek z bramą wjazdową. W ścianie północno-zachodniej były dwie przyziemne wnęki ze strzelnicami przystosowanymi do broni palnej, zamurowanymi już w XVI wieku. Na fragmentach murów dostrzegalne są fragmenty typowej dla gotyku dekoracji z cegły zendrówki ułożonej w romby.

Galeria

Przypisy

Bibliografia

• Mirosław Krajewski: Ziemia Dobrzyńska : Zeszyty Historyczne Dobrzyńskiego Oddziału WTN, VI. Rypin: Dobrzyński Oddział Włocławskiego Towarzystwa Naukowego w Rypinie, 1999, s. 37-38.Sprawdź autora:1.
• Leszek Kajzer, Stanisław Kołodziejski, Jan Salm, Leksykon zamków w Polsce, Warszawa 2003
• Leszek Kajzer (red.), Zamek w Radzikach na ziemi dobrzyńskiej, Rypin 2009
• Marian Arszyński, Zamek w Radzikach Dużych. Dokumentacja naukowa. PKZ Toruń 1956